* Η υποδειγματική διαχείριση νερού από τον ΤΟΕΒ Ταυρωπού * Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας * Ενδιαφέρουσα ημερίδα στην Κερασιά
(Μέρος 2ο)
Συνέχεια από το προηγούμενο
Για πρώτη φορά, όμως, άκουσα από τον κ. Μαρκινό πως πέτυχε την καλύτερη διαχείριση των υδάτων του ΤΟΕΒ μόλις η ομάδα του ανέλαβε τη διοίκηση του οργανισμού το 2014.
Το δίκτυο ανοικτών αγωγών που έκανε τη μεταφορά και διανομή του νερού λειτουργούσε με βαρύτητα και συνεχή ροή του νερού. Κάθε αγρότης που ήθελε να ποτίσει, πότιζε. Το σύστημα που λειτουργεί με βαρύτητα έχει το μειονέκτημα ότι όταν το νερό δε χρησιμοποιούνταν για άρδευση, κατέληγε στα στραγγιστικά κανάλια και ουσιαστικά χάνονταν. Η απόδοση του δικτύου ήταν 35% (δηλαδή από το νερό που ξεκινούσε από την αναρρυθμιστική λίμνη μόνο το 35% κατέληγε στα χωράφια).
Τι έκανε για να βελτιώσει το σύστημα ; Οι αγρότες δήλωναν πότε και πόσο νερό χρειάζονταν για να ποτίσουν. Οπότε οι υδρονομείς ρύθμιζαν τη ροή του νερού για να καλύπτει τις ανάγκες και ελάχιστο νερό να χάνεται στα στραγγιστικά κανάλια. Το σύστημα βελτιώθηκε στην πορεία και με αρκετούς αισθητήρες και αυτοματισμούς με αποτέλεσμα να επιτύχει ένα διπλασιασμό της απόδοσης. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό τι έγινε τα τελευταία δέκα χρόνια στο ΤΟΕΒ Ταυρωπού. Θα πρέπει το ΥΠΑΑΤ να το αναλύσει σε βάθος και να το διδάσκει σε όλους τους ΤΟΕΒ της χώρας ως πρότυπο ορθής λειτουργίας και ως βάση διαχείρισης της μεταφοράς και διανομής του νερού.
Στην επόμενη ομιλία ο κ. Βλόντζος, καθηγητής Αγροτικής Οικονομίας και Καταναλωτικής Συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αναφέρθηκε στα οικονομικά στοιχεία της διαχείρισης του νερού και της Ελληνικής Γεωργίας.
Τόνισε ότι το 85% του νερού καταναλώνεται από τη Γεωργία, ενώ το ετήσιο κόστος συντήρησης των έργων υποδομής φτάνει στο 1,5 δισ. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 61η θέση από 248 στην αποτελεσματικότητα διαχείρισης του νερού.
Ενδιαφέροντα ήταν τα στοιχεία για την οικονομία της χώρας. Η γεωργία με ετήσιο κύκλο εργασιών 7,5 δισ. ευρώ συμβάλλει στο 3,5% του ΑΕΠ, απασχολώντας το 11% του πληθυσμού. Ο τουρισμός με 28,5 δισ. να συμβάλει στο 13% και 16% του πληθυσμού, ενώ η βιομηχανία με 39,6 δισ. συμβάλλει στο 18,2% του ΑΕΠ με 3% του πληθυσμού. Στο διάγραμμα που παραθέτω από την παρουσίαση φαίνεται το αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο των προϊόντων αγροδιατροφής και η βελτίωσή του τα τελευταία έτη.
Αναφέρθηκε σε ένα ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα, το «Dionysus», που μελετά το σύστημα που απαρτίζεται από το νερό, την ενέργεια, τα τρόφιμα και το περιβάλλον σε χώρες της Μεσογείου. Κατέληξε ότι ο αναπτυξιακός σχεδιασμός του υπαίθριου χώρου είναι χωρικός και όχι κλαδικός. Ότι οι χρήσεις νερού πρέπει να αντιμετωπίζονται με χωρική προσέγγιση. Υπάρχει επιτακτική ανάγκη υλοποίησης σειράς δημόσιων επενδύσεων, αλλά και υιοθέτησης νέων τεχνολογιών σε επίπεδο γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Δεν υπάρχουν στοχευμένα επενδυτικά και χρηματοδοτικά εργαλεία στη χώρα ικανά να ανατρέψουν και βελτιώσουν με αποτελεσματικό τρόπο την υφιστάμενη κατάσταση. Τέλος, η αύξηση της διαπραγματευτικής δύναμης του πρωτογενούς τομέα μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από την ισχυρότερη διασύνδεσή του με τους μακροοικονομικούς στόχους της χώρας.
Ο υπογράφων παρουσίασε εργασία με θέμα «Μέτρα εξοικονόμησης νερού για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας».
Αναφέρθηκε στις δυνατότητες και μέτρα διαχείρισης του νερού για αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Έθεσε πρώτα το θέμα της προσφοράς που πρέπει να αντιμετωπιστεί με δημιουργία φραγμάτων και ταμιευτήρων στα γύρω ορεινά που θα αποθηκεύουν τα χειμερινά νερά για να έχουμε επάρκεια το καλοκαίρι, ιδιαίτερα αν η κλιματική αλλαγή μάς φέρει και άλλες χρονιές με έντονη ξηρασία και υψηλές θερμοκρασίες. Ταυτόχρονα, οι ταμιευτήρες αυτοί περιορίζουν τους κινδύνους πλημμύρας, ενώ θα παράγουν και καθαρή ΥΗ ενέργεια και θα μειώνουν την ενέργεια που καταναλώνεται για άντληση υδάτων από βαθύτερα στρώματα.
Αναφέρθηκε στην ανάγκη βελτίωσης των συστημάτων μεταφοράς και διανομής του νερού στα χωράφια και επισήμανε το σημαντικό έργο που γίνεται στον ΤΟΕΒ Ταυρωπού. Τέλος, αναφέρθηκε στις δυνατότητες εξοικονόμησης χρήσης νερού στις αρδεύσεις με χρήση συστημάτων στάγδην, αλλά και χρήση νέων τεχνολογιών προσδιορισμού της σωστής ποσότητας (σήμερα δε γίνεται, καθώς η άρδευση γίνεται εμπειρικά) με χρήση μοντέλων που υπάρχουν στην αγορά, αισθητήρων μέτρησης υγρασίας εδάφους που μας ειδοποιούν πότε να αρχίσουμε και πότε να σταματήσουμε το πότισμα, εφαρμογή όπου γίνεται διαφοροποιημένη δόση άρδευση στο χωράφι, χρήση θερμικών καμερών για εντοπισμό των φυτειών που θέλουν πότισμα.
Σημαντικό στοιχείο που θα μπορούσε να συμβάλει στην προσαρμογή των καλλιεργειών στην κλιματική αλλαγή και η αύξηση της οργανικής ουσίας των εδαφών.
Τέλος, αναφέρθηκε στις επιπτώσεις στην οικονομία των αγροτών και της Θεσσαλίας γενικότερα από τις προτάσεις για μείωση των αρδευόμενων καλλιεργειών, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση νερού που θα μείωνε το εισόδημα κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Την ημερίδα έκλεισε ο δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα, τονίζοντας πάλι τη σημασία της διατήρησης της λίμνης σε καλή οικολογική κατάσταση, ώστε να αποφευχθεί η οικολογική καταστροφή, αλλά και να διατηρηθεί το υπέροχο περιβάλλον.
Αναφέρθηκε στην ανάγκη εξεύρεσης υδάτων για τις ανάγκες της Θεσσαλίας με δημιουργία ταμιευτήρων. Αναφέρθηκε, επίσης, στη σημαντική αγροτική παραγωγή τόσο από τα αμπέλια και τα κρασιά Μεσενικόλα, όσο και από τα εξαιρετικής ποιότητας λαχανικά που παράγονται στην περιοχή και την ανάγκη λειτουργίας συστήματος άρδευσής τους για να διατηρηθεί η παραγωγή τους.
Από τη συζήτηση προέκυψαν οι ακόλουθες προτάσεις που θα κατατεθούν στην Κυβέρνηση και την Περιφέρεια Θεσσαλίας :
Α) Τα υδάτινα αποθέματα είναι κρίσιμος εθνικός πόρος και λόγω της κλιματικής κρίσης επιβάλλεται ορθολογική διαχείριση, έτσι ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες.
Β) Η Θεσσαλία υπό προϋποθέσεις μπορεί να εξελιχθεί σε ένα μεγάλο πιλοτικό αγροδιατροφικό πάρκο με ποιοτικά προϊόντα. Μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην Εθνική Οικονομία, να καλύψει τις επισιτιστικές ανάγκες της χώρας, να περιοριστούν οι εισαγωγές και να αυξηθούν οι εξαγωγές ποιοτικών προϊόντων με υψηλή οικονομική αξία.
Γ) Να προχωρήσουν άμεσα τα έργα ορεινής υδρονομίας με την κατασκευή των φραγμάτων Ενιπέα, Μουζακίου, Πύλης και άλλων όπου κριθεί αναγκαίο και να αξιοποιηθούν ορθολογικά οι υδάτινοι πόροι στη Θεσσαλία, με συνδυασμό μεταφοράς νερού από τον Αχελώο.
Δ) Να αναγνωριστεί η λίμνη Πλαστήρα ως οικοσύστημα πολλαπλής σημασίας, ενεργειακής, τουριστικής και οικονομικής αξίας και ιδιαίτερη περιβαλλοντική οντότητα.
* Θεοφάνης Γέμτος, Γεωπόνος, ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μέλος της Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
Πηγή : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Eνημερωθείτε για τα νέα του blog
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια σας για το blog ή/ και τις αναρτήσεις εδώ :