Οι κυριότερες αποφάσεις του ΣτΕ για τα έργα Αχελώου

Επειδή εδώ και χρόνια, πολλοί από αυτούς που αντιδρούν στην ολοκλήρωση των ημιτελών έργων του Άνω Αχελώου, διακινούν ψέματα ή/και μισές αλήθειες (με σκοπό να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη) και επικαλούνται τις αποφάσεις του ΣτΕ για τα έργα Αχελώου, σας παραθέτουμε κάποιες έγκυρες και χρήσιμες πληροφορίες για αυτές τις πολυσυζητημένες αποφάσεις :

Το ΣτΕ, με την απόφαση 3478/2000 (εισηγητής ο μετέπειτα πρόεδρος του κ. Μενουδάκος) απέρριψε, με ισχυρή πλειοψηφία, στο σύνολό τους τις διάφορες οικολογικού περιεχομένου αιτιάσεις κατά των έργων Άνω Αχελώου (δήθεν παράβαση κοινοτικής οδηγίας περί «διατήρησης οικοτόπων», δήθεν αντίθεση με τη διεθνή σύμβαση του Ρίο για την «βιοποικιλότητα», ομοίως της σύμβασης της Βόννης για τα «είδη άγριας πανίδας», ομοίως της συνθήκης Ramsar σχετικά με τους υγροτόπους Μεσολογγίου και Δέλτα Αχελώου κλπ.). Το ακυρωτικό αποτέλεσμα αυτής της απόφασης οφείλεται αποκλειστικά και ΜΟΝΟ στην απουσία «ειδικά αιτιολογημένης κρίσης της διοίκησης» σχετικά με την προστασία ενός Μοναστηριού στο Μυρόφυλλο Τρικάλων (σύμβαση Γρανάδας/1985, «προστασία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς»). Παρότι όλα αυτά τα γνωρίζουν, οι γνωστοί λαϊκιστές αποκρύπτουν έντεχνα ότι το ΣτΕ απέρριψε τα επιχειρήματα τους κατά των έργων και συνεχίζουν απτόητοι να τα αναμασούν. Επιπλέον, εξαπατώντας την κοινή γνώμη, αφήνουν να εννοηθεί ότι δήθεν υπάρχει σε αυτά η σύμφωνη γνώμη του Δικαστηρίου…

Κατά την διάρκεια της μακράς ιστορίας των έργων «εκτροπής Αχελώου», το ΣτΕ κλήθηκε δυο φορές να εξετάσει εάν τα έργα αυτά «αντίκεινται ουσιαστικώς στην αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης». Στην πρώτη απόφαση του (3478/2000), το ΣτΕ με ισχυρή πλειοψηφία, απέρριψε την άποψη των προσφευγόντων. Το δικαστήριο έκρινε ότι η αξιολόγηση για παράβαση αυτής της αρχής «εξέρχεται των ορίων του ακυρωτικού ελέγχου». Επίσης επεσήμανε ότι «δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι τα παραπάνω έργα …αντίκεινται στους ορισμούς του συντάγματος και της συνθήκης για την ΕΕ…….και …ότι η πραγματοποίηση τους απαγορεύεται…». Όμως οι αντιδρώντες δεν πτοήθηκαν και στα επόμενα χρόνια επανάφεραν το θέμα, ελπίζοντας σε αλλαγή συσχετισμών ανάμεσα στους δικαστές του ΣτΕ, κάτι που επέτυχαν. Έτσι, με την απόφασή 26/2014, και πάλι κατά πλειοψηφία, το ΣτΕ, κρίνοντας ακριβώς επί των ιδίων έργων και χωρίς νεότερα στοιχεία, ανέτρεψε την παλαιότερη απόφαση του (!). Στην απόφαση αυτή, ισχυρή μειοψηφία με επικεφαλής τον μετέπειτα πρόεδρο του ΣτΕ Α. Ράντο, διαφώνησε με την εκτίμηση της πλειοψηφίας, θεωρώντας ότι «..το συνολικό έργο κρίθηκε ρητά ως κατ’ αρχήν συμβατό με την αρχή αυτή είτε η επί μέρους εξέταση των τιθέμενων ζητημάτων, ιδίως με την απάντηση επί των προδικαστικών ερωτημάτων (σ. σ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο), καθόλου δεν οδήγησε σε κρίσεις περί ριζικών παραβάσεων των αντίστοιχων αρχών ή κανόνων δικαίου, αλλά, αντιθέτως, σε κρίσεις περί κατ’ αρχήν δυνατότητος εκτελέσεως του έργου. Συνεπώς, δεν δικαιολογείται, και, μάλιστα, μετά την υποβολή του προδικαστικού ερωτήματος και τις επ’ αυτού απαντήσεις, η ακύρωση για τον λόγο αυτό, η οποία εξάλλου, καθιστά εκ των υστέρων αλυσιτελή την υποβολή του ερωτήματος.» και παρακάτω « ... η ευθεία αξιολόγηση από μέρους του δικαστή των επιπτώσεων ορισμένου έργου και η κρίση αν η πραγματοποίησή του αντίκειται στην εν λόγω αρχή εξέρχεται των ορίων του ακυρωτικού ελέγχου…» Στην συνέχεια, οι μειοψηφούντες δικαστές και ο κ. Ράντος θεώρησαν ότι οι λόγοι ακύρωσης που επικαλέστηκε η πλειοψηφία «αναφέρονται σε τήρηση διαδικασιών …. είτε σε πλημμέλειες αιτιολογίας…. Που από την φύση τους δεν μπορεί να οδηγήσουν στο εν λόγω συμπέρασμα» (σ.σ. ότι δηλαδή το έργο αντίκειται στην αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης).»

Στην πραγματικότητα, σε κάθε προσφυγή που υποβάλλονταν κάθε φορά με στόχο την ακύρωση κάποιων αποφάσεων της διοίκησης, το ΣτΕ αξιολογούσε και έκρινε επιμέρους ζητήματα και ουδέποτε εξέτασε ολοκληρωμένα και σφαιρικά την μεταφορά (εκτροπή) υδάτων από τον Αχελώο και τα αντίστοιχα τεχνικά έργα. Κατά μείζονα λόγο, δεδομένου ότι όλες αυτές οι προσφυγές υποβλήθηκαν από τα μέσα του 1990 έως (η τελευταία) τα μέσα της δεκαετίας 2000, το ΣτΕ δεν είχε την ευκαιρία να λάβει υπόψη του τις σημερινές συνθήκες που επιβάλλουν την ολοκλήρωση και λειτουργία των ημιτελών έργων, όπως οι απειλές από ξηρασία, η ανάγκη αναπλήρωσης μόνιμων υδατικών αποθεμάτων υπόγειων υδροφορέων [σημ. τα στοιχεία αυτά καταγράφηκαν επίσημα και περιέχονται στις αποφάσεις της διοίκησης (Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων) πολλά χρόνια αργότερα και μετά την υποβολή της τελευταίας προσφυγής, η οποία οδήγησε το 2014 στην τελευταία ακυρωτική απόφαση], η διάβρωση εδαφών, η εκτεταμένη εμφάνιση υφάλμυρων νερών, η σταθερά επαναλαμβανόμενη καταστροφή των οικοσυστημάτων σε κάθε αρδευτική περίοδο κ.ο.κ.

Εκεί λοιπόν που βρισκόμαστε στην υπόθεση έργων Αχελώου, οφείλει η κυβέρνηση να οριστικοποιήσει με σαφήνεια (και όχι με επικοινωνιακά τρικ) τις αποφάσεις της, να επιλέξει την υδροηλεκτρική αξιοποίηση των έργων, να επιλύσει τις διοικητικές εκκρεμότητες, και όλα αυτά σε γνώση και συνεννόηση με το ΣτΕ, όπως επιβάλλεται σε κάθε αναπτυξιακό εγχείρημα μιας σοβαρής κυβέρνησης που επιζητά βιώσιμες λύσεις.

Σχετικά κείμενα θα βρείτε εδώ, εδώ και εδώ

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb