«Όχι» στην άλωση της κοινής λογικής - Του Φάνη Γέμτου*

 

 

Στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας (15/2/2021) δημοσιεύτηκε  άρθρο  με τίτλο [«Όχι» στην άλωση των Αγράφων].

Μια οργάνωση με τίτλο Δίκτυο Αγράφων πανηγύριζε για τη διαβούλευση που έγινε για τη δημιουργία αιολικού πάρκου σε βουνοκορυφές των Αγράφων που αναφέρονται στο άρθρο. Από όσα γνωρίζω η διαβούλευση είναι υποχρεωτική από τους Ευρωπαϊκούς κανονισμούς και πάντα γίνεται. 

Το Δίκτυο προφανώς  είναι αντίθετο στην εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Τα συνηθισμένα επιχειρήματα για την αλλοίωση του τοπίου, πρόβλημα με τα πουλιά, γεννήσεις των προβάτων κλπ. Φυσικά τα σπίτια όσων μένουν εκεί και οι δρόμοι για να φτάσουν δεν αλλοιώνουν το περιβάλλον ούτε δημιουργούν προβλήματα. Το εντυπωσιακό όμως είναι στη πιο κάτω περικοπή από το άρθρο που περιγράφει τι υποστηρίζουν :

[..Σημαντική και ιδιαίτερα ελπιδοφόρα και η διαπίστωση ότι ο κόσμος έχει αντιληφθεί, όπως από την ανάγνωση των υποβληθεισών αντιρρήσεων ανακύπτει, πως η προστασία του περιβάλλοντος με τις ανεμογεννήτριες (αλλά και τις άλλες μορφές ΑΠΕ, όπως τα φωτοβολταϊκά και τα μικρά υδροηλεκτρικά, που στη χώρα μας προωθούνται) αποτελεί απλά ένα χωρίς ουσία και πρακτική σημασία αφήγημα. Ένα αφήγημα που προωθείται από συγκεκριμένους κύκλους με πρόσχημα την αποκαλούμενη «κλιματική αλλαγή» και χάριν των αδρών επιδοτήσεων ή και άλλων οικονομικών συμφερόντων, που το συνοδεύουν.

Ο κόσμος έχει αντιληφθεί πως οι αποκαλούμενες ΑΠΕ δεν μπορούν, παρά τις καλλιεργηθείσες προσδοκίες, αλλά και υποσχέσεις, να μας ηλεκτροδοτήσουν χωρίς υποστήριξη και από άλλες συμβατικές πηγές ενέργειας - από τις οποίες, υποτίθεται, επιδιώκουμε να απαλλαγούμε (!!!). Ο κόσμος έχει αντιληφθεί πως το μόνο σίγουρο που καταφέρνουν οι ΑΠΕ είναι η τεράστια και μη αναστρέψιμη περιβαλλοντική καταστροφή στις περιοχές, όπου εγκαθίστανται, αλλά και η δέσμευση του φυσικού και υδάτινου πλούτου της χώρας μας, με τις συνακόλουθες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις...]

Σε αυτό αμφισβητούνται :

1.   Η κλιματική αλλαγή που μάλιστα τη βάζουν σε εισαγωγικά. Μάλλον δεν έμαθαν για τα προβλήματα του Ιανού, για την πρόωρη άνοιξη που άνθισε πολλά δένδρα στις αρχές Φεβρουαρίου και ο παγετός κατέστρεψε τα άνθη ούτε τη συμφωνία της συντριπτικής πλειοψηφίας των επιστημόνων για την ανθρωπογενή  κλιματική αλλαγή. Ούτε άκουσαν για το λειώσιμο των πάγων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

2. Αμφισβητούν κάθε μορφής ΑΠΕ (ακόμα και τα μικρά υδροηλεκτρικά που θα μπορούσαν να μπουν στη θέση των παλιών νερόμυλων που στήριξαν τους πατεράδες μας)  με το επιχείρημα ότι χρειάζονται και μονάδες βάσεως για να εξασφαλίσουν τη συνεχή ηλεκτροδότηση κάτι που χρειάζεται με τη σημερινή τεχνολογία μαζί με αποθήκευση ενέργειας για εξομάλυνση. Αμφισβητούν προφανώς το σημασία της υποκατάστασης του 50% της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων  από τη χρήση ΑΠΕ που μπορεί να επιτευχθεί στα επόμενα χρόνια και θα αυξηθεί στα επόμενα.

3.   Υποστηρίζουν τη διατήρηση του υπάρχοντος συστήματος παραγωγής ενέργειας που οι κύριοι αυτοί και οι κάτοικοι των Αγράφων καταναλώνουν επιδοτούμενοι από όλους εμάς.  Φυσικά σημαντικό είναι να διατηρήσουν αυτοί το περιβάλλον τους άθικτο και αυτό να το πληρώνουν οι κάτοικοι της Πτολεμαΐδας, Κοζάνης, Αμυνταίου και Μεγαλόπολης που ζουν με τους ρύπους που παράγουν οι λιγνητικές μονάδες  που παρέχουν  σε όλους μας την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουμε.

4. Και φυσικά θεωρούν ότι οι υδρογονάνθρακες και ο άνθρακας θα υπάρχουν αιώνια ενώ είναι βέβαιο ότι  αν δεν περιορίσουμε τη κατανάλωσή τους θα τελειώσουν στις επόμενες λίγες δεκαετίες. Είναι βέβαιο ότι όλες οι νέες ανακαλύψεις αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων βρίσκονται σε δυσμενέστερες συνθήκες  αξιοποίησης όπως σε μεγαλύτερα βάθη θαλασσών και αυτό θα κάνει τόσο την καθαρή ενεργειακή ωφέλεια  μικρότερη και φυσικά τη πηγή ακριβότερη. Προφανώς εφ’ όσον δεν δέχονται τη κλιματική αλλαγή δεν τους ενοχλούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που αυτές συνεπάγονται αλλά ούτε και τους κινδύνους από τα υπολείμματα των πυρηνικών σταθμών σχάσης  ουρανίου  που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν τη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας από τις χώρες  που αναπτύσσονται και οι πολίτες τους διεκδικούν να καταναλώσουν και αυτοί με παρόμοιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα με εμάς.

Δυστυχώς οργανώσεις με τέτοιες απόψεις εμφανίζονται σε κάθε περίπτωση αντίθετες με τη κοινή λογική. Παρατηρούμε ότι αντιτίθενται σε όλα απλώς για να αντιτίθενται χωρίς να προσφέρουν καμία θετική άποψη για το πώς θα λύσουμε το πρόβλημα. 

Μια αντίστοιχη άποψη είχαμε και με «οικολόγους» αντίθετους με πάρκο Φ/Β σε μια άγονη περιοχή στο Γεντίκι.  Αιτιολογία ότι η έκταση βρίσκεται κοντά (όχι πάνω)  στα παλιά ορυχεία έγχρωμου μαρμάρου. Υποθέτω ότι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι είναι απέναντι από το Όλυμπο ή στους πρόποδες του Κισσάβου. Δυστυχώς κάποια οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ τους υποστήριξε.

Πρέπει στη χώρα αυτή να κάνουμε μια συζήτηση για το τι θέλουμε και πως θέλουμε να ζήσουμε. Κάθε δράση της διαβίωσής μας προκαλεί προβλήματα στο περιβάλλον.  Τα σπίτια μας, οι δρόμοι, οποιοδήποτε έργο αλλοιώνει το περιβάλλον. Η Γεωργία κατέστρεψε στο παρελθόν και καταστρέφει δάση  ή δεν τα αφήνει να επεκταθούν ενώ καταναλώνει νερό που υπάρχει σε περιορισμένες ποσότητες. Τα απόβλητα της διαβίωσής μας ρυπαίνουν.

Η απάντηση δεν μπορεί να είναι να μην κάνουμε δρόμους για να κυκλοφορούμε, ούτε σπίτια να κατοικούμε ούτε να καλλιεργούμε τα χωράφια και να ποτίζουμε τις καλλιέργειες για να ζήσουμε. Επομένως το ερώτημα δεν είναι αν δεν πρέπει να γίνει το Φ/Β πάρκο στο Γεντίκι αλλά που να γίνει ;

Το ίδιο για τις ανεμογεννήτριες των Αγράφων. Προσωπικά είμαι αντίθετος στο να γίνουν Φ/Β πάρκα σε γόνιμη αγροτική γη προτείνοντας να γίνουν  σε άγονες εκτάσεις ή «πετροβούνια» που έχουμε αρκετά να μας καλύψουν. Φυσικά το κόστος θα είναι μεγαλύτερο αλλά θα το καλύψουμε από τη γεωργική παραγωγή που θα συνεχίσει να μας δίνει καρπούς.

Στη δεκαετία του 1970  ίσως και λίγο αργότερα έγινε μια συζήτηση για τη δυνατότητα μείωσης των γεννήσεων και της σταθεροποίησης του πληθυσμού του Πλανήτη. Αυτή τη συζήτηση δεν την ακούω πια. Γιατί ; Υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το κύριο πρόβλημα είναι ο μεγάλος πληθυσμός του Πλανήτη μαζί με την υπερκατανάλωση των κοινωνιών μας ;

Η Σαγκάν  σε ένα βιβλίο της περιγράφει  ένα δοχείο με καλό υπόστρωμα (φαγητό) για τα βακτήρια που τοποθετήθηκαν εκεί. Τα βακτήρια στο ευνοϊκό περιβάλλον άρχισαν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Όταν τελείωσε το υπόστρωμα τότε άρχισαν τον κανιβαλισμό καθώς έτρωγαν το ένα το άλλο. Εκεί πάμε και εμείς ; Ή πρέπει να πάρουμε μέτρα για να μη φτάσουμε εκεί ;

Προφανώς πρέπει να χρησιμοποιούμε ότι κάνει μικρότερη ζημιά στο περιβάλλον αλλά το όχι σε όλα δεν στέκει.

Στη χώρα είναι δύσκολη μια συζήτηση αλλά πρέπει να βρεθεί τρόπος να την κάνουμε. Για να συμφωνήσουμε στα βασικά στοιχεία ώστε να αναπτυχθούμε με μια παραγωγική οικονομία και όχι με επιδόματα και επιδοτήσεις που πληρώνουμε με δανεικά που όταν θα έρθει ο λογαριασμός θα γυρίσουμε στα μνημόνια.

Με όχι σε όλα η ανάπτυξη δεν θα έρθει και εμείς θα φυτοζωούμε.

*Ο Φάνης Γέμτος, είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb