Μεσοχώρα : Μια διδακτική ιστορία …….. (Γκούμας Κώστας)*

Για το υδροηλεκτρικό έργο (ΥΗΕ) Μεσοχώρας έχουν γραφεί τα τελευταία 40 χρόνια (!) τόσα πολλά που καθιστούν περιττό να επαναλάβει κάποιος την ιστορία αυτής της  υπόθεσης, που βεβαίως μόνο θλίψη μπορεί να προκαλέσει σε κάθε σκεπτόμενο πολίτη.

Ο λόγος που επανέρχομαι είναι το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα ολοκληρώθηκε η διαβούλευση για την «περιβαλλοντική αδειοδότηση» του έργου (για πολλοστή φορά…), με πιο ενδιαφέρουσες και χαρακτηριστικές στιγμές (όπως προκύπτει από τα πρακτικά) αυτής της διαδικασίας, τις συνεδριάσεις των Περιφερειακών Συμβουλίων, Θεσσαλίας (στη Λάρισα, 22 Οκτωβρίου) και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας (στο Αγρίνιο, 1 Νοεμβρίου).

Ας σημειωθεί  ότι η διαδικασία της «νέας» αυτής αδειοδότησης του έργου αποτελεί ουσιαστικά επανάληψη εκείνης του 2015, η οποία ως γνωστόν είχε οδηγήσει το 2017  την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ  στην έγκριση των περιβαλλοντικών όρων  ολοκλήρωσης και λειτουργίας του ΥΗ έργου.

Δυστυχώς, κατά της σχετικής υπουργικής απόφασης του υπουργού Σ. Φάμελλου, ασκήθηκε και πάλι προσφυγή στο ΣτΕ, το οποίο για τυπικούς λόγους που σχεδόν κανείς δεν κατάλαβε, ακύρωσε την απόφαση και …άντε πάλι από την αρχή !

Και εγώ, σαν απλός πολίτης που νοιάζεται για το μέλλον αυτής της χώρας αναρωτιέμαι : άραγε αυτοί οι δικαστές είχαν αντιληφθεί ότι το έργο είναι ολοκληρωμένο από το 2001, σχεδόν έτοιμο για λειτουργία και ότι η ακυρωτική τους απόφαση, μόνο για αυτά τα χρόνια που χάθηκαν από το 2015, επιβάρυνε πάνω από 100 εκατ. ευρώ τη ΔΕΗ, τα δημόσια οικονομικά και κατ’ επέκταση τον Ελληνικό λαό ;

Και πως να χαρακτηρίσουμε άλλες παλαιότερες αποφάσεις του ΣτΕ που ακύρωσαν την δημιουργία της τεχνητής λίμνης Μεσοχώρας, δήθεν για ένα μοναστήρι που θα κατακλυζόταν, το οποίο όμως, όλως τυχαία (!),  βρίσκονταν σε άλλη (υπό δημιουργία) τεχνητή λίμνη (εκείνη της Συκιάς) και καθόλου δεν επηρεαζόταν από το ΥΗΕ Μεσοχώρας ; Απροσεξία η λάθος ; Υπερβάλλον πάθος κατά του έργου η μήπως υποκρυπτόμενη πολιτική αντίληψη για την σκοπιμότητα του ΥΕ Μεσοχώρας ; Ο καθένας ας κρίνει.

Ας έλθουμε όμως στις πρόσφατες αποφάσεις (γνωμοδοτικού χαρακτήρα) των δύο Περιφερειακών Συμβουλίων (ΠΣ) και στα … διδάγματα που προκύπτουν από αυτές,

Βασική παρατήρηση είναι ότι τα δύο ΠΣ έλαβαν δύο εκ διαμέτρου αντίθετες αποφάσεις. 

Στη Θεσσαλία ψήφισαν θετικά για την ολοκλήρωση και λειτουργία του έργου ενώ στη Δυτ. Στερεά ψήφισαν εναντίον της. Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι, παρότι και οι δύο αποφάσεις δεν υπήρξαν ομόφωνες, οι πλειοψηφίες ήταν τόσο συντριπτικές, με μόνο μία ψήφο σε κάθε ΠΣ να είναι αρνητική ως προς την πλειοψηφία, κάτι που καταδεικνύει τον βαθμό πόλωσης των δύο περιοχών στο επίμαχο αυτό ζήτημα.

Εάν όμως αναλύσουμε τα αποτελέσματα των δύο ψηφοφοριών από την σκοπιά των θέσεων της κάθε παράταξης θα διαπιστώσουμε επίσης σε πόσο χαμηλό επίπεδο κινείται ο πολιτικός διάλογος στον τόπο μας και πόση έλλειψη ευθύνης και σοβαρότητας χαρακτηρίζει αρκετές από τις πολιτικές παρατάξεις που μας εκπροσωπούν στα ΠΣ.

Αρχίζουμε από την αρνητική γνωμοδότηση που κυριάρχησε στο ΠΣ Δυτ. Στερεάς. Τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει στην πράξη η απόφαση για έναν καλόπιστο παρατηρητή ; Πολύ απλά ότι το έργο ΔΕΝ είναι χρήσιμο, ΔΕΝ πρέπει να λειτουργήσει και, εφόσον δεν μπορεί να εγκαταλειφθεί ως έχει, οφείλει η ΔΕΗ, με ευθύνη του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος που την εποπτεύει, ΝΑ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ( δηλαδή το φράγμα Μεσοχώρας, τον αγωγό προσαγωγής διαμέτρου 6 μ. και το ΥΗ εργοστάσιο, πλήρως εξοπλισμένο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής αξίας μεγαλύτερης των 600 εκατ. ευρώ σε σημερινές τιμές).

Και όσο καλή διάθεση να έχει κανείς, εάν γίνει δεκτή μια τέτοια απόφαση, άλλη εναλλακτική λύση δεν μπορεί να υπάρξει.

Από τη θέση  αυτή του ΠΣ Δυτ. Στερεάς ανακύπτουν και πολλά ερωτήματα.

Πως θα αντιδρούσαν οι φίλοι της Αιτωλοακαρνανίας εάν μια οργανωμένη ομάδα τοπικιστικών ή άλλων συμφερόντων έθετε δημόσια  και πιεστικά ως στόχο της την κατεδάφιση μιας σημαντικής ενεργειακής υποδομής στον τόπο τους ;

Πως αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι αυτοί την έννοια του δημοκρατικού διαλόγου ή της διαβούλευσης για την δημιουργία και λειτουργία ενός έργου, εφόσον δεν είναι σε θέση να αποδεχθούν   ότι ένας τέτοιος  διάλογος κάποια στιγμή «κλείνει», με μια τελική απόφαση και με την έναρξη  του  έργου ;

Πόσο ανεύθυνοι μπορούν να γίνουν οι παράγοντες αυτοί όταν, ακόμη και τώρα που το έργο έχει ολοκληρωθεί,  επιμένουν να το «μπλοκάρουν» στο όνομα μιας τοπικιστικής θύελλας που οι ίδιοι προκάλεσαν εδώ και πολλά χρόνια και τώρα αναγκάζονται να προβάλλουν  άκρως ανεδαφικές προτάσεις και με προσχηματικά επιχειρήματα να υπερασπίζονται θέσεις που αγγίζουν τα όρια του γελοίου ;

Προφανώς δεν θα μπούμε σε λεπτομέρειες για την επιχειρηματολογία των γειτόνων μας σχετικά με τα έργα Αχελώου και το ΥΗΕ Μεσοχώρας. 

Παρατηρούμε όμως επιπλέον την εξής αντίφαση : Η χώρα μας, ως γνωστόν ανέκαθεν αντιμετωπίζει, κατά κανόνα επιτυχώς, πολλά θέματα συν-διαχείρισης υδάτων με γειτονικές χώρες στα βόρεια και ανατολικά σύνορα της (Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Τουρκία), σε ποταμούς όπως ο Αώος, Στρυμόνας, Αξιός, Έβρος κλπ. και μάλιστα σε διάφορες ιστορικές περιόδους, όπου, για γεωπολιτικούς λόγους, οι συνεργασίες ανάμεσα σε ορισμένες χώρες ήταν δυσχερής. Ας σημειωθεί επίσης ότι από το 2000, με βάση την Οδηγία 60 της ΕΕ, τα ζητήματα των όμορων λεκανών απορροής ποταμών (ΛΑΠ) και των (όμορων) υδατικών διαμερισμάτων (ΥΔ) αντιμετωπίζονται ενιαία, με διαβούλευση επί των προτεινόμενων Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων, πριν από την έκδοση των σχετικών Υπουργικών αποφάσεων.

Συνεπώς το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των δύο όμορων ΥΔ (Θεσσαλίας και Δυτικής Στερεάς), δεν  έχουν πραγματοποιήσει (με ευθύνη εκατέρωθεν, αλλά και του ΥΠΕΝ/ Γραμματεία Υδάτων), την αναγκαία διαβούλευση και συχνά (συνεχίζουν να) επιδίδονται σε «πολεμικού» τύπου ανακοινώσεις, υπερβαίνει τα όρια του παράδοξου και κρίνεται απαράδεκτη.

Θα πρέπει λοιπόν, χωρίς καμμιά καθυστέρηση και υπό την αιγίδα της Γραμματείας Υδάτων, να υπάρξει για τα θέματα αυτά  συνάντηση των δύο πλευρών και  από κοινού σύνταξη σχετικού πορίσματος (έστω με διατύπωση των τυχόν διαφορών που δεν θα ξεπεραστούν), το οποίο θα ληφθεί υπόψη από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ ως προς τις επόμενες κινήσεις του. Προφανώς οι συναντήσεις αυτές θα πρέπει να επαναλαμβάνονται σε τακτά διαστήματα, όπως ταιριάζει σε κάθε ευνομούμενη χώρα.

Ας έλθουμε τώρα στην πρόσφατη απόφαση του ΠΣ Θεσσαλίας και ας εξετάσουμε χωριστά τις τοποθετήσεις των επί μέρους παρατάξεων.

Ο χώρος της πλειοψηφίας (που στηρίζεται από την ΝΔ) σταθερά εδώ και δεκαετίες, στηρίζει την Μεσοχώρα, και όταν αυτή είχε συμπεριληφθεί στα έργα μεταφοράς (εκτροπής), αλλά και στην συνέχεια, μετά το 1995, όταν η ΔΕΗ αποδεσμεύτηκε από την υποχρέωση να «συγκρατεί» μέρος των υδάτων για τις αρδεύσεις στο θεσσαλικό κάμπο.

Το ερώτημα όμως που τίθεται είναι γιατί ο Πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης ανέχεται στη Δυτική Στερεά αυτήν την οβιδιακή παραμόρφωση των θέσεων του κόμματός του και (κυρίως) της Κυβέρνησής του, από κάποιους λαϊκιστές τοπικούς παράγοντες; Δεν θεωρεί ότι αυτή η κατάσταση βλάπτει την εικόνα της Κυβέρνησής του ;

Πως μπορεί να ανέχεται βουλευτές, ακόμη και Υπουργούς του, για φθηνούς τοπικιστικούς και πελατειακούς λόγους, να αντιτίθενται στην επίσημη κυβερνητική θέση ;

Και να σκεφθεί κανείς ότι πριν λίγο καιρό διέγραψε από ...τηλεοράσεως βουλευτή του κόμματος του για «απόκλιση» από μια θέση της κυβέρνησης σε κάποια αποστροφή μιας τοποθέτησής του μέσα στη Βουλή.

Και για να κλείσουμε το θέμα αυτό, ο Κυρ. Μητσοτάκης μάλλον την δική του πολιτική εικόνα θρυμματίζει με την ανοχή του στο θέμα της Μεσοχώρας και βεβαίως επιβεβαιώνει την πολιτική του αναξιοπιστία ως προς τα έργα μεταφοράς νερού από τον Αχελώο (φράγμα Συκιάς, σήραγγα), τα οποία, χωρίς εξηγήσεις στο λαό, τα έχει εγκαταλείψει.

Ένας άλλος πολιτικός χώρος που κρίνεται από τις τοποθετήσεις του στα δύο ΠΣ είναι εκείνος του ΚΙΝΑΛ (πρώην ΠΑΣΟΚ). Ας σημειωθεί ότι το ΥΗΕ Μεσοχώρας κατασκευάστηκε από το 1985 έως το 2001, δηλαδή την περίοδο της πολύχρονης κυριαρχίας του κόμματος αυτού στην πολιτική ζωή και δικαίως θεωρείται ένα από τα βασικά του επιτεύγματα. Θεωρούμε συνεπώς ότι, σχετικά με τις δυο διαφορετικές θέσεις στο ίδιο ζήτημα, ισχύουν και εδώ όσα αναφέραμε προηγουμένως για την ΝΔ. Επιπλέον όμως αποτελεί υποκρισία να επαίρονται στο ΚΙΝΑΛ από την μία μεριά για τα «έργα» του ΠΑΣΟΚ και από την άλλη, κάποιοι ανεύθυνοι μεταξύ αυτών, να επιδιώκουν ακόμη και σήμερα να τα κατεδαφίσουν !

Ο χώρος του ΣΥΡΙΖΑ, στο θέμα της Μεσοχώρας, έχει ένα μακρύ και αντιφατικό παρελθόν.

Ας αρχίσουμε από την περασμένη δεκαετία όταν συγκροτήθηκε ως το κόμμα εξουσίας που γνώρισε ο Ελληνικός λαός μετά το 2010. Πριν το 2015, δηλαδή στην αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ πολεμούσε με νύχια και με δόντια συνολικά την ολοκλήρωση των έργων Άνω Αχελώου και στην πολιτική του επιχειρηματολογία επέμενε ότι η Μεσοχώρα κατασκευάζεται για να συμβάλλει (μαζί με την Συκιά) στην εξυπηρέτηση αρδευτικών αναγκών του θεσσαλικού κάμπου, άρα πρέπει να κατεδαφιστεί.

Το γεγονός ότι το έργο Μεσοχώρας ολοκληρώθηκε από το 2001 δεν αποτέλεσε αιτία να μειώσουν την μαχητικότητά τους εναντίον του έργου, ούτε να σταματήσουν να συνδράμουν ανοικτά κάποιους  ανεύθυνους ακτιβιστές, που κάθε χρόνο οργάνωναν «γιορτή» μίσους κατά του έργου ζητώντας την κατεδάφισή του.

Και μιας και αναφερόμαστε στο Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας, το 2015 η παράταξή του ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισε την αδειοδότηση της Μεσοχώρας, αν και είχαν παρέλθει δεκατέσσερα χρόνια από  την ολοκλήρωσή της (!!).

Όμως η ΔΕΗ επέμενε (δικαίως) στο θέμα της έγκρισης του έργου και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, στην Κυβέρνηση πλέον, έπρεπε να πάρουν μια τελική απόφαση για αδειοδότηση ή κατεδάφιση. Τότε ζύγισαν ξανά τα δεδομένα, αντιλήφθηκαν το μέγεθος της ανευθυνότητας αλλά και το πολιτικό κόστος από την έως τότε πολιτική τους πρακτική.

Τελικά  «ανέκρουσαν πρύμναν» και αποδέχθηκαν την λειτουργία του έργου, έχοντας βεβαίως ισχυρές αντιδράσεις στο εσωτερικό τους (έως και δημόσιες αποχωρήσεις επώνυμων στελεχών) και φυσικά «αδειάζοντας» τους συντρόφους τους εκείνους οι οποίοι στο ΠΣ Θεσσαλίας είχαν υπερασπιστεί τις έως τότε θέσεις του κόμματός τους.

Ερχόμενοι στο σήμερα, παρατηρούμε για τον ΣΥΡΙΖΑ δύο πράγματα :

α) Και αυτό το κόμμα, όπως και τα άλλα κόμματα που προαναφέραμε, ανάλογα με την περιοχή στην οποία βρίσκεται, παρουσιάζεται με δυο αντίθετες θέσεις  στο θέμα της Μεσοχώρας, παρότι υποτίθεται ότι είναι «κόμμα αρχών»  και

β) Οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ, κεντρικά, τοπικά ή στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ουδέποτε αισθάνθηκαν την ανάγκη να δικαιολογήσουν την αλλαγή της στάσης τους, να παραδεχθούν το σφάλμα τους (έως το 2015) και να αναγνωρίσουν τις ευθύνες (στο μέρος που τους αντιστοιχούν) για την απαράδεκτη ομηρία της Μεσοχώρας επί είκοσι ολόκληρα χρόνια και την απώλεια εκατοντάδων εκατ. ευρώ από την ΔΕΗ (δημόσιο χρήμα επί της ουσίας) από την μη λειτουργία του ΥΗ έργου. [ σημ. για θέματα απώλειας ή σπατάλης δημοσίου χρήματος, σε άλλες περιπτώσεις και δη ως αντιπολίτευση, πετούν την σκούφια τους για αντιπαράθεση με την κυβέρνηση. Φαίνεται ότι αυτή η ευαισθησία τους ενεργοποιείται επιλεκτικά…].

Ο χώρος του ΚΚΕ έχει και αυτός μακρά ιστορία και παρουσία στα έργα Αχελώου και φυσικά στη Μεσοχώρα.

Ας μου επιτραπεί στο σημείο αυτό ένας πιο προσωπικός τόνος στην παρέμβασή μου, δεδομένου ότι όλα αυτά τα χρόνια που ασχολήθηκα με τα θέματα αυτά (από την δεκαετία του 1980), με τα στελέχη του ΚΚΕ, από τα πιο επώνυμα (Λαμπρούλης, Πατάκης, Αρχοντής, βουλευτές κλπ.) έως τα λιγότερο γνωστά  που δρούσαν σε τοπικούς φορείς (αυτοδιοίκηση, επιστημονικοί σύλλογοι, επιμελητήρια, συνεταιρισμοί, αγροτιστές, εργάτες κλπ.), συνεργάστηκα άψογα και (παρά τις διαφορετικές πολιτικές απόψεις) είχα τύχει σεβασμού και ειλικρινούς εκτίμησης (ιδιαίτερα από τον Λαμπρούλη ως επικεφαλής της σχετικής επιτροπής αγώνα και όχι μόνο).

Με όλα αυτά δεν μπορώ να μην παραδεχθώ ότι μου προκάλεσε έκπληξη και θλίψη ταυτόχρονα η αλλαγή πορείας του ΚΚΕ, που διαπιστώθηκε από όλους μας στις πρόσφατες αποφάσεις των ΠΣ Δυτ. Στερεάς και Θεσσαλίας (σημ. προς τιμήν τους διατύπωσαν  κοινή θέση και στις δύο περιοχές, όπως εξάλλου έκαναν πάντοτε και όπως επιβάλλεται όταν ένα κόμμα έχει αρχές και σέβεται τον εαυτό του και τους πολίτες).

Το ΚΚΕ λοιπόν τούτη τη φορά ψήφισε «λευκό» στην αδειοδότηση της Μεσοχώρας (!), έστω και εάν θεωρεί το έργο «αναγκαίο».

Οι αιτιάσεις που παραθέτουν στην γραπτή ανακοίνωση τους (ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας, 2/11/2021) λιγότερο φωτίζουν ή εξηγούν το «δια ταύτα» της ψήφου τους και περισσότερο επιτείνουν την απορία μας. Ισχυρίζονται ότι «συμφωνούμε με την κατασκευή του έργου» και  «ότι αγωνιζόμαστε….και για την ολοκλήρωση του Υ/Η  της Μεσοχώρας και άλλων Υ/Η έργων στη Θεσσαλία και τη χώρα μας».

Εάν όμως ισχύουν αυτά, πως γίνεται να μην αποδέχονται την αδειοδότηση του και να τροφοδοτούν (άθελά τους προφανώς) το μίσος διαφόρων ανεύθυνων παρατάξεων και ομάδων κατά της ΥΗ ενέργειας και να δίνουν αέρα στα πανιά εκείνων που οραματίζονται την κατεδάφισή του ;

Και πως οι επόμενες γενιές θα μπορέσουν να δούνε  να πραγματοποιούνται νέα ΥΗ έργα, όταν οι φίλοι του ΚΚΕ καλλιεργούν απογοήτευση και αμφιβολίες, δηλώνοντας πως τα έργα αυτά «μόνο στο πλαίσιο του σοσιαλιστικού τρόπου…..ανάπτυξης της χώρας …(και) έξω από την ΕΕ … μπορούν να κατοχυρώσουν την ενέργεια ως κοινωνικό αγαθό…» ;

Δηλαδή έως ότου υλοποιηθεί το όραμα τους αυτό, οι πολίτες πρέπει να αποστασιοποιούνται η να στέκονται παθητικά απέναντι στην διεκδίκηση τέτοιων έργων και να μην στηρίζουν την αδειοδότησή τους ;

Ή μήπως, έως ότου ανατραπούν οι ισχύουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, η ηλεκτρική ενέργεια «χάνει» τα κοινωνικά της χαρακτηριστικά ; Και επιπλέον, όσοι αγωνιζόμαστε για τα έργα αυτά και άλλα ανάλογης σημασίας για το μέλλον των παιδιών μας, πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε κοινό ιδεολογικοπολιτικό όραμα με τους φίλους του ΚΚΕ ;

Κατά την ταπεινή μου γνώμη οι απόψεις αυτές είναι καινοφανείς και ουδέποτε στα τόσα χρόνια κοινής δράσης με τα στελέχη αυτού του χώρου έτυχε, έστω και ως υποψία, να αισθανθώ «ξένο σώμα» σε αυτόν τον κοινό αγώνα, όπως αισθάνθηκα διαβάζοντας αυτή την ανακοίνωση. Και επιτέλους θα μπορούσαν κάλλιστα να αποδεχθούν την αδειοδότηση της Μεσοχώρας και ταυτόχρονα να κάνουν γνωστές τις γενικότερες απόψεις τους, μέσα από μια ξεχωριστή ανακοίνωση (όπως άλλωστε συνέβη).

Μακάρι να κάνω λάθος σε όσα ισχυρίζομαι γιατί δυστυχώς ο αγώνας για την Μεσοχώρα και τα υπόλοιπα έργα Αχελώου συνεχίζεται και κανείς δεν περισσεύει.

Τέλος, για να κλείσουμε με το ΠΣ Θεσσαλίας οι παρατάξεις των κ.κ. Κουρέτα και Ακρίβου ψήφισαν θετικά, ενώ η παράταξη της «ΑΝΤΑΡΣΥΑ», σταθερά όπως και το 2015, χωρίς να εξετάσει τις συντριπτικά περισσότερες θετικές πλευρές του ζητήματος, τάχθηκε δογματικά υπέρ της κατεδάφισης του έργου. Ήταν άλλωστε η μοναδική εξαίρεση παράταξης στο ΠΣ Θεσσαλίας που συντάχθηκε με την πολεμικού τύπου θέση των Αιτωλοακαρνάνων εναντίον της λειτουργίας του έργου.

Από την ολοκλήρωση της κοινής αυτής διαβούλευσης για το ΥΗΕ Μεσοχώρας στις δύο γειτονικές περιφέρειες προέκυψαν και ορισμένα ακόμη συμπεράσματα.

Ένα από αυτά είναι ο μαχητικός τρόπος που αγωνίζονται οι Αιτωλοακαρνάνες.

Εκεί ο αγώνας τους και η διαβούλευση δεν περιορίστηκε μόνο στο ΠΣ αλλά επεκτάθηκε σε όλο το βάθος της κοινωνίας τους και των φορέων. Για παράδειγμα ο Δήμαρχος Αγρινίου ηγείται της σχετικής επιτροπής αγώνα και όλοι οι δήμαρχοι και η ΠΕΔ συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή, όπως παλαιότερα συνέβαινε στη Θεσσαλία με τον Λαμπρούλη, τον Τζανακούλη, τον Κ. Παπαστεργίου, τον Αρχοντή, τον Κανταρτζή, τους αιρετους  Νομάρχες, ακόμα και τον (νεότερο) δήμαρχο Γ. Κωτσό, ως πρόεδρο της ΠΕΔ κατά την περασμένη περίοδο.

Άραγε πόσοι ΟΤΑ και ειδικά εκείνοι των μεγάλων πόλεων  έφεραν αυτή τη φορά για συζήτηση την Μεσοχώρα στα δικά τους όργανα ;

Πόσοι έκαναν έστω και μια σχετική δήλωση για τον νέο κύκλο διαβούλευσης ;

Πόσοι από αυτούς παρέστησαν, έστω συμβολικά, στην συνεδρίαση του ΠΣ για να δώσουν την απαραίτητη ισχύ στην απόφαση που προέκυψε ;

Τέλος, εάν  αναζητήσουμε ποια ήταν η  συνδρομή  στην υπόθεση της Μεσοχώρας και από άλλους φορείς της Θεσσαλίας, μόνο απογοήτευση θα προκαλέσουμε  στον κόσμο που παρακολουθεί.

Δεν είναι όμως αυτός ο στόχος της παρέμβασής μας ενώ παράλληλα πρέπει να σκεφτόμαστε ότι ο δρόμος που ακολουθεί  είναι  ακόμη μακρύς και δύσκολος.

Ας μείνουμε λοιπόν σε αυτά και ας ελπίσουμε ότι τα διδάγματα από την υπόθεση της Μεσοχώρας θα βοηθήσουν ώστε στο μέλλον η προσπάθεια μας να είναι καλύτερα συντονισμένη και πιο αποτελεσματική.

 

*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας,

 

 Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

Τα ενεργειακά και υδατικά ζητήματα Θεσσαλίας απαιτούν καθαρές θέσεις και ειλικρινή διάθεση από όλους (Κ. Γιαννακός - Κ. Γκούμας - Τ. Μπαρμπούτης)*

 

Το τελευταίο διάστημα υπήρξαν δημόσιες τοποθετήσεις από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ για θέματα ενέργειας (φυσικό αέριο, υδροηλεκτρική ενέργεια κ.α) καθώς και για το υδατικό της Θεσσαλίας.

Παρότι οι τοποθετήσεις αυτές αποπνέουν έναν έντονο αντιπολιτευτικό χαρακτήρα (για την Κυβέρνηση και την Περιφέρεια Θεσσαλίας), τα ζητήματα που θίγουν είναι επίκαιρα και πολύ σημαντικά.

Θεωρήσαμε λοιπόν χρήσιμο να παραθέσουμε και τα δικά μας σχόλια σε ορισμένα από αυτά.

1. Ας αρχίσουμε με το φυσικό αέριο (ΦΑ) και την αναμφισβήτητη κυριαρχία του στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια.

Συμμεριζόμαστε την ανησυχία των φίλων του ΣΥΡΙΖΑ για τις επιπτώσεις στην κοινωνία και κυρίως στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά από την ανεξέλεγκτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με την εκτόξευση των τιμών ενέργειας και ειδικά του ΦΑ.

Θα συμφωνήσουμε επίσης ότι στο θέμα αυτό παίζεται «χοντρό παιχνίδι» από «μεγάλα συμφέροντα» με στόχο την αύξηση των δικών τους κερδών, δημιουργώντας στη χώρας μας (σε συνδυασμό με γεωπολιτικά παιχνίδια) μια κατάσταση μη «βιώσιμη».

Εξάλλου αρκετοί φορείς, εδώ και χρόνια, έχουν αναδείξει (χωρίς όμως ανταπόκριση από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ) τα προβλήματα που δημιουργεί η  παραγωγή ενέργειας από το ΦΑ (αυξημένες τιμές, οικολογική επιβάρυνση/μεθάνιο, κατακόρυφη αύξηση της ενεργειακής εξάρτησης κλπ.), προβάλλοντας επίσης την ανάγκη παράτασης για ένα διάστημα της λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και την παράλληλη ενίσχυση των ΑΠΕ, με κύρια αιχμή την υδροηλεκτρική ενέργεια (ΥΗΕ), η οποία ταιριάζει απόλυτα στην γεωμορφολογία της χώρας μας, καλύπτει ιδανικά τις αιχμές της ζήτησης (χωρίς εισαγωγές), εξασφαλίζει χαμηλότερες και σταθερές τιμές στους καταναλωτές, ενισχύει την ενεργειακή μας αυτονομία και με απόλυτα οικολογικό τρόπο προσφέρεται για αποθήκευση ενέργειας (με το σύστημα άντλησης/ταμίευσης - δες σχετική εκδήλωση στο ΓΕΩΤΕΕ/Κ.Ε για την ΥΗ Ενέργεια, Οκτώβριος, 2020).

Και στο σημείο αυτό οι αναγνώστες θα αναρωτηθούν, μα πως τελικά επικράτησε αυτή η καταστροφική επιλογή να στηριχθούμε στο ΦΑ ως «μεταβατική» πηγή ενέργειας απέναντι στο λιγνίτη ; Άραγε οι αποφάσεις αυτές πάρθηκαν επειδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι «αθεράπευτα νεοφιλελεύθερος» ;

Εμείς δεν πρόκειται να εμπλακούμε σε ιδεολογικές διαμάχες. Θα θυμίσουμε όμως ότι ο βασικός σχεδιασμός για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ) έγινε πριν λίγα χρόνια από τον τότε Υπουργό του ΣΥΡΙΖΑ  Γ. Σταθάκη και η Κυβέρνηση Κυρ. Μητσοτάκη τον αποδέχθηκε χωρίς ουσιαστικές μεταβολές. Η μόνη ουσιαστική αλλαγή ήταν η απόφαση να κλείσουν οι λιγνιτικές μονάδες 2 – 3 χρόνια νωρίτερα !

Δυστυχώς και οι δύο κυβερνήσεις των τελευταίων ετών επέτρεψαν – λανθασμένα κατά την άποψή μας – την κυριαρχία του «χρηματιστηριακού» ΦΑ και την παραγωγή ενέργειας από ιδιώτες, την εκτός κάθε λογικής εσπευσμένη διακοπή της λιγνιτικής παραγωγής από την ΔΕΗ (σημ. η Γερμανία θα διακόψει την αντίστοιχη λιγνιτική παραγωγή το 2038 !), την διαμόρφωση ενός νέου Ελντοράντο στα αιολικά και φωτοβολταϊκά συστήματα και μάλιστα χωρίς σχεδιασμό και χωροταξικούς περιορισμούς και φυσικά τον πλήρη εξοβελισμό της ΥΗΕ, για την οποία ο  Γ. Σταθάκης κατηγορηματικά απέρριψε την ένταξη οποιουδήποτε νέου έργου, συμπεριλαμβανομένου και του  ΥΗΕ Συκιάς, «αδειάζοντας» ακόμη και τον Αλ. Τσίπρα, ο οποίος λίγους μήνες νωρίτερα (Λάρισα, 2018) είχε υποσχεθεί ότι «θα εξετάσει» την υλοποίηση του ΥΗΕ Συκιάς, έστω χωρίς μεταφορά υδάτων προς τον κάμπο….

Τώρα, με όλα αυτά, ποιος έχει μεγαλύτερη ευθύνη για την κατάσταση που δημιουργήθηκε, ποιος είναι πιο «νεοφιλελεύθερος» και ποιος ταυτίζεται περισσότερο με την ΕΕ και τα «μεγάλα συμφέροντα», έχει  ελάχιστη σημασία  και το αφήνουμε στην κρίση των αναγνωστών.

2. Ο Δ. Γελαλής στην δική του παρέμβαση κάνει μια αναδρομή στο υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και επισημαίνει βασικά και αδιαμφισβήτητα στοιχεία που το χαρακτηρίζουν (κακοδιαχείριση, αλόγιστη χρήση νερού, αναχρονιστικό πλαίσιο, απουσία ελέγχων κλπ.).

Και εδώ οι διαπιστώσεις μας αρχικά συμπίπτουν. Επί δεκαετίες τα προβλήματα παραμένουν και τώρα με την κλιματική κρίση τείνουν να επιδεινωθούν.

Και για να παραμείνουμε μόνο στα τελευταία χρόνια, όπως και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, έτσι και η κυβέρνηση ΝΔ κινείται  με αργούς ρυθμούς, αντιστρόφως ανάλογους από το μέγεθος του προβλήματος και τους κινδύνους (οικολογικούς, ασφάλειας κ.α) που απειλούν την Θεσσαλία.

Επιπρόσθετα θα θυμίσουμε πως από το 2014 είχε εκπονηθεί και εγκριθεί το Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΥ) για την Θεσσαλία (και γενικά για όλα τα υδατικά διαμερίσματα της χώρας). Το ΣΔΥ περιείχε ένα πλήθος προτάσεων για έργα, δράσεις και μέτρα (με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση) που θα μπορούσαν άμεσα να εφαρμοστούν ή έστω να αρχίσει σε κάποια από αυτά η δρομολόγησή τους.

Δυστυχώς όμως, τα τεσσεράμισι χρόνια της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ παρήλθαν ανεκμετάλλευτα. Ούτε έργα προχώρησαν (ή έστω «ωρίμασαν» μελετητικά), ούτε δράσεις με στόχους διαπιστώσαμε να υλοποιούνται.

Και επειδή ο Δ. Γελαλής αναφέρεται στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου υδάτων και των ΤΟΕΒ/ΓΟΕΒ, θα πούμε πως επρόκειτο για ένα υπερώριμο ζήτημα και θα μπορούσαν να έχουν γίνει σημαντικά βήματα, χωρίς οικονομικό κόστος και χωρίς εμπόδια από μνημόνια ή άλλου τύπου δεσμεύσεις.

Δυστυχώς οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά της Θεσσαλίας, όπως όφειλαν κατά την άποψή μας, δεν κατέθεσαν έστω κάποιο σχέδιο νόμου για όλα τα παραπάνω και δεν πίεσαν την Κυβέρνησή τους για το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας. Η ίδια κατάσταση σε γενικές γραμμές συνεχίζεται και από την σημερινή κυβέρνηση….

Όσο για τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς που «πρέπει να εμπλακούν» στα ζητήματα αυτά, θα θυμίσουμε στο φίλο Δ. Γελαλή ότι ήδη αρκετοί από αυτούς (συλλογικά ή μεμονωμένα) και άσχετα με το ποιος βρίσκεται στην κυβέρνηση, το πράττουν εδώ και πολλά χρόνια με υπευθυνότητα και επιμονή (δες  εδώ σχετικό κείμενο), χωρίς δυστυχώς ανάλογη ανταπόκριση από τους πολιτικούς μας εκπροσώπους και, με όλο το σεβασμό, ούτε από τον ίδιο τον Δ. Γελαλή κατά την βουλευτική του θητεία…

3. Όπως φαίνεται, στις τοποθετήσεις των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ είναι δύσκολο να απουσιάζει η …. «Εκτροπή Αχελώου».

Βασικός τους ισχυρισμός είναι ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης άλλα έλεγε παλαιότερα (ότι δηλαδή συμφωνεί με την ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της Θεσσαλίας μέσω  της ολοκλήρωσης του ταμιευτήρα Συκιάς και της σήραγγας μεταφοράς του νερού προς Μουζάκι) και άλλα πράττει σήμερα ως πρωθυπουργός.

Στο θέμα αυτό έχουν δίκιο τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι γεγονός ότι ο κυρ. Μητσοτάκης «ανέκρουσε πρύμναν» και επί της ουσίας «μπλοκάρει» την ολοκλήρωση των έργων Αχελώου, έχοντας μάλιστα καθιερώσει «σιγή» επί του θέματος αυτού στους  Υπουργούς  του (Κ. Καραμανλής κ.α), οι οποίοι αναδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων.

Το ίδιο συμβαίνει  και με τους κυβερνητικούς βουλευτές Θεσσαλίας, που επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ «έβγαιναν στα κάγκελα» για τα έργα Αχελώου, ενώ σήμερα αποδεικνύονται αναξιόπιστοι και επιλήσμονες των δεσμεύσεών τους απέναντι στον θεσσαλικό λαό.

Ας μας επιτρέψουν όμως οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ να αποκαταστήσουμε κάποιες ανακρίβειες και υπερβολές που χρησιμοποίησαν στην επιχειρηματολογία τους.

Δεν είναι ακριβές ότι «Εδώ και 30 – 40 χρόνια …κάποιοι ανακάλυψαν θέμα για συζήτηση μόνο (σημ. η υπογράμμιση δική μας) και όχι έργα».

Το ακριβώς αντίθετο συνέβη !

Οι συζητήσεις για την μεταφορά (εκτροπή υδάτων) από τον ταμιευτήρα Συκιάς επί του Άνω Αχελώου άρχισαν την δεκαετία 1970, κορυφώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας 1980 και η πολιτική απόφαση για την υλοποίηση των έργων «έκλεισε» το 1984. Από τότε έως το 2009, δηλαδή επί 25 έτη, τα έργα (έστω με προβλήματα και διακοπές)  προχώρησαν σε σημαντικό βαθμό (σήραγγα κατά 85%, φράγμα Συκιάς κατά 65%), έως ότου και πάλι σταμάτησαν προσωρινά λόγω μιας ακόμη ακυρωτικής απόφασης του ΣτΕ (στην οποία συμπεριλήφθηκε  και το ΥΗΕ Μεσοχώρας).

Τον Ιανουάριο του 2014 το ΣτΕ εξέδωσε νέα απόφαση με βάση την οποία οι κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ προχώρησαν μεν σε αδειοδότηση της Μεσοχώρας (ορθώς), αγνόησαν όμως τα υπόλοιπα έργα Αχελώου (Συκιά και σήραγγα), τα οποία συνδέονται με την εκτροπή και δυστυχώς παραμένουν σε εκκρεμότητα και κινδυνεύουν με κατάρρευση !

Τώρα πλέον δεν χωρούν άλλες συζητήσεις, αντιπαραθέσεις και …προβληματισμοί.

Ο ποταμός Αχελώος στο ύψος της Συκιάς παραμένει επί δεκαετίες μπαζωμένος και τα εργοτάξια επί δώδεκα χρόνια αδρανοποιημένα. Είναι  λοιπόν ώρα για ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες.

Η Ε.Δ.Υ.ΘΕ υπέβαλε αναφορά στη Βουλή καλώντας όλα τα κόμματα και ειδικά τους βουλευτές της Θεσσαλίας να απαιτήσουν μια συζήτηση στη Βουλή για την τύχη των έργων Αχελώου, με στόχο την «απελευθέρωση» του πολύπαθου ποταμού. Αυτό σημαίνει ότι τα έργα αυτά είτε θα συνεχιστούν, ως ωφέλιμα και αναγκαία, και θα δημιουργηθεί η τεχνητή λίμνη Συκιάς με το ομώνυμο ΥΗ έργο, με παράλληλη  υλοποίηση της μεταφοράς υδάτων προς τον θεσσαλικό κάμπο, είτε θα αποφασιστεί η οριστική διακοπή και η κατεδάφιση τους  με ότι αυτό σημαίνει λόγω της απώλειας εκατοντάδων εκατ. ευρώ που έχουν επενδυθεί έως σήμερα, συν τους σημαντικούς πρόσθετους οικονομικούς πόρους που θα απαιτηθούν για την κατεδάφιση και την αποκατάσταση του τοπίου.

Και με την ευκαιρία,  προκαλείται  εύλογη  απορία από το γεγονός ότι επί τεσσεράμισι χρόνια κυβέρνηση, βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ διατύπωναν την θέση τους «κατά» της μεταφοράς (εκτροπής) και επέλεγαν να περιορίζονται μόνο στην άρνηση τους, αποφεύγοντας  να προτείνουν και κατά μείζονα λόγο να δρομολογήσουν την κατεδάφιση των έργων, μια πολιτική επιλογή απόλυτα συμβατή με τις θέσεις τους και το πάθος που εκδήλωναν στο θέμα αυτό !

Κλείνοντας, καλούμε τα στελέχη και τους βουλευτές όλων των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του ΣΥΡΙΖΑ, να στηρίξουν την πρότασή μας για συζήτηση και λήψη μιας οριστικής απόφασης σχετικά με τα έργα εκτροπής Αχελώου, δεδομένου ότι η συνεχιζόμενη αδράνεια μόνο κινδύνους μπορεί να προκαλέσει  (καταστροφές από πλημμύρες, οικολογική υποβάθμιση κλπ).

*Γιαννακός Κώστας, Πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας,

*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας,

*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔ-Θ

 

Μέλη της Επιτροπής Διεκδίκησης επίλυσης Υδατικού προβλήματος Θεσσαλίας (Ε.Δ.Υ.ΘΕ)

 Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

 

Ο ρόλος της υδροηλεκτρικής ενέργειας και των φραγμάτων στην κοινωνία, συμπεριλαμβανομένου του μετριασμού και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή - Asit K. Biswas* - Cecilia Tortajada*

 

Αναδημοσιεύουμε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο που αφορά το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα φράγματα και η υδροηλεκτρική ενέργεια στον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.  

Το πλήρες άρθρο των Asit K. Biswas* - Cecilia Tortajada*  μπορείτε να βρείτε εδώ

Παραθέτουμε αποσπάσματα του άρθρου (μετάφραση της Google) :

[ Ο κοινωνικός ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν η υδροηλεκτρική ενέργεια και τα φράγματα, συμπεριλαμβανομένου του μετριασμού και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, ούτε εκτιμώνται πλήρως ούτε κατανοούνται πλήρως στις περισσότερες χώρες.

Αυτά ήταν μια σοβαρή αιτία διαμάχης μεταξύ των λόμπι υπέρ και κατά των δαπανών από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Ένας σημαντικός λόγος για αυτό ήταν το ισχυρό κίνημα που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, αρχικά στις δυτικές χώρες, και που διακήρυξε, «το μικρό είναι όμορφο» και το μεγαλύτερο δεν είναι καλύτερο [Schumacher, 19731].

Από τον δυτικό κόσμο, αυτή η μάλλον απλοϊκή έννοια διείσδυσε σταθερά στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Το 1995, το The Times Literacy Supplement θεώρησε ότι το βιβλίο ήταν μεταξύ των 100 βιβλίων με τη μεγαλύτερη επιρροή που εκδόθηκαν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Δεδομένου ότι τα μεγάλα φράγματα είναι σημαντικές κατασκευές, πιάστηκαν από αυτήν την ιδέα. Περίπου στα τέλη της δεκαετίας του 1970, υπήρξε ένα ισχυρό κίνημα, επίσης στη Δύση, από πολυάριθμες ακτιβιστικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Προώθησαν έντονα μια προκατάληψη κατά του μεγάλου φράγματος......

Τα μεγάλα φράγματα ως άσκηση οικοδόμησης εθνών

Όταν ξεκίνησε αυτό το κίνημα, η «χρυσή εποχή» της κατασκευής φραγμάτων στη Δύση, που εκτείνεται από τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1960, είχε σχεδόν τελειώσει. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, η κατασκευή μεγάλων φραγμάτων ξεκίνησε καθώς οι χώρες ανεξαρτητοποιήθηκαν από τους αποικιακούς κυρίους τους από τα τέλη της δεκαετίας του 1940......

Αύξηση της κοινωνικής πόλωσης στα μεγάλα φράγματα

Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και τη δεκαετία του 1990, υπήρχε αυξανόμενη πόλωση στις κοινωνικές απόψεις για τα οφέλη και το κόστος των μεγάλων φραγμάτων. Το αποκορύφωμα αυτής της πόλωσης έφτασε γύρω στο 1993, όταν έληξε ξαφνικά η οικονομική υποστήριξη της Παγκόσμιας Τράπεζας για το έργο Sardar Sarovar, στην Ινδία. Στη συνέχεια, η Παγκόσμια Τράπεζα ακύρωσε το έργο Arun III του Νεπάλ.....

Αλλαγή της συνολικής άποψης για τα φράγματα

Κατά την περίοδο μετά το 2010, οι συζητήσεις για τα οφέλη και το κόστος των μεγάλων φραγμάτων έγιναν πιο λεπτομερείς. Ιδρύματα όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης αποφάσισαν να αντιστρέψουν τις προηγούμενες πολιτικές τους και άρχισαν και πάλι να χρηματοδοτούν μεγάλα φράγματα.

Την τελευταία δεκαετία, και τα δύο αυτά ιδρύματα έχουν επισκιαστεί από την Κίνα όσον αφορά την κατασκευή νέων φραγμάτων, τόσο εντός της χώρας όσο και σε μέρη του αναπτυσσόμενου κόσμου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα τελευταία 20 χρόνια, η Κίνα ήταν, μακράν, η μεγαλύτερη χώρα κατασκευής φραγμάτων στον κόσμο....

Μεγάλα φράγματα, κλίμα αλλαγή και βιώσιμη ανάπτυξη

Οι αποφάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για το Έργο Sardar Sarovar στην Ινδία και Φράγμα Arun III στο Νεπάλ, επέβαλαν μια σημαντική μείωση της διαθέσιμης χρηματοδότησης για την κατασκευή μεγάλων φράγματα.

Ωστόσο, η κατασκευή φραγμάτων βρέθηκε ξανά ψηλά στον κόσμο πολιτική και οικονομική ατζέντα.

Όλα τα φράγματα πρέπει να είναι τεχνικά, οικονομικά, οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ωφέλιμα για την κοινωνία.

Σχεδιασμένα και σωστά διαχειριζόμενα υδροηλεκτρικά φράγματα θα παίξουν ένα όλο και πιο σημαντικό ρόλο τον κόσμο κατά τη χρονική διάρκεια και μετά το 2020...]

*Asit K. Biswas, Διακεκριμένος Επισκέπτης Καθηγητής, Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, Η.Β.

*Cecilia Tortajada, Καθηγήτρια, Σχολή Διεπιστημονικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, Η.Β.

Πηγή : The Water Network

 Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

Μη ρεαλιστική η μείωση των αρδευομένων εκτάσεων - (Γκούμας Κώστας - Μπαρμπούτης Τάσος)*

Το τελευταίο διάστημα, τα ακραία καιρικά φαινόμενα κάνουν όλο και πιο αισθητή την παρουσία τους. Οι φωνές των επιστημόνων για άμεση λήψη μέτρων και αναζήτηση ενός πιο σύγχρονου, παραγωγικού μοντέλου στη γεωργία, πληθαίνουν.

Η Θεσσαλία - προειδοποιούν - ερημοποιείται, το έδαφός της διαβρώνεται και μεγάλο μέρος των νερών της, καταλήγει αναξιοποίητο στη θάλασσα, ενώ τα οικοσυστήματά της (Πηνειός, υδροφόροι ορίζοντες) ταπεινώνονται δραματικά.
Η ασφάλεια καλλιεργειών, υποδομών και ανθρώπων, διακυβεύεται, ενώ το κόστος των επιδοτήσεων για επούλωση των πληγών είναι τεράστιο.

Στα πλαίσια της στήλης που καθιέρωσε Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της Δευτέρας «ΕτΔ» θέλοντας να κοινωνήσει τις διαστάσεις του σύνθετου και πολυπαραγοντικού αυτού προβλήματος, και να συμβάλει, με τον τρόπο της, στην επίλυσή του, δημιουργεί μια «ΑΝΟΙΧΤΗ ΓΡΑΜΜΗ», μεταξύ των αναγνωστών της και ειδικών επιστημόνων της νεοσυσταθείσας Επιτροπής Διεκδίκησης Επίλυσης του Υδατικού Προβλήματος (ΕΔΥΘΕ), οι οποίοι θα απαντούν σε σχετικά ερωτήματα για τα νερά, το περιβάλλον και τον πρωτογενή τομέα στη Θεσσαλία.

Όλες τις ερωτήσεις της «Ε.τ.Δ.» (από 20/9/2021) με τις σχετικές απαντήσεις μπορείτε να βρείτε εδώ

 Ερώτηση «Ε.τ.Δ.» (25/10/2021) :

Εκτός της ενδεχόμενης μεταφοράς νερού (εκτροπής) από τον Αχελώο, ποιες υποδομές απαιτούνται και τι πρωτοβουλίες μπορούν να ληφθούν με στόχο τη μείωση των αναγκών σε νερό ώστε να υποκατασταθούν οι αντλήσεις υπόγειων νερών (γεωτρήσεις) από επιφανειακά νερά ;

Αποτελεί λύση η μείωση των αρδευόμενων καλλιεργειών ;

Απάντηση ΕΔΥΘΕ :

Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΥ), αλλά και πολλές παρόμοιες προτάσεις πριν τη θεσμοθέτησή τους (2014), απαιτείται η κατασκευή ταμιευτήρων στα ημιορεινά (και όχι μόνο) του ΥΔ Θεσσαλίας, με έργα όπως στον Ενιπέα Φαρσάλων, στο Μουζάκι Καρδίτσας, Πύλη, Νεοχώρι Τρικάλων, στον Αλμυρό, Ελασσόνα και άλλα μικρότερα, συνολικού όγκου (σύμφωνα με το ΣΔΥ) 150 εκατ. κ. μ. (κατά μέσο όρο) ετησίως (σημ. : σήμερα η λεκάνη απορροής/ΛΑΠ Πηνειού διαθέτει μόνο τους ταμιευτήρες Σμοκόβου και Κάρλας).

Απαιτούνται επίσης σύγχρονα έργα μεταφοράς και διανομής των υδάτων, αντικατάσταση παλαιών υποδομών (ανοικτοί αγωγοί, τεράστιες απώλειες κλπ.) με κλειστούς υπόγειους αγωγούς, συστήματα μέτρησης κατανάλωσης κλπ.

Η μείωση των καταναλώσεων και η εξοικονόμηση του νερού, πολύτιμου φυσικού πόρου, αποτελεί σήμερα αναγκαιότητα και έναν από τους μεγαλύτερους στόχους - «έργα».

Βασική προϋπόθεση επίτευξης του στόχου αυτού (μείωση 15-20%, κατά το ΣΔΥ) είναι η ύπαρξη ΣΧΕΔΙΟΥ, η καθιέρωση κινήτρων για εγκατάσταση σύγχρονων μεθόδων άρδευσης (στάγδην, «έξυπνα» συστήματα κατανάλωσης – ελέγχου) και η εφαρμογή των κανόνων της Οδηγίας 60/2000 (έλεγχος καταναλώσεων νερού, τιμολόγηση κ.α).

Στον βαθμό που όλα αυτά υλοποιηθούν και σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση και την εφαρμογή των κανόνων ορθολογικής διαχείρισης υδάτων, θα επιδιωχθεί η μείωση χρήσης των γεωτρήσεων και οι αντλήσεις θα μπορούν να περιοριστούν ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από υγιείς υδροφορείς (σε περιοχές που δεν έχουν προβλήματα ανανέωσης των αποθεμάτων τους).

Τελείως ενδεικτικά θα ήταν επιθυμητή μια ανατροπή της σημερινής σχέσης (70% υπόγεια προς 30% επιφανειακά) σε 40% / 60%.
Ακόμη όμως και με εξοικονόμηση του νερού της τάξεως του 20%, το έλλειμμα παραμένει στα επίπεδα των 250.000.000 κ.μ. νερού τον χρόνο, έλλειμμα που μόνο με μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων μπορεί να επιτευχθεί με τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν και χωρίς να υπολογίσουμε τις συνέπειες από εγκατάλειψη γόνιμων χωραφιών, από τη διάβρωση στα επικλινή, από άρδευση με υφάλμυρα νερά (είσοδο θαλασσινού νερού), από εγκατάσταση Φ/Β κλπ.

Πριν λίγα χρόνια η Θεσσαλία με 5.000.000 καλλιεργούμενα στρέμματα είχε μέσο κύκλο εργασιών ανά στρέμμα 300 ευρώ έναντι 200 ευρώ/στρ. του μέσου όρου της χώρας. Αυτό το πέτυχε με την άρδευση του 50% των εκτάσεων και με τις ικανότητες των αγροτών της.

Μια μεταβολή των αρδευόμενων εκτάσεων από αρδευόμενες (με κύκλους εργασιών από 200 μέχρι 2.500 ευρώ/στρ.) σε ξηρικές με κύκλους εργασιών 60 ευρώ/στρ. θα έκανε αδύνατη την επιβίωση όχι μόνο των μικρομεσαίων αγροτών, των οποίων θα μείωνε το εισόδημα στο μισό, αλλά και άλλων κατοίκων της Θεσσαλίας, καθώς το γεωργικό εισόδημα διαχέεται σε όλη την κοινωνία.

Επομένως η επιλογή της μείωσης των αρδευόμενων εκτάσεων δεν είναι ρεαλιστική λύση, γιατί θα καταστήσει πολλές μικρομεσαίες αγροτικές μονάδες ΜΗ βιώσιμες, θα προκαλέσει εκτεταμένη εγκατάλειψη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, θα οδηγήσει σε μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, καταστροφή εδαφών και ερημοποίηση.

Ο πρωτογενής τομέας και η διατροφική επάρκεια της χώρας πρέπει να υποστηριχθούν με κατάλληλες πολιτικές και μια από τις πιο βασικές είναι η εξασφάλιση του νερού των αρδεύσεων.

Υπό το πρίσμα αυτό πρέπει να εφαρμοστεί και η (ιστορικά) δεύτερη στη σειρά ενίσχυση από τη ΛΑΠ Αχελώου (η πρώτη πραγματοποιήθηκε μέσω του ΥΗ ταμιευτήρα Ν. Πλαστήρα το 1960).

Για την Ε.Δ.Υ.ΘΕ.:

Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕE/Κεντρικής Ελλάδας.
Μπαρμπούτης Τάσος, μέλος Δ.Σ. ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/Κ-Δ Θεσσαλίας.

Πηγή : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

Η επίδραση των βροχών του Οκτωβρίου στη διάβρωση εδαφών - Του Φάνη Γέμτου*

 

Στις αρχές με μέσα Οκτωβρίου είχαμε ένα δεκαήμερο έντονων βροχών. Στην περιοχή μας έπεσαν γύρω στα 100 χιλιοστά βροχής. Περίπου το 1/5 της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης συγκεντρωμένο σε λίγες μέρες. Νερό καλοδεχούμενο μετά από την ξηρασία των προηγούμενων μηνών. 

Βέβαια οι έντονες βροχές δεν ήταν ιδιαίτερα επιθυμητές αλλά από την κακιά ξέρα καλό και το χαλάζι. Οι βροχές αυτήν την περίοδο του χρόνου έχουν ωφελούμενους και ζημιωμένους. Αναμφίβολα όσοι δεν πρόλαβαν να συγκομίσουν τα βαμβάκια τους ζημιώθηκαν καθώς οι έντονες βροχές προκάλεσαν απώλειες από βαμβάκι που έπεσε στο έδαφος, αλλά και από υποβάθμιση της ποιότητας και του βάρους του προϊόντος. Ιδιαίτερα οι όψιμες περιοχές όπως η Καρδίτσα έπαθαν σημαντικές ζημιές.

Κάποιες ζημιές είχαμε σε ασυγκόμιστα φρούτα κυρίως όψιμα σταφύλια αλλά και λίγα μηλοειδή. Αντίθετα οι υπόλοιποι παραγωγοί ωφελήθηκαν καθώς η υγρασία θα τους βοηθήσει να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους και να σπείρουν πρώιμες καλλιέργειες όπως η ελαιοκράμβη.

Οι καλλιεργητές χειμερινών καλλιεργειών θα προλάβουν να προετοιμάσουν νωρίς τα χωράφια τους για να σπείρουν έγκαιρα. Για την κτηνοτροφία, τουλάχιστον την ημι-νομαδική προβατοτροφία οι βροχές θα δημιουργήσουν βλάστηση στους βοσκότοπους. Οι βροχές ήταν χρήσιμες για τα οικοσυστήματα καθώς ρυάκια και ποτάμια απόκτησαν ροή, ενώ νερό εισέρρευσε στους λίγους ταμιευτήρες που έχουμε στο εσωτερικό της Θεσσαλίας.

Επομένως έχουμε κερδισμένους και χαμένους από τις βροχές.
Εκεί όμως που είχαμε τεράστιες αλλά μάλλον αφανείς ζημιές ήταν στο έδαφος. Οι έντονες βροχοπτώσεις προκάλεσαν εκτεταμένη διάβρωση των επικλινών εδαφών της περιοχής μας.

Έχω γράψει πολλές φορές για τον κίνδυνο καταστροφής των επικλινών εδαφών της Θεσσαλίας από το φαινόμενο της διάβρωσης από νερό. Θυμίζω ότι οι σταγόνες της βροχής πέφτουν πάνω στην επιφάνεια του εδάφους με μεγάλη ταχύτητα. Όταν το έδαφος είναι γυμνό τότε πέφτουν πάνω στα συσσωματώματα του εδάφους και προκαλούν διάσπαση μικρών τεμαχίων. Αυτά προκαλούν δύο ζημιές. Η μια ότι κινούνται με το νερό και φράζουν τους πόρους τους εδάφους μειώνοντας την ικανότητά του να απορροφήσει το νερό προκαλώντας απορροή. Η δεύτερη ότι το νερό που κυλά στην πλαγιά τα μεταφέρει εύκολα μαζί του προκαλώντας τη διάβρωση του εδάφους, δηλαδή την απομάκρυνσή του από τα ανώτερα σημεία προς τα κατώτερα. Τα σωματίδια αυτά είναι τα πιο λεπτά, (κυρίως άργιλος αλλά και θρεπτικά στοιχεία όπως ο φώσφορος και οργανική ουσία), ενώ τα βαρύτερα όπως η άμμος ή τα πετραδάκια μένουν πίσω.

Τελικά η απομάκρυνση αυτή προκαλεί σε μεγάλο χρονικό διάστημα μείωση της γονιμότητας του εδάφους και τελικά την καταστροφή του.
Τα φαινόμενα αυτά είχα την ευκαιρία να τα δω από κοντά σε μια επίσκεψη που έκανα στην περιοχή της Χάλκης – Νίκαιας μέχρι το Μοσχοχώρι. Πήρα τον παράδρομο από τη δεξιά πλευρά της ΠΑΘΕ προς Βόλο και προχώρησα παράλληλα με τα επικλινή εδάφη της περιοχής.

Αξίζει τον κόπο να πάνε οι αγρότες να δουν τα φαινόμενα όπως φαίνονται στις φωτογραφίες που παραθέτω. Σε ένα συγκομισμένο βαμβακοχώραφο με μικρή σχετικά κλίση το νερό που κινήθηκε προς τα κάτω δημιούργησε μικρά αβαθή αυλάκια που παρέσυραν μαζί τους τα φύλλα του βαμβακιού μαζί με χώμα. Στο κάτω μέρος της πλαγιάς φαίνονταν τα σημεία στα οποία το νερό απέθεσε τα λεπτόκοκκα υλικά (κυρίως άργιλο).

Χαρακτηριστική διάβρωση ενός λεπτού στρώματος εδάφους (λίγα χιλιοστά) που ίσως να μη φαίνεται ιδιαίτερα. Αν σκεφτείτε ότι το έδαφος δημιουργείται με ταχύτητα μικρότερη του 1 χιλιοστού τον χρόνο, μπορείτε να φανταστείτε τη ζημιά μετά από λίγα χρόνια.

Σκεφτείτε ακόμα ότι το φαινόμενο άρχισε στη δεκαετία του 1930 και συνεχίζεται.
Στην επόμενη στάση το φαινόμενο ήταν τρομακτικό. Σε μια μακρύτερη πλαγιά με έντονη κλίση το έδαφος ήταν καλλιεργημένο και σπαρμένο με κάποιο τριφύλλι. Το τριφύλλι μόλις άρχιζε να φαίνεται στην επιφάνεια του χωραφιού. Εκεί το νερό δημιούργησε αυλάκια βάθους πάνω από 5 εκατοστά που φαίνονταν στην επιφάνεια κάθε λίγα μέτρα να κατεβαίνουν στην πλαγιά.

Εδώ η ζημιά στο έδαφος ήταν πολύ εντονότερη και είναι βέβαιο ότι χάθηκαν πολλά χιλιοστά εδάφους.

Η εικόνα στις γύρω πλαγιές των λόφων ήταν επίσης ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Άσπρα χωράφια που το χώμα είχε απομακρυνθεί από τη διάβρωση και είχε εμφανιστεί η μάργα που ήταν από κάτω. Όλα τα χωράφια καλλιεργημένα κατά τις κλίσεις που διευκολύνουν τη ροή του νερού. Ακόμη και οι οπωρώνες με τα δένδρα κατά τις κλίσεις. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την αφαίρεση των υπολειμμάτων της προηγούμενης καλλιέργειας και το όργωμα που αφήνουν το έδαφος γυμνό συμβάλλουν σε αυξημένη διάβρωση. Υπολογίστε ότι αυτό συμβαίνει σε όλα τα επικλινή εδάφη από τη Χάλκη-Βελεστίνο μέχρι τα Φάρσαλα. Και αυτό συμβαίνει τα τελευταία πολλά χρόνια (από τη δεκαετία του 1930) και κανείς δεν συγκινείται ιδιαίτερα.

Δυστυχώς και οι ίδιοι οι παραγωγοί δεν το αντιλαμβάνονται καθώς οι «νεροφαγιές» θα καλυφθούν με την επόμενη κατεργασία του εδάφους. Η αλλαγή όμως του εδάφους είναι πλέον εμφανής καθώς οι κορυφές των πλαγιών είναι εδάφη διαβρωμένα με την άργιλο να έχει απομακρυνθεί και το έδαφος να είναι πλέον κυρίως άμμος με πετραδάκια.

Είναι καιρός έστω και αργά να ασχοληθεί κάποιος με το πρόβλημα αυτό. Ελπίζω η επιτροπή ερημοποίησης να κτυπήσει ένα έντονο καμπανάκι για να ασχοληθεί το ΥΠΑΑΤ, αλλά και οι ίδιοι οι αγρότες δεν μπορούν να μένουν αδρανείς.

Υπενθυμίζω ότι το κοινωνικό σύνολο πληρώνει επιδοτήσεις για τις υπηρεσίες των αγροτών στην παραγωγή τροφίμων, αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Η διατήρηση του φυσικού πόρου έδαφος είναι μία από τις υπηρεσίες. Είναι καιρός οι επιδοτήσεις της ΚΑΠ να κατευθυνθούν σε δράσεις για προστασία του εδάφους αντί για τις γνωστές επιδοτήσεις χωρίς πραγματικό αντίκρισμα.

 *Ο Φάνης Γέμτος, είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Πηγή : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

Η κλιματική αλλαγή και το ανθρώπινο λάθος συρρικνώνουν την ελληνική γεωργία - Ρεπορτάζ του Γιάννη Ψαρόπουλου* (ανταποκριτή του Al Jazeera)

 

Cotton is Thessaly’s main cash crop but when farmers cannot find affordable water they abandon it in      favour of dry ones such as wheat and barley [John Psaropoulos/Al Jazeera]

Το ειδησεογραφικό δίκτυο Al Jazeera ασχολείται με τα γεωργικά και περιβαλλοντικά προβλήματα της Θεσσαλίας :

Το πλήρες ρεπορτάζ του Έλληνα ανταποκριτή Γιάννη Ψαρόπουλου με τον τίτλο «Climate change and human error shrivel Greek agriculture» μπορείτε να βρείτε εδώ

Παραθέτουμε αποσπάσματα του ρεπορτάζ (μετάφραση της Google) :

[Η κλιματική αλλαγή και το ανθρώπινο λάθος συρρικνώνουν την ελληνική γεωργία. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τώρα την κακοδιαχείριση του νερού και τις μη βιώσιμες γεωργικές πρακτικές στην Ελλάδα

Θεσσαλία, Ελλάδα – Οι αγρότες του Αμπελώνα στην κεντρική Ελλάδα οδεύουν προς την οικονομική καταστροφή. Τον περασμένο Ιούλιο, καθώς μια σειρά από κύματα καύσωνα έπληξε τη χώρα, τους κόπηκε το ηλεκτρικό ρεύμα, ώστε να μην μπορούν να ποτίσουν τα χωράφια τους. Χάθηκαν ολόκληρες καλλιέργειες.

«Από ένα στρέμμα αχλαδιές δεν μάζεψα ούτε έναν καρπό», είπε ο Γιώργος Σακορράφας, πρόεδρος του τοπικού σωματείου αγροτών. «Άλλοι έχασαν μηδική. Ορισμένοι τρύγοι μείωσαν πολύ τις αποδόσεις».

Κλίμακα του προβλήματος

Το υψηλό κόστος κατασκευής και συντήρησης κεντρικών αρδευτικών υποδομών – φράγματα, δεξαμενές, αντλιοστάσια και δίκτυα διανομής – οδήγησε στην εγκατάλειψη πολλών έργων κατά τη διάρκεια των δεκαετιών.

Αντίθετα, οι κυβερνήσεις επέτρεψαν στους γεωργούς της Θεσσαλίας να σκάβουν τα δικά τους πηγάδια και να ποτίζουν κατά βούληση.

Σύμφωνα με το πιο πρόσφατο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας της κυβέρνησης, μόνο το 23 τοις εκατό της πεδιάδας αρδεύτηκε μέσω των αρχών διαχείρισης νερού. Το υπόλοιπο 77 τοις εκατό ήταν ελεύθερο για όλους, τρυπημένο από 33.000 φρεάτια.

Το πρόβλημα του νερού

Η κυβέρνηση υπολογίζει το ετήσιο έλλειμμα νερού της Θεσσαλίας σε 345 εκατομμύρια τόνους. Αυτό είναι το πόσο περισσότερο νερό αντλείται από υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες από ό,τι αντικαθίσταται επί του παρόντος μέσω των βροχοπτώσεων. Για τέσσερις δεκαετίες, οι αγρότες της Θεσσαλίας έχουν υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα κατά περίπου τρία δισεκατομμύρια τόνους.

Σχεδιάστηκε για χρήση σε γιγάντιους καταιονιστήρες, τους οποίους ο διευθυντής της αρχής, Θανάσης Μαρκίνος, χαρακτήρισε «μια αναποτελεσματική μέθοδο ασυμβίβαστη με τις σύγχρονες μεθόδους και τις βέλτιστες πρακτικές καλλιέργειας».

Ο Μαρκίνος υπολόγισε ότι τα δύο τρίτα του νερού πήγαν χαμένα. «Αυτή τη στιγμή, χάνουμε περισσότερο από το 35 τοις εκατό του νερού σε διαρροές και οι γιγαντιαίοι ψεκαστήρες χάνουν το 50-60 τοις εκατό στην εξάτμιση», είπε. Έτσι, από τους 50 εκατομμύρια τόνους, μόνο περίπου 18 εκατομμύρια τόνοι έφτασαν στα χωράφια.

Χάνοντας το χώμα

Ο Νίκος Δαναλάτος, καθηγητής βιώσιμης γεωργίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, είπε ότι η κακή διαχείριση του νερού ήταν μόνο μια πτυχή της εντατικής γεωργίας που καταστρέφει τη γη.

Μεγάλο μέρος της Θεσσαλίας αποτελείται από λόφους, οι οποίοι ήταν καλυμμένοι με δάση μέχρι πριν από περίπου έναν αιώνα. Είπε ότι η άροση αυτών των κλίσεων με βαριά μηχανήματα διασπά την οργανική ύλη του εδάφους - αποσυντιθέμενα ή αποσυντιθέμενα φυτά που παρέχουν θρεπτικά συστατικά, σταθεροποιούν τη δομή του εδάφους και το βοηθούν να συγκρατεί νερό.

Διόρθωση του προβλήματος

Η κυβέρνηση στάθμιζε να επανεκπαιδεύσει τους αγρότες, να επεκτείνει τα αρδευτικά δίκτυα και να κλείσει πηγάδια. Κατά τη διάρκεια των επόμενων επτά ετών, το υπουργείο Γεωργίας θα οπλιστεί με ένα πολεμικό μπαούλο 22 δισεκατομμυρίων ευρώ (26 δισεκατομμύρια δολάρια) από την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ και το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης μετά την COVID-19.

«Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να εξετάσει τα ζητήματα της μερικής εκτροπής του Αχελώου», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, γενικός γραμματέας περιβάλλοντος και υδατικών πόρων στο υπουργείο Περιβάλλοντος. «Η μεταφορά του νερού από τον Αχελώο στη Θεσσαλία θα μειώσει τη σοβαρότητα του προβλήματος με το νερό της Θεσσαλίας», είπε στο Al Jazeera.

Κάποιοι ήταν δύσπιστοι για το πόσα μπορεί να κάνει οποιαδήποτε κυβέρνηση.

Ο Κωνσταντίνος Γκούμας ήταν ένας νέος πτυχιούχος γεωπόνος στα μέσα της δεκαετίας του 1980 όταν βοήθησε στο σχεδιασμό ενός φράγματος που θα κατασκευαστεί κοντά στην πατρίδα του Ελασσόνα στη βορειοδυτική Θεσσαλία. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 2000. Όταν τελείωσαν έξι χρόνια αργότερα, είχε κατασκευαστεί μόνο ο υπερχειλιστής του φράγματος και η σήραγγα αποστράγγισης των δακτύλων. Οι αγρότες της Ελασσόνας βασίστηκαν στα δικά τους πηγάδια.

«Δεν νομίζω ότι υπήρχε έλλειψη κονδυλίων για την ολοκλήρωση του φράγματος», είπε ο Γκούμας, ο οποίος πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του υποστηρίζοντας καλύτερες υποδομές νερού. «Το έργο μόλις χάθηκε στην κρατική γραφειοκρατία»....].

*John Psaropoulos is an independent journalist based in Athens. He has covered Greece and southeast Europe since the fall of communism. He has been Al Jazeera's Greece correspondent since 2012.

ΠΗΓΗ : Al Jazeera

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb