Όταν κρύβεσαι από την ουσία του διαλόγου η «ευπρέπεια» μετατρέπεται σε υποκρισία - Των (Κώστα Γιαννακού – Φάνη Γέμτου – Κώστα Γκούμα)*

 

Παρακολουθούμε, πάντοτε με ενδιαφέρον, τις απόψεις που παραθέτουν επιστήμονες, αγρότες, αυτοδιοικητικοί, εκπρόσωποι κομμάτων κ.α. για το θέμα των υδάτων στη Θεσσαλία.

Παρατηρούμε όμως ότι συχνά η δημόσια συζήτηση «ξεστρατίζει» σε θέματα αδιάφορα ή ήσσονος σημασίας και μάλιστα συστηματικά και απολύτως συνειδητά από ορισμένους.

Παρεμβαίνουμε λοιπόν για μία ακόμη φορά για να αναδείξουμε, στο βαθμό που μπορούμε, την ουσία του υδατικού ζητήματος, με την ευκαιρία και της πρόσφατης τοποθέτησης του συντονιστή ΣΥΡΙΖΑ Λάρισας κ. Β. Ζωγράφου (ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λάρισας, 10/12/2021).

1. Το βασικό πρόβλημα των υδάτων, με καθοριστικές επιπτώσεις στον πρωτογενή τομέα, στους απελπισμένους πλέον καλλιεργητές αλλά και στην μεταποίηση, στο εμπόριο και γενικότερα στην οικονομία της Θεσσαλίας είναι το τεράστιο ΥΔΑΤΙΚΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ.

Όσο το ζήτημα παραμένει άλυτο, όσο τα έργα μεταφοράς (εκτροπής) νερού από τον Άνω Αχελώο έχουν εγκαταλειφθεί, ειδικά από τις δύο τελευταίες κυβερνήσεις των κ Τσίπρα και Μητσοτάκη, η Θεσσαλία θα βυθίζεται σε οικονομική ύφεση, σε εγκατάλειψη καλλιεργούμενων εκτάσεων, σε μείωση εισοδημάτων, σε αποχώρηση ενεργού πληθυσμού από την περιοχή, σε ασύλληπτου μεγέθους οικολογική επιβάρυνση στους υδροφορείς.

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΑΥΤΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΡΜΑΤΙΣΤΕΙ !

Και αυτό το προτείνουμε με πλήρη συναίσθηση της κοινωνικής μας ευθύνης, επιστρέφοντας επιπλέον τους κάθε είδους χαρακτηρισμούς («εμμονικοί» κλπ.) σε εκείνους που τους χρησιμοποιούν, με προφανείς σκοπούς να μειώσουν την εμβέλεια των προτάσεων μας και να κρύψουν την προσπάθεια τους για αποφυγή ενός ουσιαστικού διαλόγου.

2.   Σωστά «μνημονεύουν» από τον ΣΥΡΙΖΑ ότι η σιωπή του Υπουργού κ. Σκρέκα (που πρόσφατα μίλησε στη Θεσσαλία για το υδατικό – αρδευτικό) για την ολοκλήρωση των έργων Αχελώου οδηγεί εύλογα στο συμπέρασμα πως, τελείως ανεύθυνα, η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη εγκαταλείπει τα έργα, χωρίς καν να εξηγεί εάν και πότε θα τα ολοκληρώσει (ή θα τα κατεδαφίσει). Αυτό  έχει δημοκρατική υποχρέωση να πράξει και (κυρίως) να εξηγήσει  τις άφθονες υποσχέσεις που έδωσαν προ- και μετεκλογικά  στους Θεσσαλούς.

Όμως, από ένα υπεύθυνο κόμμα, εμείς θα αναμέναμε να αποδοκιμάσει αυτήν την τακτική, να καταγγείλει την μη υλοποίηση των υποσχέσεων και να απαιτήσει ξεκάθαρες δεσμεύσεις για την τύχη των έργων.

Δυστυχώς, παρατηρούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «κρύβεται» πίσω από την κυβερνητική ανευθυνότητα και αποφεύγει οποιαδήποτε τοποθέτηση για την τύχη των έργων.

Θα περιμέναμε επίσης από τον αρχηγό τους, τον κ. Τσίπρα, που πρόσφατα επισκέφθηκε τη Λάρισα, αντί να θεωρεί αφελείς τους Θεσσαλούς που δήθεν οι «άλλοι» τους «παραμυθιάζουν» με τα έργα Αχελώου, να βρει δύο λέξεις να απολογηθεί για τα δικά του (μη) πεπραγμένα και να τοποθετηθεί καθαρά τι προτείνει να γίνει με τα εγκαταλειμμένα ημιτελή έργα.

Κατά την άποψή μας, αυτό ακριβώς αποτελεί «ασυνέπεια» απέναντι στο λαό.

Και φυσικά δεν ξεχνάμε όσες «υποσχέσεις» έδιναν οι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ (πχ. Σπίρτζης), τις υποσχέσεις  που σκορπούσαν στη Βουλή για ολοκλήρωση των έργων Αχελώου, τις ελπίδες που χωρίς ευθύνη καλλιεργούσε ο κ. Τσίπρας (Λάρισα, 2018) για υδροηλεκτρική παραγωγή ενέργειας από τον ταμιευτήρα Συκιάς (Αχελώος) κ.ο.κ.

3.Σήμερα ο αγροτικός κόσμος της περιοχής βρίσκεται σε απόγνωση από την αναδρομική αύξηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Όλοι όσοι ποτίζουν από γεωτρήσεις  μεγάλου βάθος (Φάρσαλα, Ανατολική Θεσσαλία)  θα δουν το κόστος άρδευσης να ξεπερνά  κατά πολύ τα 100 €/στρ. Φυσικά αν υπήρχε καθαρό επιφανειακό νερό  από ταμιευτήρες στο εσωτερικό της Θεσσαλίας και το νερό από το ταμιευτήρα της Συκιάς θα υπήρχε αύξηση του κόστους αλλά σε λογικά επίπεδα και δεν θα είχαμε φαινόμενα εγκατάλειψης αρδευόμενων καλλιεργειών. Αν η κυβέρνηση του 2015 εφάρμοζε, ως όφειλε, τα Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων του 2014, σήμερα ίσως ήταν έτοιμα έργα όπως τα φράγματα του Ενιπέα και της Συκιάς και το πρόβλημα αύξησης του κόστους παραγωγής περιορισμένο.  Η παρατηρούμενη στροφή σε ξηρικές καλλιέργειες θα μειώσει ουσιαστικά το αγροτικό εισόδημα της περιοχής και προφανώς όλα τα εισοδήματα. Έχει κάποια άποψη ο  κ. Ζωγράφος για το θέμα ;

4.Η Επιτροπή Διεκδίκησης επίλυσης του Υδατικού Θεσσαλίας (ΕΔΥΘΕ), τις θέσεις της οποίας στηρίζουμε και εμείς που υπογράφουμε την επιστολή αυτή, με ΑΝΑΦΟΡΑ που υπέβαλλε στη Βουλή, πρότεινε να διεξαχθεί, χωρίς άλλη καθυστέρηση, συζήτηση για την Θεσσαλία και να ληφθεί μία οριστική απόφαση για την ολοκλήρωση ή την κατεδάφιση των εγκαταλειμμένων έργων Αχελώου, έτσι ώστε αφενός να «απελευθερωθεί» η ομαλή ροή του μπαζωμένου ποταμού (οικολογικό ζήτημα) αφετέρου να απομακρυνθούν οι κίνδυνοι από πιθανές καταστροφικές πλημμύρες στην περιοχή. Και φυσικά να αναλάβει το πολιτικό κόστος  από τη διασπάθιση των χρημάτων των Ελλήνων φορολογουμένων  και τα οικονομικά και οικολογικά προβλήματα που θα προκληθούν στη Θεσσαλία.

Ήδη αρκετοί πολιτικοί αποδέχθηκαν δημοσίως την πρόταση αυτή. Θεωρούμε μάλιστα σημαντικό ότι, αντίθετα στην «αφωνία» του κ. Σκρέκα στην πρόσφατη ημερίδα της ΠΕΔ Θεσσαλίας, όλοι οι βουλευτές της ΝΔ που παρευρέθηκαν ενστερνίστηκαν την ανάγκη να συζητηθεί το θέμα στη Βουλή.

Θετικά επίσης ανταποκρίθηκαν (έως σήμερα) οι κοινοβουλευτικές ομάδες του ΚΙΝΑΛ  και της Ελληνικής Λύσης, οι οποίοι κατέθεσαν εγγράφως στον πρόεδρο της Βουλής το αίτημα αυτό.

Ερώτημα προς τους βουλευτές κ. Κόκκαλη και κα Βαγενά :

Θα στηρίξουν αυτό το δημοκρατικό και (με βάση τις εξελίξεις) απόλυτα δίκαιο αίτημα της ΕΔΥΘΕ ; Και ποια είναι η δική τους θέση ;

Θα ανταποκριθεί στο αίτημα της ΕΔΥΘΕ, έστω και για απλή παρουσίαση της ΑΝΑΦΟΡΑΣ μας, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, η ομάδα του στο Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας και η τοπική κομματική οργάνωση του, στους οποίους επίσης υποβλήθηκε σχετικό αίτημα ;

Εμείς έτσι αντιλαμβανόμαστε τον διάλογο και την δημοκρατική ευαισθησία.

Περιμένουμε την καθαρή άποψη όλων των πλευρών επί του θέματος.

*Γιαννακός Κώστας, γεωπόνος, Πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας,

*Γέμτος Φάνης,ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,

*Γκούμας Κώστας, πρώην πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ

 Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

Επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στον ελληνικό αγροτοδιατροφικό τομέα - Γράφτηκε από AgroPublic (Στέλιος Δρίτσας)*

 

“Γράφει ο Στέλιος Δρίτσας, Γεωπόνος, Μεταπτυχιακός φοιτητής Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Κλιματικών Σπουδών στο Wageningen University & Research,

Μια ματιά σε συγκεκριμένες καλλιέργειες και την πιθανή εξέλιξη των αποδόσεων τους έως το 2050

Πριν περίπου 20 μέρες στη Γλασκόβη έληξε η ετήσια συνάντηση για το κλίμα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ(COP 26). Μπορούμε να αναλωθούμε σε ένα μεγάλο εύρος επιχειρημάτων σε τι πέτυχε και σε τι απέτυχε αλλά αυτό δεν είναι ο σκοπός του παρόντος άρθρου. Το COP 26 αναφέρεται γιατί για πρώτη φορά όλες οι παρούσες χώρες συμφώνησαν στον ανθρωπογενή χαρακτήρα της αδιαμφισβήτητης πλέον,  κλιματικής κρίσης που τις επιπτώσεις της ήδη βλέπουμε σε όλο τον πλανήτη αλλά και στη χώρα μας.

Ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια της ίδια συνόδου παρουσιάστηκε η ετήσια αναφορά του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού που περιγράφει το καλοκαίρι του 2021 σαν το χειρότερο καλοκαίρι της ιστορίας όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Τι εννοούμε όμως, όταν μιλάμε για επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ;

Το διακυβερνητικό πάνελ για την κλιματική αλλαγή στην τελευταία του έκθεση τον περασμένο Αύγουστο, αυτή που έγινε διάσημη σαν κόκκινος συναγερμός για την ανθρωπότητα, περιγράφει μια σειρά επιστημονικών μελετών που καταδεικνύουν περισσότερες ξηρασίες, περισσότερες πλημμύρες, ερημοποίηση, μη αναστρέψιμη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, πλήρες «άσπρισμα» των κοραλλιογενών υφάλων και πολλά άλλα. Βέβαια δεν σημαίνει πως όλα αυτά θα συμβούν παντού ανά την υφήλιο ταυτόχρονα, η με την ίδια ένταση ή θα πλήξουν τους ιδίους τομείς.

Σε αυτό το άρθρο θα εστιάσουμε στις προβλέψεις για τον αγροτοδιατροφικό τομέα και σε συγκεκριμένες καλλιέργειες  στην Ελλάδα και θα προσπαθήσουμε σε επόμενα να καταδείξουμε πιθανές λύσεις για την μείωση του ρίσκου αυτών των επιπτώσεων αλλά και την αναγκαίά πλέον προσαρμογή σε αυτές.

Η βασική πηγή πληροφοριών για την ανάλυση μας είναι η περυσινή μελέτη «Analysis of climate change impacts on EU Agricultural by 2050»* που είναι μέρος του PESETA IV. Δηλαδή του υπό την αιγίδα της Commission βασικού ευρωπαϊκού διεπιστημονικού project για την ανάλυση των κοινωνικό-οικονομικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, που πρώτο-συστάθηκε αμέσως μετα την κοινοτική οδηγία για την κλιματική προσαρμογή του 2013.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ένα τεράστιο ερευνητικό έργο ανά τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και ινστιτούτα περιστρέφεται γύρω από την κλιματική αλλαγή και τα δεδομένα, οι μελέτες και οι προτάσεις είναι υπερβολικά πολλές, πλούσιες και πρωτότυπές πολλές φορές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι καταφέρνουν να βρεθούν στις επίσημες πολιτικές, ούτε καν τις περισσότερες φορές στις επίσημες τοποθετήσεις κυβερνήσεων αλλά ίσως ούτε καν δεν μπορούν να βρουν το δρόμο τους στα μεγάλα ΜΜΕ. Βέβαια αυτό είναι ένα ζήτημα που θα μας απασχολήσει περισσότερο σε επόμενο άρθρο.

Τι όμως μαθαίνουμε από το PESETA IV ;

Η παραπάνω μελέτη με λίγα λόγια χρησιμοποιεί την εξής μέθοδο. Αναλύει μια σειρά από κλιματικά μοντέλα, υπολογίζει το πιθανό εύρος των κλιματικών δεικτών και στη συνέχεια στήνει διάφορα σενάρια για τα επόμενα 30 χρόνια πάνω σε αυτούς τους δείκτες. Για παράδειγμα ένα σενάριο μπορεί να είναι η μείωση της ικανότητας των μεσογειακών χωρών για άρδευση λόγω οικονομικών δυσκολίων και η παράλληλη αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 2 ^oC σε σχέση με τo 1900. Πάνω λοιπόν, σε μια αντίστοιχη σειρά εκατοντάδων τέτοιων σεναρίων στη συνέχεια δημιουργούνται προσομοιώσεις που δίνουν τα τελικά αποτελέσματα και φωτίζουν μια σειρά από πιθανές επιπτώσεις.

Αρχικά ένα από τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης λοιπόν, είναι η μείωση των αποδόσεων σε μια σειρά προϊόντων.  Πιο συγκεκριμένα υπολογίζεται μια μείωση των αποδόσεων στο καλαμπόκι από 4% έως 22% για τη Νότια Ευρώπη.

Αυτό όμως υπό την προϋπόθεση ότι τα παρόντα συστήματα άρδευσης θα παραμείνουν το ίδιο αποτελεσματικά αλλιώς μπορεί η μείωση των αποδόσεων να φτάσει έως και το 80% στη Βουλγαρία και την Ελλάδα.

Για το σιτάρι τα πράγματα δείχνουν ακόμα χειρότερα αφού σχεδόν όλα τα κλιματικά μοντέλα της έρευνας δείχνουν έως και 49% μειώσεις των αποδόσεων στη Νότια Ευρώπη. Αυτό κυρίως συμβαίνει γιατί σε αντίθεση με το καλαμπόκι οι περισσότερες καλλιέργειες σιτηρών στη νότια Ευρώπη δεν διαθέτουν αειφόρα αρδευτικά συστήματα. Πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα στις περισσότερες περιοχές της χώρα υπάρχει μια μείωση των αποδόσεων από 10 έως 20% με εξαίρεση τη Θράκη όπου υπολογίζεται μείωση αποδόσεων έως και 30% και την Κρήτη που θα καταστεί αδύνατη η καλλιέργεια έως το 2050. 

Το ίδιο ισχύει και για της αποδόσεις του ρυζιού στη Νότια Ευρώπη αν και σε μικρότερη κλίμακα μιας και υπολογίζεται μια μείωση μάξιμουμ στο 20%.

Από την άλλη όμως στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής υπάρχουν και λιγότερες προφανώς καλλιέργειες που μπορούν να επωφεληθούν από την αύξηση της θερμοκρασίας και να γίνουν ακόμα πιο αποδοτικές. Λογικά σκεπτόμενοι μπορούμε να κατανοήσουμε ότι τέτοιες καλλιέργειες συνήθως είναι καλλιέργειες από διαφορετικές κλιματικές ζώνες που πλέον είναι ανθεκτικές στις νέες συνθήκες.

Εντυπωσιακά παραδείγματα σε αυτό το φαινόμενο ήταν η κανονική παραγωγή καφέ στη Σικελία της Ιταλίας το φετινό καλοκαίρι ή η εδώ και πέντε χρόνια συνεχώς αυξανόμενη και σε ποσότητα και ποιότητα ολλανδική οινοποιία. 

Ένα τέτοιο παράδειγμα που εξετάζεται στη μελέτη τους PESETA IV είναι η σόγια όπου μπορεί να γίνουμε μάρτυρες μιας αύξησης της απόδοσης της έως και 25% στο μέσο όρο της Ευρώπης και πιο συγκεκριμένα λίγο λιγότερο(23%) στο μέσο όρο της Νότιας Ευρώπης. Η συγκεκριμένη έρευνα πρακτικά καταλήγει πως οι επιπτώσεις της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής σε ενδιάμεσο και μακροχρόνιο επίπεδο θα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για τον παγκόσμιο αγροτοδιατροφικό τομέα και πιο συγκεκριμένα για την Ευρώπη.

Τελικώς, σκοπός αυτού του πρώτου άρθρου της σειράς για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον ελληνικό αγροτοδιατροφικό τομέα ήταν μια πρώτη ματιά σε μια σειρά καλλιεργειών που θα επηρεαστούν.

Στη συνέχεια θα μιλήσουμε για πιο μακροχρόνιες επιπτώσεις σε πιο κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο και μάλιστα από επιπτώσεις που δεν είναι άμεσα σχετιζόμενες με συγκεκριμένες παραγωγές, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας  και η υποβάθμιση των εδαφών λόγω των δασικών πυρκαγιών.

Τέλος σημαντικό κομμάτι αυτής της σειράς θα είναι και η συζήτηση για την μετρίαση των επιπτώσεων, την προσαρμογή σε αυτές και την ανθεκτικότητα των τοπικών κοινωνιών στην κλιματική κρίση.

*Hristov, J., Toreti, A., Pérez Domínguez, I., Dentener, F., Fellmann, T., Elleby C., Ceglar, A., Fumagalli, D., Niemeyer, S., Cerrani, I., Panarello, L., Bratu, M., Analysis of climate change impacts on EU agriculture by 2050, EUR 30078 EN, Publications Office of the European Union, Luxembourg, 2020, ISBN 978-92-76-10617-3, doi:10.2760/121115, JRC119632

ΠΗΓΗ : agropublic.gr

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

«Ανοδική η τάση των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων στη Λάρισα σύμφωνα με στατιστική ανάλυση» - Του Θωμά Παπαλάσκαρη, MSc. Πολιτικό/Υδρολόγο Μηχανικό*

 

Οι θέσεις των οκτώ μετεωρολογικών σταθμών της ευρύτερης περιοχής της Λάρισας, (με τις στιγμιαίες ενδείξεις της θερμοκρασίας της 7/12/2021 - 20:20 μ.μ.), οι οποίοι ελέγχονται από το «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών («Ε.Α.Α.»)», όπου περίπου στο κέντρο αυτής, εμφανίζεται η θέση του μετεωρολογικού σταθμού της «Λάρισας_LGL6)» (με ένδειξη θερμοκρασίας ίση με 10,60^ο), (meteo.gr).

Αισιοδοξία προκύπτει από στατιστική ανάλυση των δεδομένων των παρελθόντων συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, που προέρχονται από τον μετεωρολογικό σταθμό στις θέση με συντεταγμένες, (σύμφωνα με το σύστημα συντεταγμένων «WGS’84»), «39.62753°N/22.39884°E», στην θέση «6^ο Γενικό Λύκειο Λάρισας», επάνω σε χώμα, με ύψος αισθητήρων θερμοκρασίας/υγρασίας 2 μέτρα και ύψος ανεμομέτρου 8 μέτρα, με την κωδική ονομασία «Λάρισα_LGL6)», σε απόλυτο υψόμετρο 82 μέτρων, [1], της περιοχής της Λάρισας, ο οποίος ελέγχεται από το «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών («Ε.Α.Α.»)» και παρέχει μετεωρολογικά δεδομένα από τον μήνα Μάρτη του έτους 2010 μέχρι και σήμερα, αλλά και από το υδρολογικό προγνωστικό μαθηματικό/στατιστικό μοντέλο που καταρτίσθηκε με βάση τα προαναφερθέντα δεδομένα, για τις ποσότητες των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων όσον αφορά τους υπόλοιπους μήνες του έτους 2021 αλλά και των ετών 2022 και 2023.

Τα δεδομένα των βροχοπτώσεων, του μετεωρολογικού σταθμού, αναλύθηκαν στατιστικά από τον Θωμά Παπαλάσκαρη, MSc. Πολιτικό/Υδρολόγο Μηχανικό, Υποψήφιο Διδάκτορα του Τομέα Υδραυλικών Έργων, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, της Πολυτεχνικής Σχολής, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

Η χαμηλότερη και η μεγαλύτερη συνολικές ετήσιες βροχοπτώσεις που παρατηρήθηκαν, μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τα ιστορικά, (από τον μήνα Γενάρη του ημερολογιακού έτους 2011 μέχρι και τον μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2020), μετεωρολογικά στοιχεία, στον μετεωρολογικό σταθμό της «Λάρισας_LGL6)», είναι 301,80 χιλιοστόμετρα (κατά το ημερολογιακό έτος 2011) και 683,40 χιλιοστόμετρα (κατά το ημερολογιακό έτος 2017), αντίστοιχα, ενώ ο ετήσιος μέσος όρος μεταξύ των ημερολογιακών ετών 2011 και 2020 είναι 450,11 χιλιοστόμετρα, άρα η πιο βροχερή («υγρή») χρονιά συνέβη έξι χρόνια μετά την πιο άνυδρη («ξερή») ημερολογιακή χρονιά, (γεγονός που ενδεχόμενα αξίζει να ληφθεί υπ’ όψη για την ορθή διαχείριση των υδατικών πόρων στο μεσοδιάστημα ενός ανάλογου «κύκλου επαναλαμβανόμενης ξηρασίας»).

Για την κατάρτιση του υδρολογικού, προγνωστικού, μαθηματικού/στατιστικού μοντέλου, όσον αφορά τον μετεωρολογικό σταθμό της «Λάρισας_LGL6», για τις ανάγκες του συγκεκριμένου υδρολογικού, μαθηματικού/στατιστικού, προγνωστικού μοντέλου, χρησιμοποιήθηκε το χρονικό διάστημα από και τον μήνα Νοέμβρη του έτους 2010, μέχρι και τον μήνα Οκτώβρη του έτους 2021.

Σύμφωνα με το υδρολογικό, προγνωστικό, μαθηματικό/στατιστικό μοντέλο που καταρτίσθηκε, σύμφωνα με τα ιστορικά μετεωρολογικά στοιχεία, προερχόμενα από τον μετεωρολογικό σταθμό της «Λάρισας_LGL6)», αναμένεται συνολική ετήσια βροχόπτωση ίση με 557,86 χιλιοστόμετρα για το ημερολογιακό έτος 2021, 576,19 χιλιοστόμετρα για το ημερολογιακό έτος 2022 και 594,51 χιλιοστόμετρα για το ημερολογιακό έτος 2023, αντίστοιχα, δηλαδή και για τις τρεις χρονιές (2021, 2022 και 2023), αναμένονται συνολικές ετήσιες βροχοπτώσεις, μεγαλύτερες από τον μέσο όρο των συνολικών ετήσιων βροχοπτώσεων της προηγούμενης δεκαετίας (2011-2020).

Εικόνα 1. Συνολικές μηνιαίες βροχοπτώσεις για τον μετεωρολογικό σταθμό της «Λάρισας_LGL6)», (με «γαλάζια» και «πράσινη» απόχρωση συμβολίζονται αντίστοιχα οι πραγματικές και οι προβλεπόμενες, (έως και τον μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2021), συνολικές μηνιαίες βροχοπτώσεις, ενώ με την διακεκομμένη ευθεία κεκλιμένη γραμμή, με ξεκάθαρα ανοδική κατεύθυνση/πορεία, συμβολίζεται η παρούσα τάση, (καθώς επίσης και η μελλοντική, μέχρι και του τέλους του μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2021, τάση), των υψών των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων).

Εικόνα 2. Συνολικές μηνιαίες βροχοπτώσεις για τον μετεωρολογικό σταθμό της «Λάρισας_LGL6)», (με «γαλάζια» και «πράσινη» απόχρωση συμβολίζονται αντίστοιχα οι πραγματικές και οι προβλεπόμενες, (έως και τον μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2022), συνολικές μηνιαίες βροχοπτώσεις, ενώ με την διακεκομμένη ευθεία κεκλιμένη γραμμή, με ξεκάθαρα ανοδική κατεύθυνση/πορεία, συμβολίζεται η παρούσα τάση, (καθώς επίσης και η μελλοντική, μέχρι και του τέλους του μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2022, τάση), των υψών των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων).

Εικόνα 3. Συνολικές μηνιαίες βροχοπτώσεις για τον μετεωρολογικό σταθμό της «Λάρισας_LGL6)», (με «γαλάζια» και «πράσινη» απόχρωση συμβολίζονται αντίστοιχα οι πραγματικές και οι προβλεπόμενες, (έως και τον μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2023), συνολικές μηνιαίες βροχοπτώσεις, ενώ με την διακεκομμένη ευθεία κεκλιμένη γραμμή, με ξεκάθαρα ανοδική κατεύθυνση/πορεία, συμβολίζεται η παρούσα τάση, (καθώς επίσης και η μελλοντική, μέχρι και του τέλους του μήνα Δεκέμβρη του ημερολογιακού έτους 2023, τάση), των υψών των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων).

Στο παρακάτω στιγμιότυπο του χάρτη της Λάρισας, με την βοήθεια του διαδικτυακού τόπου «Google Earth», απεικονίζεται η θέση, (με κίτρινη «πινέζα»), στην οποία βρίσκεται ο μετεωρολογικός σταθμός, (στο κέντρο περίπου της εικόνας βρίσκεται ο μετεωρολογικός σταθμός «Λάρισας/LGL6» ο οποίος ελέγχεται από το «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών («Ε.Α.Α.»)». 

Εικόνα 4. Η θέση του μετεωρολογικού σταθμού «Λάρισας»/(«LGL6») («Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών»), Δήμου Λάρισας, Νομού Λάρισας, Περιφέρειας Θεσσαλίας», (επισημασμένος με κίτρινη «πινέζα»), («Google Earth»).

Το υδρολογικό, προγνωστικό, πολλαπλασιαστικό μαθηματικό/στατιστικό μοντέλο αποσύνθεσης (υδρολογικών) χρονικών σειρών που καταρτίσθηκε με βάση τα παρελθόντα συνολικά μηνιαία ύψη βροχοπτώσεων, στηρίζεται, ως επί το πλείστον, στην θεωρία του υπολογισμού των μετακινούμενων μέσων όρων των πραγματικών συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, στον υπολογισμό των λόγων των πραγματικών συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων προς τους αντίστοιχους μετακινούμενους μέσους όρους των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, στον υπολογισμό των μη προσαρμοσμένων και των προσαρμοσμένων εποχικών δεικτών για κάθε μήνα για όλο το χρονικό φάσμα μελέτης, στον υπολογισμό της εποχιακά προσαρμοσμένης χρονικής σειράς των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, στον υπολογισμό της γραμμής τάσης του υδρολογικού, προγνωστικού μαθηματικού/στατιστικού μοντέλου έπειτα από την διενέργεια παλινδρόμησης μεταξύ της προσαρμοσμένης εποχιακά υδρολογικής χρονικής σειράς και της αντίστοιχης χρονικής περιόδου των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, και, τέλος, στον υπολογισμό των εποχικά προσαρμοσμένων, μελλοντικών συνολικών μηνιαίων τιμών υψών βροχόπτωσης.

Σε μελλοντικό χρόνο θα δημιουργηθούν, με στοχαστικές διαδικασίες, όπως π.χ. συναρτήσεις κατανομών πιθανοτήτων («probability distribution functions»), προσομοιώσεις τύπου «Μόντε-Κάρλο» («Monte-Carlo» simulations), ανόρυξη δεδομένων («data mining»), μηχανική εκμάθηση («machine learning») κλπ., τεχνητά δεδομένα συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, πλέον της εκατονταετίας, και συγκεκριμένα από το έτος 1900 έτσι ώστε να μελετηθεί η πορεία των χαρακτηριστικών των ποσοτήτων των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων σε ευρύτερο βάθος χρόνου.

Οι στατιστικές αναλύσεις των δεδομένων των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων του μετεωρολογικού σταθμού «Λάρισας_LGL6)», θα πραγματοποιούνται συχνά, (κάθε τέλος του μήνα), έτσι ώστε το προγνωστικό υδρολογικό μαθηματικό/στατιστικό μοντέλο να επικαιροποιείται συνεχώς χρονικά και να δημιουργηθεί μία αξιόπιστη και συνεχής, (σε μηνιαία βάση), υδρολογική χρονική σειρά δεδομένων των συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων στην περιοχή της Λάρισας, Δήμου Λάρισας, Νομού Λάρισας, Περιφέρειας Θεσσαλίας, με σκοπό την πρόβλεψη μελλοντικών τιμών ποσοτήτων συνολικών μηνιαίων υψών βροχοπτώσεων, προερχόμενων από τις συγκεκριμένες θέσεις μετρήσεων με την χρήση του συγκεκριμένου αλλά και διάφορων άλλων προγνωστικών υδρολογικών μαθηματικών/στατιστικών μοντέλων, όπως π.χ. την μέθοδο των «Εποχικών Αυτοπαλινδρούμενων Ενσωματωμένων Μετακινούμενων Μέσων Όρων» («Sseasonal Auto-Regressive Integrated Moving Averages»), ή αλλιώς, εν συντομία, «S.AR.I.M.A.», κλπ..

Η παραπάνω στατιστική ανάλυση αποτελεί μέρος μίας σειράς αναλύσεων που πρόκειται να ακολουθήσουν, τόσο όσον αφορά τον συγκεκριμένο μετεωρολογικό σταθμό, όσο και σε άλλους μετεωρολογικούς σταθμούς, (οι οποίοι ελέγχονται από το «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών», ή, εν συντομία, «Ε.Α.Α.»), της περιοχής του Νομού Λάρισας (π.χ. «Ελασσόνα», «Πλατανούλια», «Γόννοι Τεμπών», «Νέσσωνας Τεμπών», «Πλατύκαμπος», «Λάρισα-Χάλκη», «Αγιά») οι οποίοι ελέγχονται από το «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών («Ε.Α.Α.»)», αλλά και σε άλλους, ενδεχόμενα ιδιωτικούς, της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας, (με την προϋπόθεση ότι θα χορηγηθούν προς στατιστική ανάλυση τα αντίστοιχα μετεωρολογικά δεδομένα), όσο συχνότερα είναι δυνατόν (σε μηνιαία κυρίως βάση), αποκλειστικά με ίδια οικονομικά και άλλα μέσα, αφιλοκερδώς, χωρίς καμία είτε υλική είτε κάθε άλλου είδους υποστήριξη και οικονομική απολαβή.

Το σύνολο των αποτελεσμάτων των στατιστικών αναλύσεων των παρελθόντων, παρόντων και μελλοντικών συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, ενδεχόμενα, θα χρησιμοποιηθούν, από τις αρμόδιες αρχές, μελλοντικά και θα βοηθήσουν, ενδεχόμενα, για τις μελέτες υδραυλικών έργων στην ευρύτερη περιοχή της Λάρισας, (π.χ. συστήματα φραγμάτων και ταμιευτήρων συλλογής νερού και αποθήκευσης νερού για την κάλυψη των αναγκών ύδρευσης και άρδευσης της ευρύτερης περιοχής), και γενικότερα στην Θεσσαλία και αφιερώνονται ιδιαίτερα στους κατοίκους της Λάρισας του Δήμου Λάρισας, Νομού Λάρισας, Θεσσαλίας, αλλά και της συνολικής ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας.

Στον αρχικό πάνω χάρτη της ευρύτερης περιοχής της Λάρισας, με την βοήθεια του ιστότοπου «meteo.gr», απεικονίζονται οι θέσεις, (σημάνσεις μερών με αναφορά στην στιγμιαία ένδειξη της θερμοκρασίας), στις οποίες βρίσκονται οι οκτώ μετεωρολογικοί σταθμοί, οι οποίοι ελέγχονται από το «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών («Ε.Α.Α.»)», ενώ φιλοδοξία του Πολιτικού/Υδρολόγου Μηχανικού Θωμά Παπαλάσκαρη είναι να καταστεί ο πρώτος ερευνητής που θα καταρτίσει τον πληρέστερο χάρτη της ευρύτερης περιοχής της Λάρισας, με τις περισσότερες στατιστικές αναλύσεις βροχοπτώσεων διάφορων μετεωρολογικών σταθμών, σε πραγματικό χρόνο, συνοδευόμενων και με τις αντίστοιχες προβλέψεις μελλοντικών ποσοτήτων συνολικών μηνιαίων βροχοπτώσεων, όσον αφορά στην μέχρι τώρα υδρολογική ιστορία των βροχοπτώσεων του νομού.

*Θωμάς Παπαλάσκαρης : MSc. Πολιτικός/Υδρολόγος Μηχανικός, Υποψήφιος Διδάκτορας του Τομέα Υδραυλικών Έργων, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, της Πολυτεχνικής Σχολής, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. 

Το βιογραφικό του κ. Θωμά Παπαλάσκαρη και την σχετική βιβλιογραφία, μπορείτε να βρείτε εδώ. 

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

Ανεφάρμοστο κατασκεύασμα με πολιτικές στοχεύσεις το ΣΔΛΑΠ - Των (Μπαρμπούτη Τάσου - Ντογκούλη Δημητρίου)*

 

 

Οι προβλέψεις του ισχύοντος ΣΔΛΑΠ για «εξισορρόπηση» του υδατικού ισοζυγίου αποτελούν ένα ανεφάρμοστο θεωρητικό κατασκεύασμα με, σχεδόν αποκλειστικά, πολιτικές στοχεύσεις.

Και όσο και εάν προσπαθήσουν να κερδίσουν χρόνο ή να βρουν κατάλληλο «περιτύλιγμα» για να το περάσουν στον κόσμο, σύντομα θα υποχρεωθούν να του πούνε την αλήθεια, ότι δηλαδή ή θα ενισχύσουν το υδατικό δυναμικό από τον Άνω Αχελώο ή θα υποχρεωθούν στην επιβολή δραστικού περιορισμού των ποσοτήτων που αντλούνται κάθε χρόνο.... με ταυτόχρονη μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων και των εισοδημάτων που αυτό συνεπάγεται.

Αυτό υποστηρίζει η Ε.Δ.Υ.ΘΕ., απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το εάν και κατά πόσο οι υδατικές ανάγκες της Θεσσαλίας μπορούν να καλυφθούν χωρίς ενίσχυση από τον Άνω Αχελώο.

Πιο συγκεκριμένα:

Ερώτηση της «ΕτΔ»:

Για το θέμα ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΧΕΛΩΟΥ ένα εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι : Οι υδατικές ανάγκες του ΥΔ Θεσσαλίας μπορούν να καλυφθούν χωρίς την πρόσθετη ενίσχυση υδάτων που θα προέλθουν από τη μεταφορά (εκτροπή) υδάτων από τον Άνω Αχελώο ;

Απάντηση της Ε.Δ.Υ.ΘΕ.:

Η απάντηση είναι ΝΑΙ ΜΕ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ.

Ως βασική προϋπόθεση τίθεται η ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ της ζήτησης νερού, κυρίως στον πρωτογενή τομέα και τις αρδεύσεις. Και εδώ δεν εννοούμε μόνο την αυτονόητη (και προβλεπόμενη από το ΣΔΛΑΠ) εξοικονόμηση περίπου 15%. Απαιτείται επιπλέον η διακοπή λειτουργίας σημαντικού αριθμού γεωτρήσεων που, εδώ και χρόνια, αντλούν ανεξέλεγκτα από μόνιμα υπόγεια αποθέματα και οι οποίες πρέπει ΑΜΕΣΑ να υποκατασταθούν από επιφανειακά νερά νέων ταμιευτήρων εντός της ΛΑΠ Πηνειού (Ενιπέας, Μουζάκι, Νεοχώρι, Ελασσόνα, Πύλη κ.λπ.).

Επίσης θα πρέπει να διακοπεί, χωρίς δεύτερη συζήτηση, η βάναυση καταστροφή των ποτάμιων οικοσυστημάτων και λιμνών, όπου και εκεί οι αντλήσεις υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα όρια (το ΣΔΛΑΠ υπολογίζει αυτές τις υπεραντλήσεις σε 200 εκατ. κ. μ. νερού περίπου κάθε χρόνο).
Είναι λοιπόν προφανές ότι κάποια στιγμή θα πρέπει οι αρμόδιοι εκπρόσωποι της Πολιτείας να μιλήσουν στους αγρότες με ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ, να τους εξηγήσουν ότι τα υδατικά διαθέσιμα της ΛΑΠ Πηνειού ΔΕΝ μπορούν να ανταποκριθούν σε τόσο υψηλές απαιτήσεις αρδεύσεων, καλύπτοντας εκτάσεις 2,5 εκατ. στρεμμάτων !

Κάποιοι φυσικά θα ισχυριστούν ότι το ισχύον ΣΔΛΑΠ (2017) προβλέπει εξισορρόπηση του υδατικού ισοζυγίου, χωρίς μείωση αρδεύσεων και χωρίς ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης από τη ΛΑΠ Αχελώου. Η απάντηση όμως είναι ότι αυτή η ιδανική «εξισορρόπηση» βασίζεται σε συγκεκριμένες παραδοχές, πολλές όμως δεν είναι καθόλου ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες !
Ενδεικτικά, ως ΔΕΔΟΜΕΝΗ θεωρείται η μείωση των καταναλώσεων νερού για τις αρδεύσεις, κάτι που σημαίνει την καθιέρωση ελέγχων και περιορισμών, την ενεργοποίηση του διοικητικού μηχανισμού (που στην πραγματικότητα βρίσκεται σε αδυναμία), καθώς βεβαίως (κυρίως αυτό) και τη λειτουργία ΟΛΩΝ των νέων σύγχρονων έργων που απαιτούνται για τη μεταφορά και διανομή νερού (αρδευτικά δίκτυα), καθώς και την αντικατάσταση όλων των υφισταμένων υποδομών περασμένων δεκαετιών. Και φυσικά την προσαρμογή των αγροτών για χρήση μεθόδων άρδευσης με μεγάλη απόδοση και των νέων τεχνολογιών με κατάλληλες συμβουλές και εκπαίδευση.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτή η «προβλεπόμενη» μείωση, θα χρειαστεί πολλά χρόνια από τώρα, ΔΕΝ πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Επίσης το ισχύον ΣΔΛΑΠ, σχετικά με την οικολογική αποκατάσταση των υπόγειων οικοσυστημάτων και «αποπληρωμή» των οφειλόμενων ποσοτήτων υδάτων που αντλήθηκαν από μόνιμα μη ανανεώσιμα αποθέματα (εκτίμηση: 3 δισ. κ.μ. νερού / δες προηγούμενα), κάνει τη «βολική» παραδοχή ότι αυτή θα ολοκληρωθεί στα επόμενα ...60 χρόνια (δηλαδή 50 εκατ. κ.μ./έτος από απροσδιόριστες πηγές), κάτι που κατά την άποψή μας είναι αδιανόητο, τουλάχιστον για όσους διαθέτουν στοιχειώδη οικολογική ευαισθησία.

Στα παραπάνω ας προστεθεί και το γεγονός ότι θα χρειαστεί μακρύ χρονικό διάστημα για την κατασκευή των νέων ταμιευτήρων που αναφέραμε.
Πρακτικά, λοιπόν, οι προβλέψεις του ισχύοντος ΣΔΛΑΠ για «εξισορρόπηση» του υδατικού ισοζυγίου αποτελούν ένα ανεφάρμοστο θεωρητικό κατασκεύασμα με, σχεδόν αποκλειστικά, πολιτικές στοχεύσεις. Και όσο και εάν προσπαθήσουν να κερδίσουν χρόνο η να βρουν κατάλληλο «περιτύλιγμα» για να το περάσουν στον κόσμο, σύντομα θα υποχρεωθούν να του πούνε την αλήθεια, ότι δηλαδή ή θα ενισχύσουν το υδατικό δυναμικό από τον Άνω Αχελώο ή θα υποχρεωθούν στην επιβολή δραστικού περιορισμού των ποσοτήτων που αντλούνται κάθε χρόνο.... με ταυτόχρονη μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων και των εισοδημάτων που αυτό συνεπάγεται. Η αρνητική επίδραση στην οικονομία της Θεσσαλίας θα είναι τραγική.

Όσον αφορά στα ημιτελή έργα Αχελώου, μπροστά σε οποιαδήποτε υπεύθυνη κυβέρνηση υπάρχουν δυο μόνο εναλλακτικοί δρόμοι.
Ο πρώτος είναι η ολοκλήρωση των έργων, η δημιουργία της τεχνητής λίμνης, με αξιοποίηση των υδάτων για υδροηλεκτρική παραγωγή και με παράλληλη μεταφορά μέρους των υδάτων στη ΛΑΠ Πηνειού. Ο δεύτερος δρόμος, εφόσον η ενίσχυση θεωρηθεί «περιττή», είναι η καθαίρεση όλων των ημιτελών έργων και η απομάκρυνση χωματισμών, σκυροδεμάτων κ.λπ. με παράλληλη αποκατάσταση του τοπίου.

Τα ανεύθυνα πολιτικά παιχνίδια, με δηλώσεις υπέρ ή κατά της εκτροπής, χωρίς όμως τα έργα ούτε να ολοκληρώνονται, ούτε βεβαίως να κατεδαφίζονται, έχουν εδώ και καιρό υπερβεί τα όρια ανοχής των πολιτών.

Για την Ε.Δ.Υ.ΘΕ.:

*Μπαρμπούτης Τάσος, μέλος Δ.Σ. ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/Κ-Δ Θεσσαλίας,

*Ντογκούλης Δημ., γεωπόνος, πρόεδρος τοπικού ΓΕΩΤΕΕ

ΠΗΓΗ : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

Το σχέδιο για την δημιουργία δικτύου κλειστών αγωγών για άρδευση του ΤΟΕΒ Ταυρωπού - Του Φάνη Γέμτου*

 

Όπως έγραψα στο προηγούμενο σημείωμα, ο ΤΟΕΒ Ταυρωπού καλύπτει 115.000 στρέμματα και χρησιμοποιεί κάθε χρόνο περίπου 60.000.000 κ. μ. νερού για την άρδευση των καλλιεργειών. Χονδρικά περίπου 520 κ. μ. το στρέμμα κατά μέσο όρο, όση είναι η μέση κατανάλωση στη Θεσσαλία.

Δεδομένου ότι περίπου 25% καλύπτεται από ξηρικές καλλιέργειες, η μέση κατανάλωση είναι περισσότερο από 650 κ. μ. νερού ανά στρέμμα τον χρόνο, αρκετά πάνω από τον εκτιμώμενο από τα Σχέδια Διαχείρισης μέσο όρο της Θεσσαλίας.

Εκτιμάται ότι το δίκτυο έχει απώλειες της τάξης του 20-25% από εξάτμιση, απώλειες, διαρροές κ.λπ. Εκτιμάται επίσης ότι η άρδευση με κατάκλυση έχει βαθμό απόδοσης (νερό που απορροφάται από τα φυτά προς το νερό που φτάνει στην κεφαλή, δηλαδή στο άκρο του χωραφιού) της τάξεως του 50% έναντι 75% για την τεχνητή βροχή και 90% για τη στάγδην άρδευση. Ουσιαστικά περισσότερο από 50% του νερού χάνεται σήμερα.
Το δίκτυο έπαθε σημαντικές ζημιές από τις πλημμύρες του «Ιανού» και φαίνεται ότι η Πολιτεία συγκινήθηκε και αποφάσισε να κάνει ένα πρότυπο έργο με μετατροπή του δικτύου ανοιχτών αγωγών σε κλειστούς με πρωτότυπα συστήματα ελέγχου κατανάλωσης για εξοικονόμηση νερού και ενέργειας. Για τις Ελληνικές συνθήκες η απόσταση ανάμεσα στην ανακοίνωση ενός έργου και τη «δέσμευση» ότι θα χρηματοδοτηθεί μέχρι την εκτέλεση είναι τεράστια.

Τη «δέσμευση» την έκαναν ο Πρωθυπουργός, αλλά και ο υπουργός Περιβάλλοντος και είναι μέσα στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, μαζί με κάποια μικρότερα έργα του Νομού Τρικάλων.

Αργότερα ο Πρωθυπουργός πρόσθεσε και το φράγμα στον Ενιπέα και υπάρχει κάποια ελπίδα για το φράγμα Μουζακίου και περάτωση του φράγματος Αγιονερίου μετά τη σύσκεψη του Περιφερειάρχη με τον κ. Τριαντόπουλο.

Η ελπίδα γρήγορης εκτέλεσης του έργου βρίσκεται στην εκτέλεση μέσω ΣΔΙΤ, δηλαδή Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Κάποια ιδιωτική εταιρεία θα αναλάβει τη μελέτη, εκτέλεση, λειτουργία και συντήρηση του έργου για σειρά ετών και η αποπληρωμή θα γίνει σταδιακά σε βάθος χρόνου. Ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί ακριβώς πώς θα λειτουργήσουν τα ΣΔΙΤ, αλλά η ελπίδα είναι να γίνουν γρήγορα τα έργα και να αποδώσουν για την Ελληνική οικονομία. 

Λογικό (ελληνική λογική) θα ήταν ο ΤΟΕΒ Ταυρωπού να «ησυχάσει» και να αφήσει την κρατική μηχανή να λειτουργήσει. Ευτυχώς η διοίκηση του ΤΟΕΒ είχε άλλη αντίληψη. Αποφάσισε να προχωρήσει η ίδια με δικούς της πόρους στη μελέτη του έργου, ώστε να σχεδιαστεί σωστά με τη γνώση των τοπικών συνθηκών και να εκτελεστεί το ταχύτερο δυνατόν. Κινητοποίησε όλο το προσωπικό του, προσέλαβε μια μηχανικό, ειδικευμένη σε υδραυλικά έργα και κατάφερε να ετοιμάσει μια εξαιρετική μελέτη του έργου με ένα πολύ χαμηλό κόστος. 

Τα χαρακτηριστικά της μελέτης παρουσιάστηκαν σε μια μικρή ομάδα που είχα τη χαρά να μετέχω και θέλω να σας την περιγράψω.
Αρχικά, το πρώτο χαρακτηριστικό του έργου είναι ότι εκμεταλλεύεται τη διαφορά υψομέτρου μεταξύ της αναρρυθμιστικής λίμνης και των χωραφιών που θα αρδευτούν που είναι 90 μέτρα. Αυτό μπορεί να δώσει αρχική πίεση 9 ατμοσφαιρών. Βέβαια η ροή του νερού στους σωλήνες δημιουργεί απώλειες και τελικά υπολογίστηκε η πίεση στα ακραία σημεία του δικτύου να φτάνει τις 4 ατμόσφαιρες, πίεση αρκετή για λειτουργία αυτοκινούμενων αρδευτών με ράμπα ή για συστήματα στάγδην. 

Αυτό σημαίνει ότι στο μεγαλύτερο μέρος του δικτύου η άρδευση θα γίνεται χωρίς άλλο κόστος ενέργειας, εκτός από μια μικρή περιοχή που είναι σε μεγαλύτερο υψόμετρο και θα χρειαστεί ενίσχυση της πίεσης με αντλίες. Το δίκτυο έχει μελετηθεί με διαμέτρους σωλήνων που εξασφαλίζουν χαμηλές απώλειες. Οι υπόγειοι κλειστοί αγωγοί που προβλέπονται ξεκινούν με δύο από τη λίμνη με διαμέτρους 2 και 1,6 μέτρων. Από εκεί διακλαδίζονται στο δευτερεύον και τριτεύον δίκτυο και σε κάθε χωράφι θα υπάρχει παροχή με αυτόματη μέτρηση κατανάλωσης. Ο παραγωγός θα χειρίζεται το σύστημα από το κινητό του τηλέφωνο.

Το δίκτυο θα μεταφέρει τη πληροφορία στο κεντρικό γραφείο του ΤΟΕΒ μέσω «σύννεφου δεδομένων» απ’ όπου θα γίνεται η διαχείριση του δικτύου. Οι αυτοματισμοί ελέγχου είναι απαραίτητοι για την καλή λειτουργία του δικτύου, ώστε να φτάνει νερό με την ελάχιστη πίεση σε όλους της χρήστες. Οι αγωγοί θα γίνουν ακριβώς στα σημεία που βρίσκονται σήμερα οι ανοικτοί αγωγοί και θα αποφευχθούν προβλήματα απαλλοτριώσεων, αλλά και προβλήματα με αρχαιολογική υπηρεσία που πιθανόν να υπάρξουν.

Ενδιαφέρον έχει πως στη μελέτη συνέβαλε το προσωπικό του ΤΟΕΒ. Χάρη σε αυτούς έγινε η χαρτογράφηση του αγροκτήματος. Με χρήση φορητών GPS κατέγραψαν τα όρια του κάθε χωραφιού και έτσι έγινε το τοπογραφικό χωρίς επί πλέον κόστος.

Το νέο υπόγειο δίκτυο θα μειώσει ουσιαστικά τις απώλειες σε νερό, ενώ η αντικατάσταση της κατάκλυσης θα αυξήσει τον βαθμό απόδοσης της άρδευσης. Εκτιμάται ότι θα υπάρξει εξοικονόμηση 35-40% του νερού που καταναλώνεται σήμερα κάπου κοντά στα 22.000.000 κ.μ. νερού (όσα θα μπορούσε να ταμιεύσει ένας μικρός ταμιευτήρας).

Το έργο βέβαια θα έχει ένα κόστος πάνω από 100.000.000. Μια επένδυση σχεδόν 900 ευρώ/στρ.

Αυτά τα μεγέθη δίνουν μια εικόνα των δυνατοτήτων καλύτερης διαχείρισης του νερού στη Θεσσαλία και στη χώρα ευρύτερα, αλλά και το μέγεθος των επενδύσεων που χρειάζονται.

Τεχνικά Χαρακτηριστικά του έργου

Παροχή λειτουργίας :

8.430 l/s (30.348 m3/h) έναντι 12.840 l/s (υφιστάμενη κατάσταση)=>

Εξοικονόμηση νερού : 35%

Επιμερισμός τριτεύοντος δικτύου : 81 υποδίκτυα (κόμβοι ζήτησης)

Μέση αρδευτική μονάδα : 20 στρ.

Αριθμός υδροληψιών : 5.650 υδροληψίες

Ταυτόχρονη λειτουργία υδροληψιών : 562 υδροληψίες (1/10)

Υδροληψίες : Ενός στομίου παροχής 15 l/s ανά 100 μ.

Πίεση λειτουργίας στην υδροληψία: 4 atm

*Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΠΗΓΗ : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb