Τα προβλήματα άρδευσης και οι κινητοποιήσεις των αγροτών στο Ερμήτσι Καρδίτσας

 

«Αγανάκτηση» και απόγνωση για τους καλλιεργητές στο Ερμήτσι Καρδίτσας (δες σχετικό ρεπορτάζ από τις πρόσφατες κινητοποιήσεις τους, 4/8/2022) που δεν κατάφεραν να ποτίσουν τα χωράφια τους και κινδυνεύουν με απώλεια της σοδειάς τους. 

Τις επόμενες ημέρες που «Δεν είδαν νερό στα χωράφια τους οι αγρότες της περιοχής Ερμητσίου…», η «αγανάκτηση» τους επικεντρώθηκε στην μη τήρηση μιας προσωρινής συμφωνίας με άλλους καλλιεργητές η/και ΤΟΕΒ που «προλαβαίνουν» και χρησιμοποιούν το νερό για τις δικές τους ανάγκες πριν φθάσει στο Ερμήτσι !

Και η δική μας σκέψη οδηγείται στο ΤΙ ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΝ τελικά οι αγρότες στο χωριό αυτό, οι συνδικαλιστές - εκπρόσωποι τους και γενικότερα το αγροτικό κίνημα στον ταλανισμένο από προβλήματα θεσσαλικό κάμπο.

Για μας το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο στην αντιμετώπιση των «έκτακτων» συνθηκών (που η συχνότατη εμφάνιση τους κάθε χρόνο τις έχει μετατρέψει σε ....φυσιολογικές), ούτε στην τήρηση των «συμφωνιών», ούτε στις συνηθισμένες υποσχέσεις των πολιτικών της περιοχής.

Εξάλλου, όποια εξέλιξη και να έχει η εφετινή υπόθεση στο Ερμήτσι, είναι απολύτως βέβαιο ότι παρόμοια προβλήματα θα υπάρχουν σε όλο τον κάμπο  και διαρκώς θα οξύνονται.

Είναι λοιπόν υπερώριμο το αγροτικό κίνημα να διατυπώσει συγκεκριμένες και χειροπιαστές ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ για το ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ, για ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ, ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ  υδάτων στα δυο υδατικά διαμερίσματα της περιφέρειας μας (λεκάνη Πηνειού και λεκάνη Αχελώου), μακριά από γενικότητες και διατύπωση σχετικών αιτημάτων, συνήθως  στις τελευταίες θέσεις ενός μακροσκελούς καταλόγου, που πρακτικά υποβαθμίζουν το μέιζον πρόβλημα του νερού.

Είναι η ώρα, αυτές τις τεκμηριωμένες διεκδικήσεις, να τις «προσθέσει» σε εκείνες που προβάλλει για τα επαγγελματικά του ζητήματα (πετρέλαιο, κόστος προμήθειας αγροτικών εφοδίων - λιπασμάτων, τιμές προϊόντων, οικονομική στήριξη κλπ.) και τα οποία (αυτό είναι απολύτως βέβαιο) συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με το υδατικό ζήτημα.

Οι διεκδικήσεις που εδώ και καιρό (με τις περιορισμένες δυνάμεις που διαθέτει) προβάλλει η ΕΔΥΘΕ και οι φορείς που την στηρίζουν, με την συνδρομή του αγροτικού κινήματος, θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό και πολύ πιο αποτελεσματικό όπλο για τον λαό της Θεσσαλίας.

Μήπως οι οργανώσεις των αγροτών είναι ώρα να σκεφθούν μια τέτοια προοπτική ;

 Eνημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb

​- Από την ομάδα μας στο fb  

Με σταθερά κριτήρια οι αδειοδοτήσεις στην ενέργεια - Ε.Δ.Υ.ΘΕ*

 

ΕΡΩΤΗΣΗ : Με δεδομένη την θέση της ΕΔΥΘΕ για την διεκδίκηση συνδυαστικής  αξιοποίησης των υδάτων της Θεσσαλίας (και) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και την παρατηρούμενη έντονη κινητικότητα προώθησης πολλών νέων μονάδων ενέργειας  στην περιοχή μας  από άλλες πηγές (αέριο, αιολικά, φωτοβολταϊκά κλπ.), θα θέλαμε το σχολιασμό σας για την κατάσταση που διαμορφώνεται και τις σχετικές επιπτώσεις, τοπικά και γενικότερα.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ (Μέρος 1^ο) :

Πράγματι, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια έξαρση στην δρομολόγηση η/και κατασκευή νέων μονάδων παραγωγής ενέργειας  στην Θεσσαλία.

Και όπως φαίνεται, εκτός από αιολικά και φωτοβολταϊκά (ΦΒ), είναι πιθανόν το ορυκτό (κατ' ευφημισμό ονομαζόμενο «φυσικό») αέριο (ΦΑ),  να κάνει και αυτό την εμφάνιση του με μια νέα μονάδα παραγωγής στην ΒΙΠΕ Λάρισας.

Επειδή η είδηση αυτή  μας προκάλεσε έκπληξη, θα αρχίσουμε τα σχόλια μας με αυτή τη  μονάδα και γενικότερα με το ΦΑ.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ  ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Όπως λοιπόν διαβάζουμε (δες ypodomes.com, 22/7/22) και έως σήμερα δεν διαψεύσθηκε από κανέναν, δόθηκε από το ΥΠΕΝ «πράσινο φως» και βαδίζει σε «τροχιά κατασκευής» από ιδιωτική  εταιρία ένας  «αεροστροβιλικός σταθμός συνδεδεμένου κύκλου με καύσιμο ΦΑ», μια μονάδα  «γίγαντας» όπως χαρακτηρίζεται στο δημοσίευμα, ισχύος 882 MW (σημ. : 5 φορές μεγαλύτερης από την αντίστοιχη του υπό λειτουργία ΥΗΣ Μεσοχώρας ! ) και αναμενόμενης ετήσιας παραγωγής 5200 GWh (σημ. : σχεδόν 15 φορές περισσότερο από την Μεσοχώρα ! ).

Η  μονάδα αυτή  αναμένεται να λειτουργήσει σε 36  μήνες και θα τροφοδοτεί το «εθνικό δίκτυο» Κοζάνης - Αθήνας του ΑΔΜΗΕ.

Τον βασικό ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό (αεριοστρόβιλο, ατμοστρόβιλο και γεννήτρια) θα προμηθεύσει και θα εγκαταστήσει η πολυεθνική SIEMENS (νομίζουμε πως και αυτό έχει τη σημασία του.....).

Πολλά τα ερωτήματα που ανακύπτουν. Πρώτα από όλα, για ποιους λόγους το Υπουργείο επιμένει να στηρίζει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το εισαγόμενο (Ρωσία) ΦΑ, όταν οι υπέρμετρα υψηλές τιμές  και οι γεωπολιτικές  συνθήκες επιβάλλουν τον δραστικό περιορισμό του ;

Και όπως ορθά επισημαίνει ο ακαδημαϊκός κ. Χρ. Ζερεφός (σύμβουλος του πρωθυπουργού) σε πρόσφατο άρθρο του  (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 13/3/22), «...πετρέλαιο και ΦΑ ...για γεωπολιτικούς η οικονομικούς λόγους ...δεν είναι ασφαλείς πηγές τροφοδοσίας....».

Σε ότι μας αφορά, δύσκολα μπορούμε να δώσουμε μια λογική απάντηση, ειδικά όταν γνωρίζουμε πως στην Θεσσαλία προσφέρονται πολλές άλλες εναλλακτικές, ασφαλείς και πιο οικονομικές, ενεργειακές πηγές.

Αντιλαμβανόμαστε βεβαίως  ότι είναι πολύ  ισχυρά  τα (γνωστά) ολιγοπωλιακά επιχειρηματικά συμφέροντα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από  ΦΑ, τα οποία, τουλάχιστον οι δυο τελευταίες κυβερνήσεις Τσίπρα και Μητσοτάκη, στήριξαν απεριόριστα, αγνοώντας  τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες (πχ την κρίση της Κριμαίας το 2014...),τις υψηλές τιμές, την διαρκή διολίσθηση στην ενεργειακή φτώχεια για μεγάλο μέρος των πολιτών, την επιβάρυνση του εμπορικού ισοζυγίου και την εντεινόμενη εξάρτηση της χώρας.

Παρόλα αυτά, οι ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων  μηνών   καθιστούν εκτός λογικής την επιλογή  νέας μονάδας «γίγαντα» στην Θεσσαλία με καύση ΦΑ.

[Σημ. : το ΦΑ, αρχικά (και όσο οι τιμές ήταν προσιτές), ήταν ενδεδειγμένο για θέρμανση κτιρίων, ζεστό νερό χρήσης  και καύσιμο στην βιομηχανία. Άλλωστε, οι ενδεδειγμένες αυτές χρήσεις καθιέρωσαν ως αποδεκτή την  πολιτική επιλογή  της  εισαγωγής του. Στη συνέχεια  όμως, οι πολιτικές των κυβερνήσεων  μετέτρεψαν  το ΦΑ  σε «μεταβατικό καύσιμο» για υποκατάσταση της λιγνιτικής παραγωγής, με τα γνωστά αποτελέσματα.

Τώρα, από τους  υπερασπιστές αυτών των επιλογών, οι μεν τρέχουν και δεν φθάνουν για να «αναστήσουν» την λιγνιτική παραγωγή που τόσο άκαιρα και  αλόγιστα έσπευσαν να διακόψουν, οι δε, εκ του ασφαλούς  και ανεξάρτητα από τα κοινά χαρακτηριστικά της πολιτικής τους που αποτυπώνεται στον «δικό» τους ενεργειακό σχεδιασμό (ΕΣΕΚ 2018, Σταθάκης - Φάμελλος), ως αντιπολίτευση πλέον, απορρίπτουν τις  «...επιδοτήσεις του μη ανανεώσιμου ΦΑ, που μας δεσμεύει ως χώρα σε ιδιωτική ηλεκτροπαραγωγή λίγων που θα ελέγχουν την αγορά...». Ναι, μην απορείτε, είναι ο Σ. Φάμελλος (ΕΦ-ΣΥΝ, στις 24-25/10/20)].

Και, για να μην ξεχνάμε, το  ορυκτό   αέριο      «δεν είναι ....συμβατό με τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ», καθώς επίσης «... είναι κατά 90% μεθάνιο, ένα αέριο του θερμοκηπίου πιο επικίνδυνο από το διοξείδιο του άνθρακα (και) κατά 84 φορές πιο δραστικό από το διοξείδιο του άνθρακα 20 χρόνια μετά...» (ΕΦ-ΣΥΝ 20-21/11/21).

ΑΙΟΛΙΚΑ  ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΠΑΡΚΑ

Εκτός του ΦΑ, στην ορεινή Δυτική Θεσσαλία (αυχένας Τυμπάνου) υλοποιείται αυτό το διάστημα με ταχείς ρυθμούς μια άλλη πολυσυζητημένη μονάδα παραγωγής ενέργειας με ανεμογεννήτριες (δες σχετικές φωτογραφίες στην  ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας, 27/7/22,), τεράστιου όγκου και βάρους και, όπως σχολιάζει η εφημερίδα, «Ο φυσικός πλούτος προς όφελος των ιδιωτικών εταιριών με τις ευλογίες του κράτους,  ........οι εταιρείες κερδοφορούν, οι καταναλωτές ακριβοπληρώνουν την ενέργεια».

Εμείς ως ΕΔΥΘΕ δεν είμαστε εξ ορισμού αντίθετοι στην αιολική ενέργεια και τις άλλες ΑΠΕ.

Συμφωνούμε εξάλλου και με τον σύμβουλο του πρωθυπουργού κ. Χρ. Ζερεφό, ο οποίος ισχυρίζεται ότι, εκτός από αιολικά και φωτοβολταϊκά, «πρέπει να αναπτύξουμε όλες (τις ΑΠΕ): την γεωθερμία...τα υδροηλεκτρικά, την ενέργεια από θαλάσσια κύματα...» (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 13/3/22).

Ζητούμε όμως  από τις κυβερνήσεις να θέτουν ΚΡΙΤΗΡΙΑ στις επιλογές τους και τις αδειοδοτήσεις (συχνά γίνονται χωρίς κανόνες και όρια) στις επενδύσεις αυτές.

Βασικά τέτοια κριτήρια είναι ο δημοκρατικός και μετά από διαβούλευση χωροταξικός σχεδιασμός (σημ. : δεν απέχει από την πραγματικότητα η εικόνα που περιγράφει ο ευρωβουλευτής Στ. Κούλογλου - ΣΥΡΙΖΑ πως «για την χωροθέτηση των ΑΠΕ υπάρχει ο νόμος του Φαρ - Γουέστ ! - δες Θεσσαλία Τηλεόραση, 29/7/22), καθώς επίσης  η σχεδιασμένη και με εξασφαλισμένους πόρους αντιμετώπιση των αναπόφευκτων περιβαλλοντικών επιπτώσεων (σημ. : εκτός εάν  αυτές υπερβαίνουν τα όρια που θέτει η επιστήμη, οπότε πρέπει οι επενδύσεις αυτές να απορριφθούν), η ευρύτερη αποδοχή της κοινωνίας, η τιμή που (δεσμευτικά) θα «φθάσει» τους καταναλωτές, η προστιθέμενη αξία από τα έργα αυτά, η  ασφάλεια τροφοδοσίας, η  μείωση της ενεργειακής εξάρτησης κοκ.

Το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τις επενδύσεις σε ΦΒ, οι οποίες  τα τελευταία χρόνια, λόγω της απελπισίας από τις χαμηλές αποδόσεις,  οδηγεί τους αγρότες-ιδιοκτήτες σε «παράδοση» της γης τους στους επενδυτές, με την αποδοχή η πιο σωστά την ....συνδρομή των κυβερνήσεων (απουσία περιοριστικών κανόνων, άκριτες  αδειοδοτήσεις, επιδοτήσεις κλπ.), που ....απλά παρατηρούν τις εξελίξεις !

Και φυσικά, παρά την χρησιμότητα της ηλιακής ενέργειας, ας γνωρίζουμε πως και αυτά τα συστήματα δεν είναι απόλυτα «αθώα» από περιβαλλοντικής απόψεως, δεδομένου ότι «...περιέχουν τοξικά βαρέα μέταλλα/μόλυβδο- σελήνιο-κάδμιο....δεν ανακυκλώνονται εύκολα / μόνο 1 στα 10 Φ/Β πάνελ ανακυκλώνονται πραγματικά», η ανακύκλωση τους απαιτεί «εξαιρετικά εξειδικευμένο εξοπλισμό, πχ. ανάκτηση πυριτίου σε ειδικούς φούρνους (με υψηλό κόστος)...» κλπ. (δες  the Analyst, 23/7/22).

Γιατί λοιπόν  αυτή η μονομέρεια στην προώθηση αιολικών και   φωτοβολταϊκών ;

Δείτε την εξήγηση που με παρρησία διατυπώνει ο Ν. Ρουσάνογλου, σε σχετικό άρθρο που αφορά τις επενδύσεις σε ΑΠΕ (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 10/10/21) : «...τα έργα ΑΠΕ, όπως αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, προσφέρουν σταθερά και επαναλαμβανόμενα έσοδα σε βάθος χρόνου»  καθώς επίσης βελτιώνουν «την μελλοντική ορατότητα των εσόδων και της κερδοφορίας τους και ασφαλώς (θα)  αυξήσουν  σημαντικά και το μεικτό περιθώριο κέρδους τους....», ενώ παρατηρεί ότι  για «....τα  έργα ΑΠΕ ....είναι πολύ ευκολότερη η χρηματοδότηση τους με ευνοϊκούς όρους».

(Το δεύτερο μέρος της απάντησης, που αφορά την Υδροηλεκτρική ενέργεια, την επόμενη Δευτέρα)

Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,

Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ

ΠΗΓΗ : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας

Όλες τις ερωτήσεις της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ της Δευτέρας («Ε.τ.Δ.»), από 20/9/2021 μέχρι σήμερα, με τις σχετικές απαντήσεις της Επιτροπής για την Διεκδίκηση επίλυσης  Υδατικού προβλήματος Θεσσαλίας (Ε.Δ.Υ.ΘΕ.) μπορείτε να βρείτε εδώ

Eνημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb

​- Από την ομάδα μας στο fb  

Το ενεργειακό πρότζεκτ της Ελβετίας ολοκληρώθηκε : Μία τεράστια «μπαταρία» νερού !

 

Οι σοβαροί και υπεύθυνοι πολιτικοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις σε άλλες χώρες της Ευρώπης (και στον κόσμο ολόκληρο) επιλέγουν τα νερά (πχ. στις Άλπεις, δες σχετικό δημοσίευμα στο moneyreview.gr και σχετικό άρθρο στο thessaliatv.gr) να τα συγκεντρώνουν σε ταμιευτήρες και να παράγουν ενέργεια με το σύστημα άντλησης - ταμίευσης, δημιουργώντας έτσι το πιο οικολογικό, σύγχρονο και (για την ώρα) το μοναδικό βιώσιμο σύστημα αποθήκευσης ενέργειας.

Και εμείς εδώ στη Θεσσαλία, που ήδη διαθέτουμε έτοιμους ή μισο - κατασκευασμένους ταμιευτήρες νερού επί του Αχελώου, που έχουμε σχεδόν έτοιμους αγωγούς για την μεταφορά του νερού και παραγωγή της ενέργειας, αρνούμαστε να ολοκληρώσουμε τα έργα και να τα θέσουμε σε λειτουργία, προφανώς για να προστατεύσουμε το δήθεν οικολογικό προφίλ του κ. Μητσοτάκη ή για να μην αντιδράσουν οι δογματικοί κατά της ΥΗ ενέργειας στο εσωτερικό του κόμματος του κ. Τσίπρα.

Όταν όμως  έργα  με το ίδιο σύστημα παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας γίνονται από ιδιωτικές εταιρείες (πχ. ΤΕΡΝΑ στην Αμφιλοχία), αξιοποιώντας ταμιευτήρα νερού (στο Καστράκι που προσφέρεται από την ΔΕΗ), τότε  τα δυο κόμματα εξουσίας  το χαιρετίζουν, η ΕΕ το χρηματοδοτεί (250 εκατ. ευρώ), οι υποκριτές  των δήθεν οικολογικών οργανώσεων  κρύβονται για να ξαναεμφανιστούν επιλεκτικά κατά των «άλλων» έργων Αχελώου, αυτών στη Θεσσαλία.

Και βεβαίως οι αυτοδιοικητικοί μας εκπρόσωποι, που ως λέοντες «μάχονται» για την «εκτροπή Αχελώου», απέναντι στους ηγέτες τους μετατρέπονται σε ...αμνούς, ώστε να μην διακινδυνεύσουν τα μικροκομματικά (και όχι μόνο....) οφέλη τους.

ΠΗΓΕΣ :  moneyreview.gr  - thessaliatv.gr 

Eνημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb

​- Από την ομάδα μας στο fb  

Πως μπορούμε να εκτιμήσουμε τις επιπτώσεις του τρόπου ζωής μας στο οικοσύστημα του Πλανήτη ; - Του Φάνη Γέμτου*

Οι ερωτήσεις που σας γίνονται για να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις του τρόπου ζωής σας από το υπολογιστικό πρόγραμμα του ιστότοπου του Global Footprint Network φαίνονται στον Πίνακα που σας παραθέτω στα Αγγλικά (αν κάποιος θέλει να το τρέξει και να διαπιστώσει τις επιπτώσεις της ζωής του) και σε μετάφραση. 

Μπορείτε να δείτε εύκολα ότι ζητά πληροφορίες για τη διατροφή μας. Η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι αναμφίβολα απαιτητική σε πόρους. Μην ξεχνάτε ότι για την παραγωγή ενός κιλού κρέατος μηρυκαστικού (μοσχάρι, αρνί) χρειάζονται 7 κιλά τροφής, ενώ για το χοιρινό 3,5, εκτός από τις εκπομπές μεθανίου που είναι αέριο του θερμοκηπίου και αμμωνίας από τη διαχείριση των αποβλήτων.

Μια μείωση της κατανάλωσης κρέατος θα είχε θετική επίδραση στο οικολογικό αποτύπωμα.

Δεν μπορώ να πω να το καταργήσουμε, καθώς δεν ξέρω τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην υγεία μας.

Το ίδιο ισχύει για τα μεταποιημένα ή συσκευασμένα προϊόντα (κατανάλωση ενέργειας, παραγωγή αποβλήτων) ή για τη μεταφορά από μεγάλες αποστάσεις.

Η κατοικία μας και η κατανάλωση ενέργειας είναι σημαντικά στοιχεία του αποτυπώματος. Τύπος κατοικίας, μόνωση κ.λπ. ποσοστό από ΑΠΕ του ηλεκτρικού ρεύματος που καταναλώνουμε, όλα μπαίνουν στη ζυγαριά.

Η παραγωγή σκουπιδιών είναι επίσης κρίσιμο στοιχείο. Η σημερινή έκδοση κάνει σύγκριση με τους γείτονες. Παλιότερη έκδοση αναφερόταν στο ποσοστό που ανακυκλωνόταν.

Οι μετακινήσεις μας είναι άλλο ένα στοιχείο της ζωής μας. Η χρήση αυτοκινήτου για τις μετακινήσεις ή η χρήση ΜΜΜ, ο τύπος του αυτοκινήτου και η κατανάλωση καυσίμου, η χρήση από ένα ή περισσότερα άτομα, όλα συμβάλλουν στο αποτύπωμα της ζωής μας. Η χρήση αεροπλάνου είναι επίσης ένα στοιχείο σπατάλης πόρων. Η προσπάθεια μείωσης της χρήσης του αεροπλάνου για μικρές αποστάσεις με υποκατάσταση με τρένα είναι ένα σημαντικό στοιχείο βελτίωσης της κατάστασης.
Πίνακας με ερωτήσεις για τον υπολογισμό της μέρας υπέρβασης της δυνατότητας του Πλανήτη με βάση τον τρόπο ζωής μας (πίνακας).
Νομίζω ότι τρέχοντας το υπολογιστικό εργαλείο καταλαβαίνουμε καλύτερα τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων μας και μας βοηθά να κάνουμε τη ζωή μας φιλικότερη για το περιβάλλον και να βοηθήσουμε να παραδοθεί μια καλύτερη Γη στις επόμενες γενιές.

Η εκτίμηση του οικολογικού αποτυπώματος για περιοχές λαμβάνει υπόψη τις πρακτικές που ακολουθούνται για τη διαχείριση των δασών και των καλλιεργειών, βοσκοτόπων, των αλιευτικών περιοχών και των καλυμμένων χώρων (πόλεις, τεχνικά έργα), και το αποτύπωμα άνθρακα κυρίως από τα Μέσα Μεταφοράς.

Έγιναν πολλές προσπάθειες να συζητηθούν μέτρα για τη βελτίωση της κατάστασης. Αναπτύχθηκε μια δράση «Η Δύναμη των δυνατοτήτων» – «Power of Possibility» με προτάσεις για δράσεις.

Όποιος/-α ενδιαφέρεται μπορεί να βρει πληροφορίες στον ιστότοπο : 

https://www.overshootday.org/power-of-possibility/.
Για τον αγροτικό τομέα οι δράσεις έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 

Θα αναφερθώ συνοπτικά :

Εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών και μικροδικτύων σε αγροτικές περιοχές (στέγες σπιτιών, αποθηκών κ.λπ. και όχι σε γόνιμες εκτάσεις) θα μετακινούσε τη μέρα υπέρβασης κατά 8 ημέρες, βελτίωση της εκτροφής βοοειδών με χρήση δασο-αγροτικών εκτάσεων κατά 5 ημέρες, καλύτερη διαχείριση της βόσκησης κατά 2,2 μέρες, βελτίωση της διαχείρισης νερού και αποβλήτων κατά 21 μέρες, βελτίωση της καλλιέργειας ρυζιού κατά 1,2 μέρες, συν-καλλιέργεια δέντρων και καλλιεργειών κατά 21 μέρες μέχρι το 2050, προστασία των τυρφωδών εδαφών κατά 4 ημέρες, εφαρμογή τεχνικών αναγεννητικής γεωργίας κατά 1,9 μέρες, ενώ σύνδεση μικρών παραγωγών και καταναλωτών θα έχει θετικά αποτελέσματα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι λύσεις υπάρχουν και θα αναπτύσσονται συνεχώς. Ένα στοιχείο που θέλω να τονίσω είναι ότι όλοι πρέπει να συμβάλλουμε. 

Δεν είναι δουλειά του κράτους ή κάποιου άλλου, αλλά ο καθένας μας πρέπει να βελτιώσει τον τρόπο ζωής του. Χρειάζεται συζήτηση για να ενημερωθούμε τι πρέπει να κάνουμε.
Αυτό που δεν βλέπω, είναι διάθεση να ασχοληθούμε με το θέμα στη χώρα μας. 

Ειδικά στον γεωργικό τομέα αντί να προωθήσουμε καλλιεργητικές τεχνικές που θα βελτιώσουν το οικολογικό αποτύπωμα της χώρας, εμείς ασχολούμαστε με επιδοτήσεις και αποζημιώσεις, χωρίς πρόγραμμα και στόχους. 

Το ίδιο κάνουμε και με τη διαχείριση των υδάτων, αλλά και των αποβλήτων της διαβίωσής μας. 

Ας ελπίσουμε ότι θα αρχίσει μια συζήτηση για να τεθούν τα θέματα έξω από το γνωστό πελατειακό σύστημα του χαϊδέματος αυτιών.

*Ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής  του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΠΗΓΗ : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας

 Eνημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb

​- Από την ομάδα μας στο fb  

Ζοφερό σενάριο για την θεσσαλική γη – Μείωση βαμβακιού και σιτηρών κατά 70%

 

«Η ερημοποίηση της θεσσαλικής πεδιάδας οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην έλλειψη αρδεύσιμου νερού», λέει ο καθηγητής.

Άλλη μια φωνή από τον επιστημονικό χώρο προστίθεται σε εκείνες που εκφράζουν την αγωνία για την δραματική πορεία υποβάθμισης του θεσσαλικού κάμπου, με τεράστιες συνέπειες στο περιβάλλον, στην παραγωγή, στην οικονομία συνολικά της περιοχής και στην κοινωνία (ιδιαίτερα) των αγροτών.

Ο καθηγητής στο τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος σε συνέντευξη του στο CNN Greece, προειδοποιεί για την διαμορφούμενη τάση εγκατάλειψης μεγάλων τμημάτων του θεσσαλικού κάμπου, την προοδευτική ερημοποίηση και τα ελλείμματα σε σιτηρά, βαμβάκι κλπ.

Άραγε πως αξιοποιούν αυτές τις, επί της ουσίας, πολιτικές επισημάνσεις οι κυβερνώντες ;

Ή μήπως, στα «κλειστά» τους γραφεία, με γνώμονα τα εκλογικά οφέλη, επεξεργάζονται την  «βέλτιστη» πολιτική διαχείρισης των  επιδοτήσεων, αποζημιώσεων και επιδομάτων, που χρόνια τώρα αποδείχθηκε ότι, από μόνα τους, δεν επιφέρουν μια ουσιαστική αλλαγή πορείας και  αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα ;

Και από κοντά οι συνήθεις χειροκροτητές αυτοδιοικητικοί - στελέχη των εκάστοτε κυβερνώντων, που προσδοκούν και αυτοί μικροοφέλη από την διαχείριση των βοηθημάτων, ξεχνώντας πως η βασική τους αποστολή θα έπρεπε να είναι η πίεση για την  υλοποίηση των τεκμηριωμένων διεκδικήσεων φορέων και επιστημόνων στην περιοχή μας.... 

 Eνημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb

​- Από την ομάδα μας στο fb  

Από την Θεσσαλία στην....Σρι-Λάνκα ! - Ε.Δ.Υ.ΘΕ*

 

ΕΡΩΤΗΣΗ : Όπως προκύπτει από καθημερινά ρεπορτάζ των διεθνών ΜΜΕ, η ενεργειακή και επισιτιστική κρίση έχει κοινά χαρακτηριστικά και ανάλογες συνέπειες σε πολλές χώρες του κόσμου.

Θα μπορούσατε, για πληρέστερη κατανόηση των ζητημάτων που μας απασχολούν, να συνδέσετε το Ελληνικό «πρόβλημα» με κάποιες γνωστές καταστάσεις σε άλλες χώρες του κόσμου ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Η παγκόσμια οικονομική και γεωπολιτική αναταραχή βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη με πολλαπλές συνέπειες σε λαούς, σε χώρες, σε οικονομικά μοντέλα αλλά και σε πολιτικές ηγεσίες.

Και προφανώς η κρίση που βιώνουμε δεν περιορίζεται  μόνο στην ενεργειακή «απειλή» που εκδηλώθηκε τον περασμένο χρόνο και οξύνθηκε ακόμη περισσότερο από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Επεκτείνεται, δυστυχώς, η πιο σωστά μετεξελίσσεται και σε επισιτιστική κρίση , προκαλεί ύφεση και καταστρέφει οικονομίες πολλών χωρών, επηρεάζοντας με δραματικό τρόπο την ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη μας και επιφέροντας ανάλογες πολιτικές ανακατατάξεις .

Την εικόνα αυτή  απέδωσε εύστοχα σε πρόσφατο άρθρο της στον Οικονομικό Ταχυδρόμο (23/7/2022) η Μαργαρίτα Βεργολιά, με τον τίτλο : [Από την Ιταλία έως την Σρι-Λάνκα, μια.....πολιτική κρίση «δρόμος» !].

Και πολύ σωστά παρατηρεί πως οι  κλυδωνισμοί και  καταρρεύσεις κυβερνήσεων σε πολλές χώρες 

(Ιταλία, Βρετανία, Ισραήλ, Βουλγαρία, Παναμάς, Σρι-Λάνκα κα) έχουν «κοινό παρονομαστή», εκτός από τον  covid-19, την ενεργειακή κρίση, την επισιτιστική επισφάλεια, την  δραματική επιβάρυνση των εισαγωγών, την εκτίναξη του πληθωρισμού κλπ.

Έχουμε επανειλημμένα αναφερθεί στην σταθερή και άρρηκτη σχέση των τριών βασικών αγαθών, του «νερού», της «τροφής» και της «ενέργειας», καθώς  και στα μεγάλα προβλήματα που δημιουργούνται στην κοινωνία (πρώτα από όλα), στην οικονομία και στην παραγωγή, όταν η ευαίσθητη μεταξύ τους ισορροπία διαταράσσεται από άλογες πολιτικές, από έλλειψη σεβασμού τις ανάγκες διαβίωσης των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού, από υποτίμηση των κινδύνων ενεργειακής (και επισιτιστικής) εξάρτησης και τις αντίστοιχες λανθασμένες επιλογές.

Και, σε όσους μας παρακολουθούν, τους κινδύνους αυτούς, σε ότι αφορά στην Ελλάδα, τους είχαμε επισημάνει πολύ  πριν την εκδήλωση της πρόσφατης  πολυπαραμετρικής κρίσης που βιώνουμε. 

Σχολιάσαμε, για παράδειγμα (δες ενδεικτικά τον σχετικό σύνδεσμο μιας παλαιότερης τοποθέτησης του 2016),  την χωρίς περίσκεψη επέκταση του εισαγόμενου ορυκτού αερίου που, με βάση τους σχεδιασμούς των δυο τελευταίων κυβερνήσεων (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ) και στο όνομα της απολιγνιτοποίησης, εξακοντίστηκε η  ενεργειακή εξάρτηση σε δυσθεώρητα ύψη, με συνέπειες που τότε υποτιμήθηκαν ενώ τώρα γίνονται ορατές «δια γυμνού οφθαλμού».

Οι «διαφορές» των δυο αυτών κυβερνήσεων, που εντοπίζονται κυρίως στα χρονικά περιθώρια  της διαδικασίας απανθρακοποίησης, καθόλου δεν εμπόδισαν την  δημιουργία πλήθους μονάδων ενέργειας από ορυκτό αέριο.

Με βάση μάλιστα τις προτεραιότητες τους  και σε συνδυασμό με την διάθεση να εξυπηρετήσουν επιχειρηματικά συμφέροντα, απέκλεισαν από τον σχεδιασμό τους την   εγχώρια υδροηλεκτρική (ΥΗ) ενέργεια και παράλληλα  οδηγηθήκαμε στην αθρόα εισαγωγή τεχνολογικού εξοπλισμού  (επιβάρυνση εμπορικού ισοζυγίου) και στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και μέτρα εξασφάλισης απόλυτης προστασίας σε ευαίσθητα ορεινά οικοσυστήματα.

Επίσης ας μην ξεχνάμε την χωρίς κανέναν έλεγχο  δραματική μείωση (ειδικά στη Θεσσαλία)  υπερπολύτιμων γεωργικών εκτάσεων, οι οποίες «παραδίδονται» σε επενδυτές φωτοβολταϊκών από πολλούς φτωχούς (και όχι μόνο) ιδιοκτήτες/αγρότες που επιδιώκουν  μια λίγο καλύτερη οικονομική απόδοση και αύξηση του εισοδήματος τους....

[Σημείωση : οι παρατηρήσεις μας προφανώς δεν έχουν να κάνουν  με τις μηδενιστικές απόψεις να μην αξιοποιηθούν ο ήλιος και ο άνεμος για την παραγωγή ενέργειας, επιμένουμε όμως στην σημασία της πιο βασικής ΑΠΕ, αυτής του ΝΕΡΟΥ, και την ανάγκη συν αξιοποίησης της με τις προαναφερθείσες (υποδεέστερης απόδοσης  ενεργειακά και  επιχειρησιακά) μορφών παραγωγής].

Πρόσφατα, οι δραματικές και απρόβλεπτες εξελίξεις σε μια μακρινή χωρά της Ασίας, την Σρι-Λάνκα, κέντρισαν  το ενδιαφέρον πολλών αναλυτών (αλλά και το δικό μας....), ιδιαίτερα όταν διαπιστώθηκε η ομοιότητα σε αρκετές  πολιτικές που εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση του προέδρου Ρατζαπάκσα (δες τον Οικονομικό Ταχυδρόμο και το σχετικό άρθρο του  Γ. Αδαλή, SLpress.gr, 18/7/22) και η οποία τελικά κατέρρευσε υπό το κράτος της χρεωκοπίας.

Όπως προκύπτει από τα δημοσιεύματα, η κυβέρνηση αυτής της χώρας είχε πριν λίγα χρόνια επιλέξει (με βάση «συμβουλές» της Ινδής ακτιβίστριας Βαντάνα Σίβα) την απόλυτη εφαρμογή  μιας «πράσινης» πολιτικής, με πλήρη κατάργηση των ορυκτών καυσίμων και την κατά 100% παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ !

Φαίνεται όμως πως αυτή η «μεταμοντέρνα», όπως θεωρήθηκε, αντίληψη  επεκτάθηκε και στον επισιτιστικό τομέα, με την κατάργηση παραδοσιακών καλλιεργειών και παράλληλη εφαρμογή προγράμματος  βιολογικών προϊόντων, καθώς και την  καθολική απαγόρευση όλων των χημικών λιπασμάτων !

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την μείωση κατά 75% (!) της πρωτογενούς παραγωγής.

Ενδεικτικά αποτελέσματα ήταν η αύξηση κατά 500% των τιμών σε λαχανικά,  η ανάγκη εισαγωγής σε ρύζι ύψους 500 εκατ. δολαρίων (παρότι πριν το 2021 η χώρα αυτή ήταν αυτάρκης στο ρύζι), ενώ πάνω από 1,5 εκ φτωχοί αγρότες οδηγήθηκαν στην καταστροφή και στην έξοδο από το επάγγελμα.

Με  γεγονότα σαν αυτά, η χώρα οδηγήθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 57% (!), το νόμισμα υποτιμήθηκε, οι αποθήκες τροφίμων αδειάσαν κυριολεκτικά και, φυσικά, οι κυβερνήτες εκδιωχθήκαν βιαίως....

Προσέξτε όμως : Από τις καθ` ολοκληρία «πράσινες» επενδύσεις που υπήρξαν στην Σρι-Λάνκα τα τελευταία χρόνια και  με βάση το παγκόσμια καθιερωμένο  περιβαλλοντικό πρότυπο ESG Investment Fund s, η χώρα αυτή εκτοξεύθηκε στην 1η θέση (!!) στον κόσμο, ξεπερνώντας την έως τότε «πρωταθλήτρια» Σουηδία, ενώ, ακόμη και μετρά την κοινωνικοοικονομική και πολιτική της κατάρρευση, παραμένει έως σήμερα στην 4η θέση παγκοσμίως !

Να λοιπόν που όταν κανείς έχει πάνω του την ευθύνη διακυβέρνησης μιας χώρας ΔΕΝ επιτρέπεται να θεωρεί τους πολίτες (και δη τους πιο ευαίσθητους οικονομικά) σαν μηχανές (που τους αλλάζουν ένα γρανάζι....) και να τους επιβάλλει χωρίς περίσκεψη απότομες «στροφές» στον ενεργειακό (πχ.) η τον αγροτικό  τομέα.

Αντίθετα, οι  όποιες αλλαγές πρέπει να σχεδιάζονται προσεκτικά, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, την μείωση της γεωπολιτικής και ενεργειακής εξάρτησης της χώρας και όχι βεβαίως τις «επιθυμίες» επενδυτών που στο νου τους έχουν συνήθως τα κέρδη τους.

Όταν μια κυβέρνηση παίρνει αποφάσεις για την ενέργεια (αλλά και τον πρωτογενή τομέα)  ΔΕΝ μπορεί να μην προβαίνει σε εκτεταμένο διάλογο με το λαό και τις οργανώσεις  του, ΔΕΝ επιτρέπεται να έχει το βλέμμα της στραμμένο στο εσωτερικό του κόμματος για να  ικανοποιήσει  τον υπέρμετρο οικοδογματισμό ορισμένων στελεχών της (σημ. : τα είκοσι χρόνια της ανεκμετάλλευτης Μεσοχώρας, ενός πολύτιμου ολοκληρωμένου  ΥΗ έργου, και η ετεροχρονισμένη αναγκαστική «κωλοτούμπα» του ΣΥΡΙΖΑ το 2017, αποτελούν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγή....).

Επίσης, όταν ένας πρωθυπουργός, μέσα από επιλογές «μάρκετινγκ», επιδιώκει  «να χτίσει ένα πράσινο προφίλ για τον ίδιο και την κυβέρνηση του» (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 24/7/22, άρθρο εκπροσώπων των περιβαλλοντικών οργανώσεων WWF και Greenpeace για τον κ. Μητσοτάκη), τότε εύκολα η κατάσταση μπορεί να εκτροχιαστεί και οι συνέπειες μιας κρίσης να είναι πολλαπλασιαστικές.

Είναι βέβαιο ότι η Σρι-Λάνκα και η Ελλάδα, παρά τις (αρκετές) ομοιότητες στις επιλογές που περιγράψαμε, έχουν και πολλά χαρακτηριστικά στα οποία διαφέρουν.

Οι εξελίξεις όμως και κυρίως τα βάσανα όλων αυτών των ανθρώπων που σήμερα βιώνουν την φτώχεια και την εξαθλίωση από άφρονες πολιτικές των ηγετών τους, δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους, όχι μόνο από την ανθρωπιστική πλευρά, αλλά και την οριακή τρέχουσα κατάσταση που απειλεί με σοβαρότατες επιπτώσεις την χώρα μας, την ΕΕ, ακόμη και στην ισχυρή Γερμανία, όπου «αρχίσαν να ηχούν τα καμπανάκια για ύφεση», για έναν πολύ δύσκολο χειμώνα και όπου ήδη ο καγκελάριος Σόλτς (αλλά και οι «πράσινοι» συγκυβερνήτες του....)  αμφισβητούνται έντονα.

Γιαννακός Κώστας, γεωπόνος, πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,

Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,

Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ

ΠΗΓΗ : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας

Όλες τις ερωτήσεις της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ της Δευτέρας («Ε.τ.Δ.»), από 20/9/2021 μέχρι σήμερα, με τις σχετικές απαντήσεις της Επιτροπής για την Διεκδίκηση επίλυσης  Υδατικού προβλήματος Θεσσαλίας (Ε.Δ.Υ.ΘΕ.) μπορείτε να βρείτε εδώ

Eνημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb

​- Από την ομάδα μας στο fb