Καθαρές θέσεις και αποφάσεις για το υδατικό - περιβαλλοντικό της Θεσσαλίας και τα έργα Αχελώου - Του Κώστα Γκούμα*

Ο απόηχος από τις θλιβερές διαπιστώσεις για την κατάσταση του Πηνειού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και τις πρόσφατες δηλώσεις του Κώστα Αγοραστού για την ολοκλήρωση των έργων Άνω Αχελώου ακόμη δεν λέει να κοπάσει.

Μέσα σε ένα πλήθος  παρεμβάσεων και  αποσπασματικών  σχολίων είναι πραγματικά δύσκολο για τον καθημερινό αναγνώστη να διακρίνει την ουσία του συνθέτου υδατικού – περιβαλλοντικού - γεωργικού προβλήματος της Θεσσαλίας. 

Εκτός αυτού διακρίναμε μια συνειδητή προσπάθεια κάποιων, να δημιουργήσουν συγχύσεις στην κοινή γνώμη  και να προκαλέσουν αμφιβολίες, ως προς την δυνατότητα ενίσχυσης των υδάτων του Θεσσαλικού διαμερίσματος από τα νερά της Δυτικής Θεσσαλίας (Άνω Αχελώος), με ανακριβή ή/και ψευδή στοιχεία, με στρεβλώσεις, με  υπερβολές και αναμασώντας διαρκώς τα χιλιοειπωμένα (ΣτΕ  κλπ.).

Σε μια προσπάθεια να γίνουν κατανοητές οι βασικές παράμετροι του προβλήματος και να ερμηνεύσουμε όσα δεν «φαίνονται» στην ρητορική τους, καταθέτουμε τις παρακάτω παρατηρήσεις.

Aναμφισβήτητα υπάρχει ΜΕΓΑΛΟ υδατικό έλλειμμα στη Θεσσαλία.

Το ζητούμενο είναι πως αυτό θα καλυφθεί ώστε, αφενός να ανακοπεί  και, ει δυνατόν, να αντιστραφεί η εντεινόμενη καταστροφή των υδατικών οικοσυστημάτων (υπόγειοι υδροφορείς, Πηνειός και παραπόταμοι, λίμνες κλπ.), αφετέρου να ανταποκριθούμε στην ζήτηση νερού για τις ανάγκες μας (αρδευτικές, υδρευτικές, οικολογικές κλπ.).

Σε αυτό στοχεύει η Οδηγία 60/2000 (Νόμος του κράτους από το 2003).  Αυτό επίσης προβλέπουν τα Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΥ), μέσω των οποίων ελπίζαμε ότι θα μπει μια σειρά στον τομέα αυτό.

Τα πρώτα ΣΔΥ  εγκρίθηκαν με Υπουργική Απόφαση (με ισχύ «νόμου») το 2014, προβλέποντας ενίσχυση με 250 εκατ. κυβικά μέτρα νερού από Αχελώο, και η πρώτη αναθεώρηση τους έγινε το 2017, προβλέποντας όμως κάλυψη του ελλείμματος χωρίς τα έργα Αχελώου.

Το πρώτο ερώτημα είναι : εφαρμόστηκαν τα ΣΔΥ, είτε κατά την πρώτη εκδοχή τους (Σεπτέμβριος 2014 έως Αύγουστος 2017), είτε κατά την δεύτερη (αναθεωρημένη) εκδοχή τους (Αύγουστος 2017 έως σήμερα) ;

Η απάντηση είναι κατηγορηματικά αρνητική και για τις δύο αυτές περιόδους.

Οι δε συνέπειες αυτής της πολιτικής αβελτηρίας ήταν η επιδείνωση των ήδη  τεράστιων προβλημάτων στη Θεσσαλία.  

«Έχουμε  τις μελέτες αλλά προφανώς έχουν μείνει στο σχέδιο» αναφέρει χαρακτηριστικά η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Ερημοποίησης (Βουλή, Ιούνιος 2021).

Τον «κανιβαλισμό» στην διαχείριση υδάτων επισημαίνει ο καθηγητής ΑΠΘ Θεοχάρης Ζάγκας (ethnos.gr, 29/8/2021) και παρατηρεί ότι «Στην περιοχή (Θεσσαλίας) τα έχουμε καταντήσει (εννοεί τα χωράφια) όλα ποτιστικά», επικρίνοντας ουσιαστικά τις κυβερνήσεις, οι οποίες, παρά τα προφανέστατα ελλείμματα που δημιουργούνται, επιτρέπουν την άρδευση σχεδόν 2,5 εκατ. στρεμμάτων, κάτι που, σύμφωνα με τα στοιχεία των μελετητών του ΣΔΥ, θα ήταν ενδεχομένως εφικτό μόνο εάν είχαν ολοκληρωθεί τα έργα ενίσχυσης από τον Αχελώο.

Και φυσικά την … «νύφη» την πληρώνουν αφενός τα υπό κατάρρευση υδατικά οικοσυστήματα,  αφετέρου οι αγρότες που βλέπουν το κόστος παραγωγής τους να εκτοξεύεται στα ύψη, τα χωράφια τους να υποβαθμίζονται και τελικά οι ίδιοι  να είναι «θύτες» και «θύματα» όλης αυτής της άθλιας διαχείρισης.

Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η μη εφαρμογή των ΣΔΥ οφείλεται σε μια συνήθη διοικητική ραθυμία, σε έλλειμμα ικανότητας κάποιων υπαλλήλων και, εν πάση περιπτώσει, είναι ένα συγκυριακό φαινόμενο.

ΛΑΘΟΣ ! Καμία από τις δύο κυβερνήσεις (Τσίπρα και Μητσοτάκη) που κλήθηκαν να τα εφαρμόσουν δεν είχε πραγματικά σε πολιτική προτεραιότητα την επίλυση του υδατικού της Θεσσαλίας.

Γι’ αυτό δεν είδαμε (επί ΣΥΡΙΖΑ/ΝΔ) να εκπονείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο (masterplan) με έργα και δράσεις που θα οδηγούσαν σταδιακά σε εξάλειψη των ελλειμμάτων και  (μέσω επιφανειακών  ταμιεύσεων) στην υποκατάσταση των υπεραντλήσεων υδάτων από τους υπόγειους υδροφορείς (κατά ένα σημαντικό μέρος από μόνιμα αποθέματα, με ανυπολόγιστη οικολογική βλάβη).

Γι’ αυτό δεν εφαρμόστηκε  (επί ΣΥΡΙΖΑ/ΝΔ) πρόγραμμα έργων και εφαρμογή πολιτικών μείωσης των καταναλώσεων (αντικατάσταση παλαιών συστημάτων μεταφοράς και διανομής νερού με κλειστά δίκτυα, κίνητρα για υιοθέτηση έξυπνων αρδευτικών συστημάτων εξοικονόμησης νερού, αυστηρός έλεγχος  καταναλώσεων κλπ.).

Γι’ αυτό δεν προώθησαν (ΣΥΡΙΖΑ/ΝΔ) κανένα νέο έργο ταμίευσης στα ημιορεινά (Παλιοδερλί, Μουζάκι, Νεοχώρι, Πύλη, Ελασσόνα κλπ.), όπως υποδεικνύουν τα ΣΔΥ.

Γι’ αυτό δεν ασχολήθηκαν ούτε κατ’ ελάχιστο ώστε να εξασφαλίσουν αποθέματα που να διατίθενται για εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων (οικολογική προτεραιότητα) όπως επίσης επιβάλλουν τα ΣΔΥ, δηλαδή ο «νόμος» όπως κάποιοι προτιμούν να τα ονομάζουν.

Και φυσικά ούτε συζήτηση να γίνεται για τον επιβεβλημένο εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, την ταχεία στελέχωση και ενίσχυση με κατάλληλα μέσα  του διοικητικού μηχανισμού και την δημιουργία φορέα διαχείρισης υδάτων, όπως εδώ και σαράντα χρόνια προτείνει το οργανωμένο κίνημα διεκδίκησης των επιστημονικών, αυτοδιοικητικών και αγροτικών φορέων της Θεσσαλίας. Ούτε καν η κλιματική κρίση και η διαμόρφωση νέων συνθήκων δεν ήταν αρκετά για να κινήσουν το ενδιαφέρον τους.

Και το …ωραίο είναι ότι κανένα από τα δύο κόμματα, κατά την περίοδο που βρέθηκαν στη θέση της μείζονος αντιπολίτευσης, δεν πίεσαν, δεν άσκησαν έντονη κριτική (που για άλλα θέματα, πολύ λιγότερο σημαντικά, «πετάνε τη σκούφια τους»), δεν υπέβαλλαν ερωτήσεις ή κάποιο σχέδιο νόμου για τα υδατικά της Θεσσαλίας, για  την κακή διαχείριση υδάτων, για την μη εφαρμογή των ΣΔΥ, για την μη τήρηση υποσχέσεων (πχ Μητσοτακης, έργα Αχελωου) κ.ο.κ.

Το αντίθετο, συνεχίζουν αμφότεροι την πολιτική της εκατέρωθεν «μη ενόχλησης», σε αγαστή συνεργασία, με στόχο την αμοιβαία «υποβάθμιση» του προβλήματος, ώστε να αποφεύγεται μη διαχειρίσιμο πολιτικό κόστος.

Πόσο υποκριτικά λοιπόν ακούγονται κάποια από  όσα διαβάσαμε το τελευταίο διάστημα …

Για παράδειγμα, εκπρόσωποι του αγροτικού τμήματος ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Λάρισας καταγγέλλουν την ΝΔ για «πλήρη ανυπαρξία αρδευτικών έργων» και μας …ενημερώνουν (!) ότι «εάν δεν γίνει το έργο της Σκοπιάς (Ενιπέα Φαρσάλων) τότε είναι ορατός ο κίνδυνος να ερημοποιηθεί το 70 – 80 % των εκτάσεων στην επαρχία Φαρσάλων» (ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 28/8/2021).

Και το ερώτημα είναι γιατί τόσα χρόνια οι ίδιοι δεν το είχαν απαιτήσει από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ; Ή μήπως, τώρα που το έργο αυτό (το μοναδικό όπως ακούγεται) αναμένεται να ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, αναζητούν άλλοθι για την απραξία τους ;

Και εφόσον μιλάμε για ΞΗΡΑΣΙΑ,  βασικό μέλημα για την  αντιμετώπιση του προβλήματος θα έπρεπε να αποτελεί η δημιουργία όλο και μεγαλύτερων αποθεμάτων, ικανών να καλύψουν τις ανάγκες σε περίπτωση  εμφάνισης τέτοιων φαινομένων, ειδικά όταν αυτά αναμένεται να είναι συχνότερα και μεγάλης διάρκειας.

Ποιος από τους δύο (ΣΥΡΙΖΑ/ΝΔ) μπορεί, στις νέες κλιματικές συνθήκες που διαμορφώνονται, να εγγυηθεί την ασφάλεια των Θεσσαλών απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις ;

Όσον αφορά στους περιβόητους μικρούς πεδινούς ταμιευτήρες και λιμνοδεξαμενές, σύμφωνα με τα ΣΔΥ αναμένεται να συγκεντρώνουν συνολικά 75 εκ. κ. μ. νερού ετησίως, προσφέροντας (αντικειμενικά) μια περιορισμένη συμβολή στην κάλυψη των ελλειμμάτων.

Όμως, ούτε επί ΣΥΡΙΖΑ (που έχει κάνει σημαία του τα «μικρά» έργα), ούτε επί ΝΔ, είδαμε να προσδιορίζονται τα έργα αυτά με συγκεκριμένα στοιχεία (τοποθεσία, έκταση που θα καταλαμβάνουν, χωρητικότητα σε νερό, κόστος κατασκευής, δαπάνες απαλλοτρίωσης  κλπ.) και απορούμε γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ  δεν «στριμώχνει» καθημερινά την κυβέρνηση να τα υλοποιήσει.

Αντίθετα με ευκολία βλέπουμε στελέχη του κόμματος αυτού  να εγκαλούν τον Αγοραστό που «δεν εφαρμόζει το νόμο» (!) δηλαδή το αναθεωρημένο ΣΔΥ, όταν οι ίδιοι, όσο κυβερνούσαν είχαν γραμμένα στα …παλαιότερα των υποδημάτων τους τον τότε ισχύοντα νόμο (ΣΔΥ, 2014), επειδή προέβλεπε την ολοκλήρωση των έργων Άνω Αχελώου και αυτό καθόλου δεν τους βόλευε.

Με άλλα λόγια «α λα-καρτ» εφαρμογή των νόμων. Περισσότερη υποκρισία…… «πεθαίνεις» !

Και επίσης, εφόσον τόσο επιμένουν  για να πείσουν  τον λαό ότι τα έργα Αχελώου δεν είναι ωφέλιμα, δημιουργείται σε πολλούς η εύλογη απορία, γιατί, τόσα χρόνια στην κυβέρνηση, δεν έφεραν το θέμα Αχελώου στη Βουλή, ώστε να ανατρέψουν νόμιμα, δημοκρατικά και ΟΡΙΣΤΙΚΑ τις παλαιότερες αποφάσεις Βουλής και κυβερνήσεων (από δεκαετία 1980 έως το 2010) για υλοποίηση των έργων, τα οποία προχωρήσαν σε ποσοστό 60%, όπως παραδέχονται, ώστε να κλείσει επιτέλους αυτό το κεφάλαιο μιας «λανθασμένης επιλογής» όπως την θεωρούν ;

Γιατί επέλεξαν, μακριά από τη Βουλή, μόνο την έμμεση θεσμοθέτηση (μέσω των ΣΔΥ) της πολιτικής τους θέσης κατά των έργων και δεν αποτολμήσαν ούτε καν αυτή την απόφαση τους να  υλοποιήσουν,  προχωρώντας στην κατεδάφισή των έργων ;

Εάν πάλι την «αμέλεια» τους αυτή την θεωρούν ασήμαντη και  δεν γνωρίζουν τους κινδύνους που δημιουργεί η εγκατάλειψή των έργων επάνω στα βουνά, σε περίπτωση έντονων πλημμυρικών φαινομένων στον ποταμό Αχελώο, δεν έχουν παρά να απευθυνθούν στον σύντροφο τους Χρ. Σπίρτζη (δες την απάντησή του, σε σχετική ερώτηση στη Βουλή) να τους ενημερώσει για τις δραματικές διαπιστώσεις ειδικών επιστημόνων σε δύο εκθέσεις (2010 και 2019) που είχε στα χέρια του ο τότε υπουργός και που τον οδήγησαν εσπευσμένα να υπογράψει ΣΑΕ (χρηματοδότηση) για άμεσες επεμβάσεις και συντήρηση των έργων Συκιάς και σήραγγας μεταφοράς (σημείωση : τις οποίες ο υπουργός της ΝΔ Κ. Καραμανλής που τον διαδέχθηκε, ακόμη έως σήμερα ΔΕΝ τις έχει υλοποιήσει (!), επιβεβαιώνοντας την εκτίμηση μας για την χαμηλή προτεραιότητα που δίνουν στα τόσο σοβαρά υδατικά προβλήματα).

Και επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ έχει «καθαρές» θέσεις, όπως ισχυρίζονται τα στελέχη του, και επειδή είναι ένα κόμμα εξουσίας που διεκδικεί και πάλι την διακυβέρνηση της χώρας, οφείλει ΥΠΕΥΘΥΝΑ να ενημερώσει τους πολίτες για τις προθέσεις του σχετικά με τα έργα Αχελώου.

Οφείλουν επίσης να μας δώσουν στοιχεία για το οικονομικό κόστος ενός τέτοιου εγχειρήματος (κατεδάφιση), την προέλευση των χρημάτων που θα διατεθούν (μήπως από δημόσιους πόρους ;) και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην περιοχή με την απομάκρυνση των τεράστιων όγκων χωματισμών και σκυροδεμάτων.

Αναμφισβήτητα πρόκειται  για ένα ζήτημα ευθύνης, όπου δυστυχώς με επιμέλεια, η ηγεσία, οι βουλευτές και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ  αποφεύγουν να απαντήσουν, προφανώς για να «παρακάμψουν» τα αδιέξοδα που γεννούν οι εμμονές  τους….

Κατά την άποψή μας και οι δύο «μονομάχοι» (Τσίπρας, Μητσοτάκης) θα συνεχίσουν να πορεύονται στο υδατικό ζήτημα της Θεσσαλίας χωρίς πλάνο, χωρίς διάθεση να εφαρμόσουν το ΣΔΥ, χωρίς μέριμνα για εκσυγχρονισμό και επάνδρωση του διοικητικού μηχανισμού στη διαχείριση υδάτων. Πότε – πότε θα προωθούν αποσπασματικά κάποιο έργο για να εκτονώσουν τις πιέσεις που παράγει η θλιβερή πραγματικότητα που βιώνουμε στη Θεσσαλία.

Αντίθετα θα συνεχίσουν την πολιτική που έως τώρα αμφότεροι εφάρμοσαν, δηλαδή  οι δημόσιες επενδύσεις να κατευθύνονται  σε άλλους επιλεγμένους τομείς, με έργα που θα υλοποιούν μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι, όπως οι νέοι αυτοκινητόδρομοι, τα έργα ΑΠΕ/αιολικά - φωτοβολταϊκά (απόλυτη σύμπτωση του ενεργειακού σχεδιασμού - ΕΣΕΚ των δύο τελευταίων κυβερνήσεων) κ.α.

Και για να μην υπάρχουν αυταπάτες, η λύση βρίσκεται στα χέρια όλων μας.

Χρειάζεται όμως να ασκήσουμε ισχυρή πίεση στο πολιτικό σύστημα, στους εκπροσώπους μας στη Βουλή και στην αυτοδιοίκηση, πάντοτε με τεκμηριωμένες προτάσεις, με ρεαλιστικές διεκδικήσεις, απαιτώντας, εκτός των όσων προαναφέραμε, ΑΜΕΣΑ συζήτηση του υδατικού Θεσσαλίας στη Βουλή, ώστε να εκλείψουν οι παλινωδίες, να διαλυθούν οι συγχύσεις και να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις που εύκολα μας τις προσφέρουν, δύσκολα όμως τις υλοποιούν.

*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας.

 Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

Η κλιματικά έξυπνη γεωργία - Του Χρίστου Τσαντήλα*

 

Οι καύσωνες που δοκιμάζουν τον κόσμο και τη χώρα μας αυτή την περίοδο χαρακτηρίζονται, εκτός από την μεγάλη ένταση (θερμοκρασίες που φθάνουν μέχρι 44oC σε αρκετές περιοχές) και από μεγάλη διάρκεια. Ερευνητές του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών εκτιμούν ότι θα είναι ένας από τους 10 μεγαλύτερης διάρκειας της τελευταίας 35ετίας.

Τα μηνύματα λοιπόν της Κλιματικής Αλλαγής (ΚΑ) γίνονται όλο και πιο έντονα και η ανάγκη λήψης άμεσα σοβαρών μέτρων σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που εντείνουν το φαινόμενο, γίνεται επιτακτική. Στο άρθρο αυτό γίνεται μια συνοπτική παρουσίαση της σχέσης του Αγροδιατροφικού Τομέα (ΑΔΤ), της σημασίας του, και των νέων προκλήσεων ενόψει των κινδύνων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα στα θέματα της επισιτιστικής επάρκειας λόγω της ΚΑ.

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), εκτιμά ότι σε παγκόσμιο επίπεδο η ζωή 2,5 δισ. ανθρώπων εξαρτάται από τη γεωργία, η οποία συνεισφέρει σημαντικά στο ακαθάριστο εισόδημα των χωρών του πλανήτη.

Ο αγροδιατροφικός τομέας (φυτική, ζωική, αλιευτική, ιχθυοτροφική, αγροδασική και δασική παραγωγή) πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνος για το 1/3 των εκπομπών των Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ). Ταυτόχρονα όμως ο ίδιος τομέας μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ με κατάλληλες αλλαγές. Επομένως ο μετασχηματισμός του ΑΔΤ, με τρόπο ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στον στόχο της αντιμετώπισης της ΚΑ, είναι πιεστικός, αλλά ταυτόχρονα και πολύ δύσκολος, αφού πρέπει να συνεργαστούν πάρα πολλοί κλάδοι με διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης και τελείως διαφορετικές νοοτροπίες.

Η νέα μορφή του ΑΔΤ που προτείνεται από τον FAO, έχει ονομαστεί Κλιματικά Έξυπνη Γεωργία (ΚΕΓ) και βασίζεται σε τρεις πυλώνες : τη βιώσιμη αύξηση της παραγωγικότητας της γεωργίας και των εισοδημάτων, την ανάπτυξη ανθεκτικών στην ΚΑ αγροδιατροφικών συστημάτων και τη μείωση ή την αποφυγή εκπομπών ΑτΘ, όπου είναι δυνατόν.
Για την επίτευξη αυτών των σκοπών ο FAO προτείνει συνδυασμένες δράσεις που αφορούν τις πολιτικές και τους σχεδιασμούς που πρέπει να υλοποιούνται, τις γεωργικές πρακτικές, τη χρηματοδότηση και τα εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιηθούν.

Σε ό,τι αφορά στις πολιτικές, οι κυβερνήσεις πρέπει να θέσουν στον πυρήνα των επιλογών τους την ΚΕΓ, να συντονίσουν στην κατεύθυνση αυτή όλους τους φορείς που σχετίζονται με την ΚΑ και να παρέχουν κίνητρα και να προωθούν με κάθε τρόπο την ιδέα της ΚΕΓ.
Στη γεωργική πράξη, πρέπει να προωθούνται ολοκληρωμένες γεωργικές πρακτικές σε ό,τι αφορά τη χρήση των φυσικών πόρων (έδαφος, νερό) και βιώσιμη διαχείριση της γης σε ό,τι αφορά τις εισροές (ενέργεια, λιπάσματα, φυτοφάρμακα). Πρέπει να επιλέγονται είδη φυτών και καλλιεργητικές πρακτικές που να προσαρμόζονται στα νέα κλιματικά δεδομένα (συχνότητα και ένταση).

Στη ζωική παραγωγή πρέπει να προωθούνται πρακτικές (διατροφή ζώων, διαχείριση κοπριάς), που να μειώνουν την εκπομπή ΑτΘ. Επίσης πρέπει να γίνεται εφαρμογή της αστικής γεωργίας σε όλους τους κλάδους της, όπου αυτή είναι δυνατή. Η προστασία της γενετικής βιοποικιλότητας πρέπει να αποτελεί βασικό στόχο της ΚΕΓ. Η διαχείριση της γης και του νερού αποτελεί πρώτη προτεραιότητα της ΚΕΓ. Πρέπει ακόμα να γίνεται προληπτική διαχείριση των ξηρασιών με τη λήψη κατάλληλων έργων αποθήκευσης νερού. Ακόμη πρέπει να ενθαρρύνονται μέτρα που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να λαμβάνονται μέτρα ελαχιστοποίησης της σπατάλης τροφίμων και δημιουργίας απορριμμάτων. Ακόμη τέλος πρέπει να ενθαρρύνεται η χρησιμοποίηση ραδιενεργών τεχνικών που αυξάνουν την παραγωγικότητα και μειώνουν στο ελάχιστο τις εκπομπές ΑτΘ.

Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση εφαρμογής ΚΕΓ, οι χώρες πρέπει να απευθύνονται σε οργανισμούς, όπως το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα (GCF) και στο Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο (GEF), που δημιουργήθηκαν από τον ΟΗΕ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της Ερημοποίησης στα πλαίσια της σχετικής σύμβασης.
Τα παραπάνω άρχισαν ήδη να υλοποιούνται σε πολλές χώρες της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής και Νότιας Αμερικής.

Πόσο εφικτά αλήθεια ακούγονται όμως τα παραπάνω για τη χώρα μας ; Η απάντηση δυστυχώς είναι ότι ηχούν ανέφικτα αφού κανένας από τους πυλώνες της ΚΕΓ δεν φαίνεται να έχει κτισθεί.

Οι κυβερνήσεις διαχρονικά, όπως επανειλημμένα δείξαμε με παλαιότερα δημοσιεύματα, δεν αποδίδουν στον ΑΔΤ τη σημασία που του αναλογεί, και επομένως δεν έχουν στον πυρήνα των πολιτικών τους την ΚΕΓ.

Πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της έλλειψης ενδιαφέροντος προς τον ΑΔΤ, παρά τις εξαγγελίες, αποτελούν όσα βιώνουμε στη Θεσσαλία σχετικά με τη διαχείριση του νερού και της γης.

Με τις ακολουθούμενες μέχρι σήμερα πολιτικές, το νερό στο μέλλον κινδυνεύουμε να βρίσκεται σε ανεπάρκεια όχι μόνο για άρδευση, αλλά και για ύδρευση και η γη και ιδιαίτερα η παραγωγική θα παράγει αντί αγροδιατροφικά προϊόντα, ενέργεια.

Επίσης το ενδιαφέρον της Πολιτείας διαχρονικά αποδείχθηκε περίτρανα από το γεγονός ότι επί 20 χρόνια τώρα, από το 2001 έως το 2021, η Ελλάδα δεν πλήρωνε τη συνδρομή της στον ΟΗΕ (20χιλ. € το χρόνο) που όφειλε λόγω της συμμετοχής της στη Σύμβαση για την Καταπολέμηση της ερημοποίησης.

* Ο Χρίστος Τσαντήλας είναι γεωπόνος, Δρ Εδαφολογίας, πρ. τακτικός ερευνητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.

Πηγή : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

Πηνειός - Θεσσαλία - Ελλάδα SOS – (Του Φάνη Γέμτου – Κώστα Γιαννακού)*

 

 

Στο ΤΡΙΚΗ Press της 20-8-21 δημοσιεύτηκε ένα κείμενο που υπογράφεται από το ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΣΟΧΩΡΑ και το ΑΧΕΛΩΟΣ SOS. 

Υποτίθεται ότι αποτελεί απάντηση σε σχόλιό μας για το ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών σχετικά με τις δράσεις των δύο οργανώσεων και το οδοιπορικό τους στον Αχελώο. 

Υπάρχουν δύο θέματα :

 

1. Η μέχρι στιγμής άρνηση της εφημερίδας να δημοσιεύσει μια απάντησή μας σε ρεπορτάζ της. Γνώμη μας είναι ότι οι αναγνώστες πρέπει να έχουν ενημέρωση για τις απόψεις των διαφόρων μερών και να βγάλουν τα συμπεράσματά τους. Για αυτό γράψαμε (με τα ονόματά μας και όχι κρυμμένοι πίσω από τίτλους) ένα αντίλογο που ελπίζαμε ότι θα δημοσιευτεί. Ο αντίλογος και τα επιχειρήματα είναι που ενοχλούν τους συγγραφείς του κειμένου.

2. Οι συντάκτες του κειμένου προσπάθησαν να απαντήσουν με τις συνήθεις γενικότητες για το περιβάλλον και τις αλλοιώσεις του αλλά και το τραγικό κακό που θα γίνει αν μεταφερθούν ή «εκτραπούν» αν το προτιμούν μικρές ποσότητες νερού προς τη λεκάνη του Πηνειού και όχι προς τη Θεσσαλία καθώς τα νερά είναι Θεσσαλικά. Είναι απλό να υποστηρίζουν οι «οικολόγοι του όχι» την μη εκτέλεση τεχνικών έργων στη χώρα με το επιχείρημα ότι αλλοιώνουν το περιβάλλον ξεχνώντας ότι εμείς είμαστε που το αλλοιώνουμε. Δεν είναι επιχείρημα ότι θα κατακλυσθεί μια περιοχή με ένα οικισμό καθώς ο οικισμός ήδη αλλοιώνει το περιβάλλον. Πολύ απλά τον οικισμό όπως και τα σπίτια που ζούμε τα δεχόμαστε γιατί πρέπει να ζήσουμε για να μην πάμε σε σπηλιές.

Ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας θέλει να έχει το σπίτι του, με ηλεκτρικό ρεύμα και τρεχούμενο νερό και τα απαραίτητα τρόφιμα για να ζήσει. Χρειάζεται βέβαια και άλλα αλλά αυτά είναι τα απαραίτητα.
Ας δούμε όμως πόσο σημαντικά είναι για τη χώρα μας τα έργα ταμίευσης του νερού.

Η χώρα μας είναι ορεινή με μικρές πεδιάδες. Μπορούμε να τη χωρίσουμε σε δύο μέρη. Τη Δυτική που έχει πολλά βουνά, ελάχιστες πεδιάδες και υψηλές βροχοπτώσεις (1000 χιλιοστά τον χρόνο) και την Ανατολική με μεγαλύτερες πεδιάδες και λιγότερα βουνά αλλά και πολύ λιγότερες βροχοπτώσεις (500-700 χιλιοστά τον χρόνο). Το κλίμα της χώρας είναι Μεσογειακό με τις βροχές συγκεντρωμένες το χειμώνα και συνήθως ξηρά καλοκαίρια. Οι ξηρικές καλλιέργειες στις πεδιάδες παράγουν (π.χ. σιτάρι) 250 κιλά/στρέμμα τον χρόνο, ενώ οι αρδευόμενες καλοκαιρινές (π.χ. καλαμπόκι) 1200-1500 κιλά/στρέμμα τον χρόνο.

Πολλές καλλιέργειες υψηλής αξίας π.χ. λαχανικά, δένδρα δεν μπορούν να παράγουν χωρίς αρδευτικό νερό.

Τι πρέπει να κάνουμε στη χώρα για να αυξήσουμε τη γεωργική παραγωγής μας ; Να βρούμε αρδευτικό νερό.

Η εύκολη λύση που εφαρμόζουμε σήμερα είναι η άντληση νερού από υπόγειους υδροφορείς. Το πρόβλημα είναι ότι αντλούμε περισσότερο νερό από όσο ανανεώνεται φυσικά κάθε χρόνο με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές της χώρας και σίγουρα στη Θεσσαλία να κατεβαίνει συνεχώς η στάθμη αυξάνοντας το οικονομικό και ενεργειακό κόστος άντλησης του νερού, ενώ σε πολλές περιοχές θαλασσινό νερό εισχωρεί στους υδροφορείς και σε λίγο θα ποτίζουμε με υφάλμυρά νερά καταστρέφοντας τις γόνιμες πεδιάδες της χώρας.

Τι προτείνουμε εμείς ; Να δημιουργήσουμε ταμιευτήρες νερού στους ορεινούς όγκους της χώρας και να χρησιμοποιήσουμε το νερό τόσο για παραγωγή ενέργειας όσο και για άρδευση των καλλιεργειών μας το καλοκαίρι. Σημειώνουμε ότι σήμερα η Θεσσαλία έχει ένα κύκλο εργασιών της γεωργίας (με την κτηνοτροφία) 300 €/στρέμμα όταν ο μέσος όρος της χώρας είναι 200 €/στρ. χάρη στην άρδευση του 50% των καλλιεργούμενων εκτάσεων και τις ικανότητες των Θεσσαλών αγροτών. Το 70% του νερού προέρχεται από γεωτρήσεις που ατυχώς δεν είναι ούτε διατηρήσιμες ούτε βιώσιμες με το κόστος άντλησης που έχουν.

Εάν οι συντάκτες του κειμένου μετά το οδοιπορικό τους στον Αχελώο όπου θα χόρτασαν να βλέπουν νερό συνέχιζαν και στον Πηνειό θα διαπίστωναν ότι ο Πηνειός είναι πλέον ξηρός μέχρι τα Τέμπη. Αυτή είναι άλλη μια οικολογική καταστροφή του συστήματος.

Τι προτείνουμε για τη Θεσσαλία και αντίστοιχα ισχύουν για πολλά μέρη της Ανατολικής (αλλά και κάποια της Δυτικής) Ελλάδας. Προτείνουμε να αξιοποιήσουμε όλες τις πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες της χώρας. Καθώς δεν καταφέραμε μέχρι τώρα να δημιουργήσουμε μεγάλες βιομηχανίες που να παράγουν πλούτο και εξαγωγές ας αξιοποιήσουμε ότι έχουμε. Μπορούμε να παράγουμε ανταγωνιστικά ενέργεια από ΑΠΕ (ΥΗ, ηλιακή, αιολική, και βιομάζα μέσω της ανάπτυξης μιας κυκλικής οικονομίας), ποικιλία γεωργικών προϊόντων χάρη στα μικροκλίματα που έχουμε και να τροφοδοτήσουμε τον πληθυσμό της χώρας, τον τουρισμό (αξιοποίηση της ομορφιάς και του κλίματος της χώρας) και να εξάγουμε για να πληρώσουμε ότι εισάγουμε. Σήμερα αξιοποιούμε το 35% του υδραυλικού δυναμικού της χώρας όταν σοβαρές χώρες έχουν αξιοποιήσει κοντά στο 100%. Οι ταμιευτήρες με τα ΥΗ έργα θα παράγουν καθαρή ηλεκτρική ενέργεια αλλά και όπου γίνεται (π.χ. Φράγμα Συκιάς και σήραγγα) μπορούν να αποθηκεύουν ηλεκτρική ενέργεια συμβάλλοντας στην εξισορρόπηση των άλλων ΑΠΕ (κυρίως αιολικής και ηλιακής). Οι ταμιευτήρες που θα γίνουν σύμφωνα με σχεδιασμό που οφείλει να κάνει το πολιτικό σύστημα της χώρας με βάση το κόστος και όφελος του καθενός θα προσφέρουν παράλληλα φθηνό και καλής ποιότητας επιφανειακό νερό για τη γεωργία ώστε να αναπτυχθεί με βάση μια Εθνική Αγροτική Πολιτική (παράλληλα αλλά ανεξάρτητη από την ΚΑΠ) και να παράγει τρόφιμα και πλούτο για τη χώρα.

Να πάμε από κύκλο εργασιών 200 €/στρ. σε 500 €/στρ. με τελικό στόχο τα 1200 €/στρ. του Ισραήλ και τα 1800 €/στρ. της Ολλανδίας.

Οι ταμιευτήρες θα ρυθμίσουν τις ροές νερού και θα αποτρέψουν καταστροφές από πλημμύρες. Οι καταστροφές του Ιανού θα ήταν πολύ μικρότερες αν υπήρχαν τα φράγματα στον Ενιπέα και στο Μουζάκι (Πάμισος). Θα δημιουργούνταν αποθέματα νερού για περιόδους ξηρασίας που αναμένονται με την κλιματική αλλαγή. ΟΙ αρδεύσεις στις πεδιάδες θα αμβλύνουν τους καύσωνες που επίσης αναμένονται καθώς οι καλλιέργειες περιορίζουν τη θερμοκρασία. Η αντικατάσταση των γεωτρήσεων με επιφανειακά νερά θα μειώσει την κατανάλωση ενέργειας για την άντληση νερού (εκτιμάται στη Θεσσαλία κατανάλωση 700 GWh κάθε χρόνο).

Θα συμφωνήσουμε ότι οι ταμιευτήρες αλλοιώνουν το περιβάλλον καθώς εξαφανίζουν όμορφες κοιλάδες. Αν δούμε όμως το ταμιευτήρα Πλαστήρα θα δούμε ότι δημιουργούν πανέμορφα περιβάλλοντα και βιότοπους με μεγάλη τουριστική αξιοποίηση.

Ποια είναι η άποψη των συγγραφέων του κειμένου ;

Ότι είναι προτιμότερο να χύνονται στο Ιόνιο πέλαγος κάθε χρόνο 4 δισ. κ.μ. νερού  ;

Αφού χρησιμοποιηθούν περίπου 1 δισ. κ.μ. για της ανάγκες της Αιτωλοακαρνανίας (μήπως και εκεί πρέπει να σταματήσουμε τις αρδεύσεις για να πάει όλο το νερό στο Ιόνιο) ;

Αυτό τους ενδιαφέρει ; Αυτό υποστηρίζουν ;

Τι προτείνουν για την οικολογική καταστροφή του Πηνειού και των υπόγειων υδροφορέων της Θεσσαλίας με έλλειμμα 3 δισ. κ.μ. σύμφωνα με τα ΣΔΥ ;

Προτείνουν να σταματήσουμε να καλλιεργούμε την πεδιάδα με αρδευόμενες καλλιέργειες ; Και πώς θα ζήσουμε ;

Ή να συνεχίσουμε να ποτίζουμε μέχρι ότου η άρδευση με τα υφάλμυρα νερά θα καταστρέψει την εύφορη πεδιάδα και ερημώσει η Θεσσαλία ;

Αυτό θέλουν ; Ας το πουν στους πολίτες της χώρας και της Θεσσαλίας και να δούμε τι θα γίνει όταν πούμε το ψωμί ψωμάκι.

Περιμένουμε να μάθουμε τις θέσεις τους έξω από συνθήματα. Να ακούσουμε με επιχειρήματα πώς θα ζήσουν οι πολίτες αυτής της χώρας. Γιατί είναι εύκολο να λες όχι. Το δύσκολο είναι να προσφέρεις δυνατές λύσεις.
Το πολιτικό σύστημα της χώρας οφείλει να πάρει θέση στο θέμα.

Οι υπεκφυγές των κομμάτων και η αποφυγή να τεθούν τα θέματα είναι χαρακτηριστικές.

Μήπως μια συζήτηση στη βουλή θα βοηθούσε να τεθούν τα θέματα και να αναπτυχθεί ένας μεσο – μακρο - πρόθεσμος σχεδιασμός για τη διαχείριση των υδάτων της χώρας ευρύτερα και της Θεσσαλίας ειδικότερα και το μέλλον του πρωτογενούς τομέα της χώρας; Κυρίως να γίνει ξεκάθαρο στους πολίτες πως το πολιτικό σύστημα βλέπει το μέλλον της χώρας.

*Γέμτος Φάνης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
*Γιαννακός Κώστας, πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας

Πηγή : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

Η Λίμνη Πλαστήρα τελειώνει, ο Πηνειός στεγνώνει , η Συκιά αργεί, ο κάμπος ερημοποιείται ! Του Γιάννη Κολλάτου*

 

Απαιτείται αφύπνιση του θεσσαλικού λόμπι. Δεν μπορεί η υπόθεση ενός έργου που θα δώσει ζωή στη Θεσσαλία για τις επόμενες δεκαετίες, να είναι έργο μόνο κάποιων... ρομαντικών. Η μεταφορά νερού από τον Αχελώο προς τη Θεσσαλία, ενώ ο Πηνειός μετατρέπεται σε χείμαρρο κάθε καλοκαίρι, οφείλει να αποτελέσει για όλους τους Θεσσαλούς κοινό στόχο και επιδίωξη. Αν δεν είχε κατασκευαστεί το φράγμα Πλαστήρα που οραματίστηκε ο «Μαύρος Καβαλάρης» και ολοκλήρωσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, σήμερα η Θεσσαλία θα ήταν «κρανίου τόπος». Όμως το έργο αυτό έχει πλέον 60 χρόνια ζωής και τα «έχει φάει τα ψωμιά του».

Ειδικά από πέρυσι το φθινόπωρο μετά τον «Ιανό» ο πυθμένας της Λίμνης γέμισε με εκατομμύρια τόνους φερτά υλικά και μπαζώθηκε με αποτέλεσμα ουδείς να γνωρίζει σήμερα ποιο ακριβώς είναι το ωφέλιμο φορτίο της. Αυτό προσπαθεί να προσδιορίσει από πέρυσι, μετά το πέρασμα του «Ιανού» ο δήμαρχος Πλαστήρα με τη συνδρομή του ΕΜΠ και του ΙΓΜΕ . Τα φράγματα εξάλλου έχουν μία περίοδο ζωής από 60 έως 100 χρόνια, μετά καθίστανται ανενεργά, αφού από τη μεταφορά των φερτών υλικών ο πυθμένας τους ανεβαίνει τόσο ώστε η λειτουργία τους να καθίσταται ασύμφορη (βλέπε μελέτη καθηγητή Χατζιμπίρου).

Φαντάζεστε σε 10, 20 χρόνια από τώρα τη Θεσσαλία χωρίς τη Λίμνη Πλαστήρα και χωρίς το φράγμα της Συκιάς ; Στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντά της έχουν συντελεστεί μη αναστρέψιμες βλάβες, από την υπεράντλησή του.

Το έλλειμμα των 3 δις. κυβ. μέτρων νερού στα «σπλάχνα της» σημαίνει ότι θα έχουμε καθιζήσεις, άδειασμα των πετρωμάτων, σπηλαιώσεις. Στην επιφάνεια θα έχουμε ραγδαία υποβάθμιση της γονιμότητάς της γης, διάβρωση, εντέλει ερημοποίηση, ενώ στις κοίτες των ποταμών, του Πηνειού και των παραποτάμων του θα κείτονται κάθε καλοκαίρι νεκρά ψάρια. Στη Συρία μας θυμίζει ο χημικός και περιβαλλοντολόγος Ζήσης Αργυρόπουλος άρκεσαν 4 χρόνια ανομβρίας για να στερέψουν τα ποτάμια και να εξαφανιστεί η γεωργία της…

Προχθές ανακοινώθηκαν οι βάσεις των πανελληνίων. Πόσοι Θεσσαλοί γονείς άραγε δεν έχουν ήδη στο πίσω μέρος του μυαλού τους, μόλις τελειώσουν τις σπουδές τα παιδιά τους να φύγουν στο εξωτερικό για αναζήτηση καλύτερης τύχης ;

Και όμως αυτός ο ξενιτεμός θα μπορούσε να ανακοπεί αν είχε αναπτυχθεί ο αγροδιατροφικός τομέας, που αποτελεί τον άλλο μεγάλο πυλώνα της εθνικής οικονομίας μετά τον τουρισμό. Αν ένα εκατομμύριο στρέμματα που σήμερα - λόγω της έλλειψης νερού στον κάμπο - είναι ξηρικές καλλιέργειες σιτηρών με τζίρο 60 με 70 ευρώ το στρέμμα, είχαν μετατραπεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες σε αρδευόμενες δυναμικές καλλιέργειες με τζίρο 250 με 300 ευρώ το στρέμμα (τα δέντρα φτάνουν ή ξεπερνούν και τα 1,000 ευρώ) αυτό θα ήταν ένα ετήσιο όφελος για την τοπική οικονομία 230 εκατομμύρια ευρώ. Αυτός ο πλούτος πόσες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας με τον πολλαπλασιαστή που έχει ο αγροδιατροφικός τομέας θα δημιουργούσε στον τόπο μας ;

Να γιατί λοιπόν θα έπρεπε, πρέπει, η μεταφορά νερού από τον Αχελώο στη θεσσαλική πεδιάδα, σε συνδυασμό με την κατασκευή των μικρών και μεσαίων φραγμάτων, να αποτελούν ύψιστη διεκδίκηση. Θα πρέπει από εδώ και στο εξής κάθε φορά που πολιτικός επισκέπτεται τη Θεσσαλία, να απαντά στο απλό και στοιχειώδες ερώτημα :

Πως θα αντιμετωπίσετε την κλιματική κρίση στο θεσσαλικό κάμπο, που οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε ερημοποίηση ;

Τι σκέφτεστε για το έργο της μεταφοράς νερού από την περίσσεια των χειμέριων υδάτων του Άνω Ρου, που γεωγραφικά ανήκουν και στη Θεσσαλία και πότε θα τα δρομολογήσετε ; Τίποτε άλλο.

Το επιχείρημα ότι το έργο το σταμάτησε το ΣτΕ, είναι να φτηνό άλλοθι, για να παραμένει η στασιμότητα και να διαιωνίζεται. Κανένα ανώτατο δικαστήριο δεν αποφασίζει για τη σκοπιμότητα ενός έργου, παρά μόνο για τη νομιμότητα.

Κάνετε λοιπόν τις απαραίτητες διορθώσεις στο σχεδιασμό του ώστε αυτό να είναι σύννομο και προχωρήστε το.

Και μέχρι να γίνει αυτό προχωρήστε και τα μεσαία φράγματα γιατί από μόνος του δεν αρκεί ο Αχελώος για να αναστραφεί η κατάσταση.

Όλα τα άλλα είναι χάντρες και πολύχρωμα γυαλάκια για τους ιθαγενείς… Ή καλύτερα μπακίρια για τους βεδουίνους της Σαχάρας, γιατί αυτό θα είναι το μέλλον στον κάμπο μας, αν δεν πάρουμε την υπόθεση αυτή όλοι εμείς στα χέρια μας και δεν θέσουμε το πολιτικό μας προσωπικό προ των ευθυνών του. 

* Ο Γιάννης Κολλάτος είναι δημοσιογράφος

Πηγή : thessaliatv.gr

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb

 

Έχουμε μπροστά μας οικονομική και κλιματική κρίση, αλλά ουδείς ασχολείται σοβαρά - Του Γιάννη Κολλάτου*

 

Όταν οι πολιτικές ελίτ αδιαφορούν για τα πραγματικά προβλήματα…
Ορισμένες φορές αναρωτιέται κανείς αν σε αυτή τη χώρα υπάρχει σοβαρός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αλλά και της οικονομικής, ή αν απλά επικρατεί ο παραλογισμός, η ιδεοληψία, και οι εύκολες επικοινωνιακού τύπου αντιπαραθέσεις στο πολιτικό μας σύστημα που δυστυχώς αποδεικνύεται κατώτερο των περιστάσεων.
Την ίδια ώρα που ο Πηνειός στεγνώνει για ακόμη ένα καλοκαίρι και από ποταμός συνεχούς ροής μετατρέπεται σε χείμαρρο, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοινώνει ότι εντάσσεται αρδευτικό έργο ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ στην Αιτωλοακαρνανία, (περιοχή Αμφιλοχίας- Βάλτου) στο Ταμείο Ανάκαμψης. 

Έργο ωφέλιμο προφανώς ασχέτως αν κάθε χρόνο οι Αιτωλοακαρνάνες χρησιμοποιούν τα 500 με 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού από την ετήσια ροή του Αχελώου και τα υπόλοιπα 5 δις κ.μ. τα αφήνουν να χύνονται στο Ιόνιο. 

Θέλουμε να πιστεύουμε πως η παρουσία του Αιτωλοακαρνάνα υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιου Λιβανού είναι απλά …σύμπτωση στην προώθηση του συγκεκριμένου έργου και ότι δεν πρόκειται για παρακαταθήκη που αφήνει στους ψηφοφόρους του λίγο πριν τον αυριανό ανασχηματισμό (!)

Είναι όμως έργο προτεραιότητας για το Ταμείο Ανάκαμψης και μπορεί να προταχθεί σε σχέση με τα φράγματα Μουζακίου στον Πάμισο και Σκοπιάς Φαρσάλων στον Ενιπέα, που αν είχαν κατασκευαστεί θα είχαν γλιτώσει τις συμφορές του «Ιανού» όπως αποδείχτηκε, η Καρδίτσα και τα Φάρσαλα ;

Κλιματική κρίση δεν είναι μόνο η ερημοποίηση και η ξηρασία που έχουμε κάθε καλοκαίρι δυστυχώς στο θεσσαλικό κάμπο, αλλά και τα πλημμυρικά φαινόμενα που κάνουν δυστυχώς την εμφάνισή τους ακόμη πιο συχνά τα τελευταία χρόνια.
Για το έργο της μεταφοράς νερού από τον Αχελώο και τη σκοπιμότητά του, αρκεί μόνο να αναφέρουμε τις επισημάνσεις των καθηγητών Φυσικών καταστροφών του ΕΚΠΑ Ευθύμη Λέκκα και του καθηγητή της Γεωπονικής του Παν. Θεσσαλίας Νίκου Δαναλάτου, ότι αν είχε κατασκευαστεί προ 20ετίας το όφελος θα ήταν σχεδόν όσο ένα μνημόνιο για τη χώρα, υπολογίζοντας και τα χρήματα που έχουν δαπανηθεί για αυτό, αλλά κυρίως αυτά που χάνονται κάθε χρόνο, από τη μη εκμετάλλευση των υδροηλεκτρικών έργων σε Μεσοχώρα και Συκιά και τη ραγδαία αύξηση που θα είχαμε στο τζίρο του πρωτογενούς τομέα μετατρέποντας τις εκτάσεις εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων στον κάμπο, από ξηρικές σε δυναμικές αρδευόμενες, τη διατήρηση του περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος στην πιο εύφορη πεδιάδα της χώρας που οδηγείται με τις παραλήψεις μας σε ερημοποίηση και εγκατάλειψη…
Αντί λοιπόν να ασχοληθούμε σοβαρά με το σχεδιασμό και να επεξεργαζόμαστε σενάρια αντιμετώπισης χρόνιας ανομβρίας-λειψυδρίας στο Θεσσαλικό κάμπο και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, από πλημμύρες, αρκούμαστε στην καταβολή αποζημιώσεων αφού επέλθει η καταστροφή…

Το στέγνωμα του Πηνειού όμως είναι ένα καμπανάκι για το δυστοπικό μέλλον που περιμένει το θεσσαλικό κάμπο σημειώνει ο Χημικός και περιβαντολόγος Ζήσης Αργυρόπουλος και αν δεν το ακούσουν αυτοί που πρέπει, έρχονται συμφορές στον τόπο που ζούμε και εργαζόμαστε ή παράγουμε πλούτο για τη χώρα.

Η συγκυρία είναι μοναδική με την παρουσία στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεσσαλού πολιτικού του Τρικαλινού Κώστα Σκρέκα για να προχωρήσουν έργα που έχουν στοιχειώσει και πλέον δεν αποτελούν έργα πλουτισμού των Θεσσαλών αγροτών, όπως αυτάρεσκα κάποιες ελίτ στην Αθήνα διατείνονται, αλλά αποτελούν έργα επιβίωσης, Πολιτικής Προστασίας και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Δυστυχώς όμως δεν παρατηρείται καμία ουσιαστική πρόοδος σε αυτά.

Και η οικονομική κρίση προ των πυλών...

Πάμε τώρα και στην οικονομική κρίση, με την οποία ουδείς ασχολείται σοβαρά, αφού η επικαιρότητα ευνοεί τους «Αφγανολόγους», τους λοιμωξιολόγους, τους αντεμβολιαστές και τους… «φρεγατολόγους», ενώ θεωρούμε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι πανάκεια.

Πριν από μια δεκαετία τέτοιον καιρό όμως όλοι ασχολούμασταν με το ελληνικό χρέος και τις επιπτώσεις της αδυναμίας εξυπηρέτησής του σε συντάξεις και μισθούς.

Όπως εύστοχα σημειώνει ο Κώστας Στούπας σήμερα άπαντες αδιαφορούν για το χρέος, ενώ οι διεθνείς οίκοι διαγκωνίζονται ποιος θα αναβαθμίσει μια από τις πλέον υπερχρεωμένες χώρες του κόσμου σε αξιόχρεη...
Σε αυτό το περιβάλλον ελάχιστοι παρατηρούν πως το ελληνικό χρέος αυξάνεται εν μέσω πανδημίας, προσεγγίζοντας επίπεδα πρωτοφανή. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΔΔΗΧ το χρέος τον περασμένο Ιούνιο έφτασε τα 387 δισ. ευρώ έναντι 361 δισ. τον Μάη του 2020 στην αρχή της πανδημίας. Την ίδια περίοδο τα διαθέσιμα, το περίφημο "μαξιλάρι" μειώθηκε από τα 25 δισ. στα 18,4 δισ. ευρώ.
Με βάση το ΑΕΠ του 2020, το οποίο διαμορφώθηκε στα 165,8 δισ. ευρώ, η σχέση του Δημόσιου Χρέους προς ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 234%.
Βεβαίως η κατά 25,5 δισ. ευρώ ή κατά 15% του ΑΕΠ αύξηση του χρέους εν μέσω της πανδημίας, (όσο περίπου και το 2009 που δρομολόγησε τη χρεοκοπία) αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό του παγκόσμιου χρέους που αυξήθηκε κατά 19,5 τρισ. δολ.

Το χρέος των ανεπτυγμένων οικονομιών το 2020 με βάση τα στοιχεία του ΔΝΤ (International Monetary Fund Fiscal Monitor, October 2020) έχει φτάσει στο 123,9% του ΑΕΠ, αγγίζοντας το επίπεδο του 124,1% που βρισκόταν αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η πανδημία του "Covid-19” μοιάζει με σταγόνα που ενδεχομένως οδηγεί το ποτήρι στην υπερχείλιση. Δυστυχώς το πολιτικό σύστημα εγχώριο και παγκόσμιο δείχνει ανίκανο να διαχειριστεί τα σοβαρά προβλήματα και το μέλλον του πλανήτη προδιαγράφεται εφιαλτικό, αν συνεχίσουν οι πολιτικές ελίτ να το κρύβουν κάτω από το χαλί…

Το κόστος της κλιματικής κρίσης στη χώρα τις προσεχείς δεκαετίες, θα υπερβεί τα 700 δις ευρώ (2,5 φορές το χρέος της χώρας), σύμφωνα με τον καθηγητή της Φυσικής της Ατμόσφαιρας Χρήστο Ζερεφό με τις καταστροφές που θα επιφέρει σε γεωργία και οικιστικό περιβάλλον και σημειώνει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα θα το αντιμετωπίσει η θεσσαλική πεδιάδα, λόγω της έλλειψης τόσο επιφανειακών, όσο και υπόγειων υδάτων και η ερημοποίηση δείχνει να είναι μη αναστρέψιμη αν δεν ασχοληθούμε σοβαρά με το θέμα . Αλλά εμείς, ασχολούμαστε με το έργο άρδευσης του... Βάλτου! 

Και όλα αυτά ενώ τα μηνύματα από την ιλιγγιώδη άνοδο πρώτων υλών, τροφίμων και αγροτικών προϊόντων, δείχνουν πως αν δεν οργανώσουμε με σχέδιο την παραγωγή μας θα συνεχίσουμε τον φαύλο κύκλο των ελλειμμάτων στο ισοζύγιο εισαγωγών- εξαγωγών που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία το 2010.

Τα σοβαρά οικονομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα συνεπώς απαιτούν λοιπόν και σοβαρή αντιμετώπιση σε επίπεδο τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο, όλα τα άλλα είναι επικοινωνία για τη διατήρηση στην εξουσία μιας συγκεκριμένης ελίτ.
Αυτή η ελίτ ωστόσο δε μόχθησε όσο μοχθούν οι άνθρωποι της πραγματικής παραγωγής, δεν ανησύχησε βλέποντας τα νερά να ζώνουν το μαγαζί ή το σπίτι του, δεν ξενύχτησε αγωνιώντας για το μέλλον του τόπου του, για τους κόπους μιας ζωής που χάνονται, βλέποντας ποτάμια να στεγνώνουν, τη γη στέρφα, να σκίζεται, ή τον πύρινο εφιάλτη να πλησιάζει στο σπιτικό του. 

Αν γνώριζαν οι Θεσσαλοί ποια είναι η συνεισφορά τους στην εθνική οικονομία δεν θα αρκούνταν μόνο σε καλά λόγια και ψεύτικες υποσχέσεις, αλλά θα απαιτούσαν έργα εδώ και τώρα
Ελπίζουμε κάποτε να ξυπνήσει ο «Θεσσαλός γίγαντας»

* Ο Γιάννης Κολλάτος είναι δημοσιογράφος

Πηγή : thessaliatv.gr

Ενημερωθείτε για τα νέα του blog "Νερά - Γεωργία - Περιβάλλον" :

- Από την σελίδα μας στο fb​

- Από την ομάδα μας στο fb